For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for ეიზენჰაუერის დოქტრინა.

ეიზენჰაუერის დოქტრინა

ეიზენჰაუერის დოქტრინა მიუთითებს დუაიტ ეიზენჰაუერის მიმართვაში კონგრესისადმი 1957 წლის 5 იანვარს. დოქტრინის მიხედვით ქვეყანას შეეძლო ეკონომიკური ან (სხვა ქვეყნიდან აგრესისიის შემთხვევაში) სამხედრო დახმარება ეთხოვა ამერიკისთვის. აიზენჰაუერმა გამოარჩია სსრკ-დან საფრთხე და აშშ-ს სამხედრო კომიტეტს უფლება მისცა „დაეცვა ტერიტორიული მთლიანობა და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა ისეთი ქვეყნებისა, რომლებიც ითხოვენ დახმარებას რომელიმე საერთაშორისო კომუნიზმს დაქვემდებარებული ქვეყნის აშკარა აგრესიის წინააღმდეგ“[1].

გლობალურ პოლიტიკურ კონტექსტში, დოქტრინა იყო გამოხმაურება შესაძლო ომისა, რომელსაც სსრკ-ს, სუეცის კრიზისის საბაბით, ეგვიპტეში შესაძლო შესვლა მოასწავებდა. რეგიონში წარმოქმნილი უხელისუფლებობის გამო, რომელიც ინგლისური და ფრანგული მხარეების წარუმატებლობას მოჰყვა, ეიზენჰაუერმა ჩათვალა, რომ თავისი გავლენის გაზრდა აუცილებელი იყო. სიტუაციას ართულებდა ეგვიპტის პრეზიდენტის ნასარის პოლიტიკა. მან განალაგა ბაზები, რომლებსაც იყენებდა აშშ-სა და სსრკ-ს ინტერესთა შესაჯახებლად. ამასთან ნასარი იღებდა სსრკ-სგან დახმარებას.

რეგიონულ დონეზე, დოქტრინის მიზანი იყო დახმარება არაბული რეჟიმებისა უზრუნველეყო ნასარის პოლიტიკური კონტროლის ალტერნატივა.

დოქტრინა 5 მარტს დაამტკიცა კონგრესმა 422 ხმით 79 ხმის წინააღმდეგ. 9 მარტს გამოცხადდა ოფიციალურად კონგრესის რეზოლუციაზე პრეზიდენტის ხელმოწერის შემდეგ.

შეიარაღებული ძალები პირველად გამოიყენეს ლიბანის კრიზისისას, როცა ამერიკის სამხედრო ძალებმა მოახდინეს ინტერვენცია ლიბანში.

დოქტრინა მიზნად ისახავდა არაბულ ქვეყნებში ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ჩახშობას, აგრეთვე იქ (სუეცის კრიზისის გამო ინგლის-საფრანგეთის პოზიციების დასუსტებასთან დაკავშირებით) აშშ-ის პოზიციების განმტკიცებას. დოქტრინის განსახორციელებლად ასიგნებულ იქნა 200 მლნ. ამერიკული დოლარი.

  • დალესის გეგმა

ქსე, ტ. IV, გვ. 59–60, თბ. 1979.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
ეიზენჰაუერის დოქტრინა
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?