Дүңкілдек
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Дүңкілдек — қазақтың ұрмалы, дабылды-шулы аспабы.
Жасалу әдісі күрделі бұл аспап екі шанақтан тұрғандықтан, кейде "қос дүңкілдек" деп те аталады. Шанақтардың іші қуыс болады, тұтас ағаштан ойып жасалады. Шанақтан бірінің беті әбден кепкен жұқа шыңылтыр терімен, ал екіншісінің беті қалыңдау келген, шала иленген көн терімен бостау керіліп қаралады. Бұлардан шыққан үн әркелкі болып естіледі. Екі шанақты бойлай жуандығы 3 мм болатын кендір немесе қайыстан ішек тағылады. Дүңкілдек немесе қос дүңкілдек қазақ халқының дабыл, шыңдауыл, дауылпаз секілді ұрмалы аспаптар үлгісіне ұқсас болғанымен, өте сирек кездесетін этнографиялық нұсқадағы аспап болып табылады.
Дүңкілдекті ойнаушы оны алдына көлденең жатқызып та, тігінен қойып та, мойынға асып та ойнай береді. Шанақтардың сыртына ою-өрнектер салынады, иыққа іліп алатын қайыстан жасалған бауы болады. Дүңкілдекті О.Қаймолдаұлының сипаттамасы бойынша 1982 ж. шебер М.Спатаев қалпына келтірді. Аспап фольга, мақсаттағы жиын-тойларда, салт-дәстүр ойындары мен рәсімдік билерде қолданылады. Қазақтың халық музыка аспаптары мұражайында оның бір нұсқасы сақтаулы тұр.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
| ||||||||||||||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
