კრიშნა (სანსკრ. कृष्ण kṛṣṇa „შავი“) — ინდუისტური ღვთაება ვიშნუს მერვე ავატარა (განასახიერება). თავის მორწმუნეთათვის იგი ღმერთის უზენაეს ფორმას წარმოადგენს.

კრიშნას ცხოვრება აღწერილია უძველეს ხანაში სანსკრიტზე შექმნილ ბჰაგავატაპურანაში, ხოლო მის მოძღვრებას შეიცავს ინდური ეპოსის მაჰაბჰარატას მეექვსე თავი, რომელიც ცნობილია როგორც ბჰაგავადგიტა.

ინდურ მითოლოგიაში კრიშნა გვევლინება ლამაზ ჭაბუკად. იგი სალამურის ჰანგებით მწყემს ქალიშვილთა გულებს იტაცებს, შემდგომ კი ერთ მათგანს - რადჰას - თავის მარადიულ თანამგზავრად აირჩევს. ბჰაგავატაპურანა მოგვითხრობს კრიშნას ბავშვური ოინების შესახებ - როგორ იპარავს კარაქს და ამტვრევს ქოთნებს, მალავს მდინარეზე მობანავე მწყემს ქალიშვილთა სამოსს და უქმნის მათ ილუზიას, თითქოს იგი თითოეულ მათგანთან ცეკვავს და ა.შ. ასევე გვიყვება მის საგმირო საქმეებსაც: როგორ გადაარჩინა კრიშნამ მშობლიური სოფელი გველეშაპისგან, რომლის თავებზეც იგი ცეკვავდა, იხსნა დაუსრულებელი წვიმისაგან, რისთვისაც მან მთა გოვარდჰანა ცალი თითით აწია და სოფელს ქოლგასავით გადაახურა. ბჰაგავატაპურანას ლეგენდები ინდოელი ხალხის კლასიკური ცეკვის, ფოლკლორის, ფერწერის, ხუროთმოძღვრების და ლიტერატურის დაუსრულებელ სიუჟეტურ წყაროდ იქცა.

მწყემსი კრიშნა თავის მეგობარ პრინც არჯუნას კურუკშეტრას დიდი ბრძოლის წინ ფილოსოფიურ დიალოგს უმართავს და არიგებს. ბჰაგავადგიტას ამ დიალოგში იხსნება ინდუიზმის მსოფლმხედველობრივი პრინციპები, სახელდობრ სულის არსებობა და უკდავება, მისი კავშირი „ზესულთან“ (ღმერთთან), განიხილება ბუნების კანონზომიერება, მისგან გათავისუფლების და ღმერთთან დაბრუნების გზა.

ვინაიდან კრიშნა მფარველი ღვთაება ვიშნუს ავატარაა, იგი მსოფლიოს უზენაესი მფარველი და დამრიგებელია. ბჰაგავადგიტადან ქვემოთმოყვანილი ციტატა კრიშნას, როგორც უზენაესის, ნოუმენალურ არსს გადმოცემს ლაკონიურად:

მე ვარ მარადიული სული, მსოფლიოს განმგებელი.

ბუნება მე მემორჩილება. მე ვევლინები მსოფლიოს,
როცა იგი ქაოსში იძირება და მასში კანონზომიერება ირღვევა.
კეთილთა გადასარჩენად და ბოროტთა დასასჯელად

საუკუნიდან საუკუნეში ვიბადები ამქვეყნად.^[1]

ეს სტატია რელიგიის შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

ხ • გ • რ სტატიები ინდუიზმის თემაზე მთავარი ღვთაებები ბრაჰმა განეშა დურგა ვიშნუ ინდრა კალი კრიშნა ლაკშმი მურუგანი პარვატი რამა სარასვატი სურია შივა ჯაგანნათა ჰანუმანი წმინდა წერილები ათარვავედა აიურვედა არანიაკა ართაშასტრა ბრაჰმასუტრა ბჰაგავატაპურანა ბჰაგავადგიტა დევიბჰაგავატა ვედები ვედანგა იაჯურვედა კამასუტრა მანუსმრიტი მაჰაბჰარატა რამაიანა რიგვედა სამავედა სამჰიტა უპანიშადა პურანა სმრიტი შრუტი ცნებები ართა აუმ აჰიმსა აშრამა ატმანი ავატარა ბჰაჯანა ბჰაკტი ბრაჰმანი გაიატრი გუნა გურუ დჰარმა ვარნა იანტრა იუგა კამა კარმა კირტანა ლინგამი მალა მანტრა მაია მოკშა მუდრა პრასადამი პარამაჰამსა პრაკრიტი პურუშა რაჯასი სადჰუ სამადჰი სამსარა სამსკარა სატვა სატსანგა სატი სვამი სვასტიკა ტამასი ტრიმურტი ტულსი შაქტი წმინდა ძროხა