Көне қала орны
Алтынасар
Әкімшілігі
Ел	ҚазақстанҚазақстан
Тарихы мен географиясы
Координаттары	45°11′31″ с. е. 63°31′44″ ш. б. / 45.19194° с. е. 63.52889° ш. б. / 45.19194; 63.52889 (G) (O) (Я)Координаттар: 45°11′31″ с. е. 63°31′44″ ш. б. / 45.19194° с. е. 63.52889° ш. б. / 45.19194; 63.52889 (G) (O) (Я)
Алтынасар
Алтынасар шекарасы

Алтынасар — көне қала орны. Қызылорда облысы Қармақшы ауданы Қуаңдария өзенінің ескі арнасының бойында орналасқан. Ежелгі аты белгісіз.

Алтынасар қала жұрты б.з. I-IV ғасырларында өмір сүрген, көлемі 17 га жерді алып жатқан, төрт бас ғимараттары бар өте ірі қала. Қала бірнеше қабаттардан тұратын күрделі құрылыстардан салынған.

Алғаш 1948 ж. Хорезм археолеологиялық экспедициясы (жетекшісі Сергей Толстов) зерттеген. Жота басында екі төбенің сұлбасы айқын байқалады. Біріншісі «Үлкен үй» аталады, аумағы 150х150 м, биіктігі 12–15 м. Мұнда негізінен тұрғын үйлер болған. Екінші төбе «Кіші үй». Жүргізілген қазба жұмыстары қаланың төменгі қабаты 1–8-ғасырларда салынғанын анықтады. Жоғары қабаты 6–8-ғасырларға жатады. Жоғары қабаттағы тұрғын үйлер орындары қазылды. Бөлмелерде суфалар мен еден үстіне орнатылған ошақтар сақталған. Олардың бөренелермен, қамыстармен жабылған төбесі жайпақ болғандығы анықталды.

Қала халқы мал, егін шаруашылығымен айналысқан. Сырдың төмен ағысындағы Жетіасар мәдениетінің басқа қоныстары секілді, Алтынасардың да ежелгі тұрғындары жау шапқыншылығынан қаланы тастап кеткен.^{[1] [2][3]}

1. ↑ Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
2. ↑ Қазақ энциклопедиясы
3. ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8

Осы мақала қазақ мәдениеті туралы бастама болып табылады. Бұны толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесуіңізді сұраймыз.

Қызылорда облысындағы республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері Қызылордада Екі мәрте Социалистік Еңбек Ері Ыбырай Жақаев бюсті • Айтбай мешіті • Құтқарушы Христос шіркеуі Арал ауданында Бегім Ана мұнарасы Жалағаш ауданында Жент қалашығы (Жанқала) Жаңақорған ауданында Қарасопы күмбезі • Айғожа ишан күмбезі • Ақтас мешіті • Қорасан ата кесенесі • Сығанақ қалашығы Қазалы ауданында Ескі Қазалы ғимараттары (Ғани бай үйі • Ғани Мұратбаевтың мемориалдық мұражайы • Қазалы кітапханасы • Ноғай (Нұралы) мешіті) • Теміржолшылар клубы ғимараты • Сараман-Қос мұнарасы • Құттыбай күмбезі • Жанкент (Янгикент) қалашығы • Бақатам кесенесі Қармақшы ауданында Баланды күмбезі • Жетіасар-3 (Алтынасар) қалашығы • Сырлытам кесенесі • Қорқыт Ата ескерткіші • Шірік-Рабат қалашығы • Бәбіш Молда Сырдария ауданында Көтібар мұнарасы • Сырлытам кесенесі • Мұлқалан (Молда-Қалан) • Асанас кесенесі • Қожан қожа кесенесі Шиелі ауданында Асан ата кесенесі • Сауысқандық петроглифтері • Оқшы ата мазары