For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Ֆրենսիս Դանբի.

Ֆրենսիս Դանբի

Ֆրենսիս Դանբի
Ծնվել էնոյեմբերի 16, 1793(1793-11-16)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՈւեքսֆորդ, Լենստեր
Վախճանվել էփետրվարի 9, 1861(1861-02-09)[3][4][5] (67 տարեկան), փետրվարի 10, 1861(1861-02-10)[6][7][8][…] (67 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 2, 1861(1861-10-02)[9] (67 տարեկան)
Մահվան վայրExmouth, Իսթ Դևոն, Դևոն, Դևոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Քաղաքացիություն Իռլանդիայի թագավորություն,  Միացյալ Թագավորություն և Իռլանդիա
Մասնագիտություննկարիչ և բնանկարիչ
Ժանրբնանկար
Թեմաներբնանկար
Պաշտոնassociate member?
ԱնդամակցությունԳեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
ԶավակներJames Francis Danby?[10] և Thomas Danby?[10]
 Francis Danby Վիքիպահեստում

Ֆրենսիս Դանբի (նոյեմբերի 16, 1793(1793-11-16)[1][2][3][…], Ուեքսֆորդ, Լենստեր - փետրվարի 9, 1861(1861-02-09)[3][4][5], փետրվարի 10, 1861(1861-02-10)[6][7][8][…] կամ հոկտեմբերի 2, 1861(1861-10-02)[9], Exmouth, Իսթ Դևոն, Դևոն, Դևոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն), ռոմանտիզմի ժամանակաշրջանի իռլանդացի նկարիչ[11][12]:Նրա երևակայական, դրամատիկ բնանկարները համեմատելի էին Ջոն Մարտինի հետ։ նրա ամենամեծ հաջողության շրջանըը 1820-ական թվականներին էր, Լոնդոնում[13]։

Ծնվել է Իռլանդիայի հարավ-արևելքում։ Նրա հայրը`Ջեյմս Դանբին, Ուքսֆորդի մերձակայքում ունեցել է փոքրիկ տարածք, բայց 1807 թվականին նրա մահից հետո ընտանիքը տեղափոխվել էր Դուբլին։ Նա նկարչություն է ուսումնասիրել Դուբլինի թագավորական դպրոցում և Ջեյմս Արթուր Օ՛Քոնոր անունով նկարչի ազդեցությամբ սկսել է նկարել բնապատկերներ։ Դանբին ծանոթացել է Ջորջ Պետրիի հետ։

Ափի համայնապատկեր մայրամուտի ժամանակ, 1813, Արվեստի ազգային պատկերասրահ

1813 թվականին Օքոնորի և Պետրիի հետ Դանբին մեկնել է Լոնդոն[14]։ Չունենալով հիմնական ֆինանսավորման միջոցներ՝ նրանք ստիպված դադարեցրել են այս ճանապարհորդությունը և ոտքով վերադարձել տուն։ Բրիստոլում նրանք դադար են առել, և Դանբին, գտնելով, որ կարող է ջրանկարներով փոքր գումարներ աշխատել, մնացել է այնտեղ՝ ջանասիրաբար աշխատելով և Լոնդոնի ցուցահանդեսներին կարևոր նշանակության նկարներ ուղարկելով։ Այնտեղ նրա յուղանկարները մեծ ուշադրություն են գրավել[15]։

Բրիստոլ դպրոց

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1818/19 թվականներից սկսած՝ Դանբին եղել է նկարիչների ոչ պաշտոնական խմբի`Բրիստոլի դպրոցի անդամ և մասնակցել երեկոյան հավաքների և էքսկուրսիաների, որոնց ժամանակ այցելում էին տեսարժան վայրեր[16]։ Նրա՝«Էվոն գետի կիրճի տեսարանը» կտավը (1822) պատկերում է նկարիչների խմբի սիրած վայրերը[17]։ Նույնիսկ 1824 թվականին Բրիստոլից հեռանալուց հետո նա շուրջ մեկ տասնամյակ կապ է պահպանել Բրիստոլի դպրոցի անդամների հետ[18]։

Սկզբում խումբը ձևավորված է եղել Էդուարդ Բիրդի շուրջ[16], որին ի վերջո Դանբին գերազանցել է[18]։ Բիրդի կենցաղային ժանրի նկարներ ունեին նատուրալիստական ոճ և թարմ գույներ[19], որոնց ազդեցությունը երևում է Դանբիի  նկարների մեջ։ Օրինակներից են Դանբիի «Տղաները նավարկում են փոքր նավակով» (1821) և «Եգիպտոսից Իսրայելի արտաքսումը» (1825) նկարները[16][20][21][22]։ Դանբին լավ հարաբերություններ է ունեցել Էդվարդ Վիլյեր Ռիփպիլի հետ, որի ոճը զարգացել է Դանբիի ոճին զուգահեռ ՝Բիրդի ազդեցության տակ[19][21]։

Բրիստոլի նկարիչները, մասնավորապես ոչ պրոֆեսիոնալ Ֆրենսիս Գոլդը, նույնպես կարևոր ազդեցություն են ունեցել Դանբիի վրա՝ ավելի ազդեցիկ և բանաստեղծական ոճով նկարելու համար[16][21]։ Ոչ պրոֆեսիոնալ նկարիչ Ջորջ Քումբերլենդը ազդեցիկ կապեր ուներ Լոնդոնում[23]։ 1820 թվականին, երբ Ֆրենսիս Դանբին ցուցադրում էր իր Java Upas Tree կտավները բրիտանական մի հաստատության մեջ , Քամբերլանդը օգտագործել է իր ազդեցությունը, որպեսզի դրանք արժանանան բարենպաստ ընդունելության[24]։ Նրանց նամակագրությունից կան նաև ապացույցներ այն մասին, որ Քամբերլանդը Դանբիին թեմաներ է առաջարկել նկարելու[25]։ Քամբերլանդը Ուիլյամ Բլեյքի մտերիմ ընկերն էր[23], այդ պատճառով տեսակետ կա այն մասին, որ վերջինս նույնպես ազդեցություն է գործել Դանբիի վրա, հատկապես նրա՝ 1821 թվականին Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայում ցուցադրված «Սիրուց հիասթափվածը» կտավի վրա[26]։

Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանում կան նյութեր այս թեմայով՝
'The Enchanted Island by Danby',
a poem by L. E. L.

1825 թվականին հաջողությամբ ցուցադրված Դանբիի An Enchanted Island կտավը նույնպես ազդեցություն է կրել Բրիստոլի դպրոցի այլ նկարիչներից[16]։

Հաջողություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
A ship with a shattered mast is sinking in darkness beneath crashing waves near an indistinct rocky shore. A pale rainbow appears in the spray around the ship.
«Նավի խորտակումը» յուղաներկը, 1859

The Upas Tree (1820) և The Delivery of Israel (1825) գործերի շնորհիվ դարձել է Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի անդամ։ Բրիստոլից մեկնել է Լոնդոն և 1828 թվականին ցուցադրել է իր Opening of the Sixth Seal կտավը բրիտանական ինստիտուտում և դրա համար ստացել 200 գինեայի մրցանակ։ Այս նկարին հաջորդել են ևս երկուսը՝ «ապոկալիպսիսի» թեմայով[15]։

Դանբին նկարել է «հսկայական իլյուզիոնիստական կտավներ», որոնք համեմատելի էին Ջոն Մարտինի`«1820-ականների բայրոնական ոճին համահունչ մեծ, մռայլ և ֆանտաստիկ թեմաների հետ»[27]։

Հետագա տարիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
A rocky outcrop is surrounded by a swirling torrent of water under dark storm-clouds. A cluster of people swept into the water cling to shattered tree-trunks. An angel hovers over them.
«Ջրհեղեղ» յուղաներկը 1840

1828 թվականին Քրիստոֆեր Մուրը քանդակել է Դանբիի արձանը[28]։

1829 թվականին Դանբիի կինը լքել է նրան՝ փախչելով նկարիչ Փոլ Ֆալկոն Պոուլի հետ[29]։ Դանբին հեռացել է Լոնդոնից՝ հայտարարելով, որ այլևս չի ապրելու այնտեղ։ Մեկ տասնամյակ ապրել է Շվեյցարիայի Ժնևի լճի մոտ՝ դառնալով ժամանակ առ ժամանակ նավակներ նկարող բոհեմական նկարիչներից մեկը[15]։ Հետագայում նա կարճ ժամանակով տեղափոխվել է Փարիզ։

1840 թվականին վերադարձել է Անգլիա, երբ իր որդիներ Ջեյմսը և Թոմասը, երկուսն էլ նկարիչներ, հասակ էին առնում[15]:Այդ տարի Դանբին ցուցադրել է իր մեծ և հզոր «Ջրհեղեղ» նկարը[30], որը վերականգնել է իր հեղինակությունն ու կարիերան։ Նրա նկարներից են The Golden Age (1827, ցուցադրված 1831), Rich and Rare Were the Gems She Wore (1837) և The Evening Gun (1848) և այլ կտավներ։

Դանբիի վերջին շրջանի աշխատանքներից The Woodnymph's Hymn to the Rising Sun (1845) կտավը ստեղծված է ավելի հանդարտ, զուսպ և ուրախ ոճով, քան իր նախկին աշխատանքները, բայց նա վերադարձել է իր հին ոճին «Նավի խորտակում» կտավը նկարելիս (1859)։ Իր կյանքի վերջին տարիները ապրել է Դեվոնի Էքսմութ քաղաքում, որտեղ մահացել է 1861 թվականին։ Ջոն Մարտինի և Ուիլյամ Թըրների հետ միասին Դանբին համարվում է ռոմանտիկ ոճի բրիտանացի առաջատար նկարիչ[31]։

Դանբիի երկու որդիներն էլ բնանկարիչներ էին։ Ավագ nրդին՝ Ջեյմս Ֆրենսիս Դանբին (1816–75), ցուցադրվել է Թագավորական ակադեմիայում։ Նա կատարելապես էր պատկերում արևածագը և մայրամուտը[32]։ Կրտսերը՝ Թոմաս Դանբին (1817–86), մասնագիտացել էր ջրաներկով Ուելսի տեսարաններ պատկերելու մեջ։ 1866 թվականին վերջինս առաջադրվել է որպես Թագավորական ակադեմիայի դոցենտ, բայց պարտվել է ընտրություններում մեկ ձայնով։

  • Արևմտյան Անգլիայի թագավորական ակադեմիա

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 Francis DanbyOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Discogs — 2000.
  4. 4,0 4,1 4,2 Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 1998.
  5. 5,0 5,1 5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  6. 6,0 6,1 6,2 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  7. 7,0 7,1 7,2 Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  8. 8,0 8,1 8,2 SIKART — 2006.
  9. 9,0 9,1 9,2 Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera (գերմ.)Bern: 1998.
  10. 10,0 10,1 Union List of Artist Names — 2018.
  11. Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. ISBN 0-300-01538-0.
  12. Edward G. Malins and Morchard Bishop, James Smetham and Francis Danby: Two 19th Century Romantic Painters, London, Stevens, 1974.
  13. Herrmann, Luke (2000). Nineteenth Century British Painting. London: Giles de la Mere. էջեր 175–183. ISBN 1-900357-17-8.
  14. Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջ 4. ISBN 0-300-01538-0.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3  One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domainChisholm, Hugh, ed. (1911). «Danby, Francis». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 7 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 794.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 Greenacre, Francis (1973). The Bristol School of Artists: Francis Danby and Painting in Bristol 1810–1840 (exhibition catalogue). Bristol: City Art Gallery, Bristol. էջեր 9–24.
  17. Greenacre, Francis (2005). From Bristol to the Sea: Artists, the Avon Gorge and Bristol Harbour. Bristol: Redcliffe. էջ 68. ISBN 1-904537-39-1.
  18. 18,0 18,1 Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջեր 4, 11–13, 44. ISBN 0-300-01538-0.
  19. 19,0 19,1 Greenacre, Francis (1973). The Bristol School of Artists: Francis Danby and Painting in Bristol 1810–1840 (exhibition catalogue). Bristol: City Art Gallery, Bristol. էջեր 105–107.
  20. Richardson, Sarah (1982). Edward Bird (exhibition catalogue). Wolverhampton: Wolverhampton Art Gallery. էջեր 18–22.
  21. 21,0 21,1 21,2 Greenacre, Francis (1988). Francis Danby 1793–1861. London: Tate Gallery. էջեր 13–17. ISBN 1-85437-000-6.
  22. Greenacre, Francis (1973). The Bristol School of Artists: Francis Danby and Painting in Bristol 1810–1840 (exhibition catalogue). Bristol: City Art Gallery, Bristol. էջեր 51–52.
  23. 23,0 23,1 Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջ 10. ISBN 0-300-01538-0.
  24. Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջ 14. ISBN 0-300-01538-0.
  25. Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջ 12. ISBN 0-300-01538-0.
  26. Adams, Eric (1973). Francis Danby: Varieties of Poetic Landscape. London: Yale University Press. էջեր 17–26. ISBN 0-300-01538-0.
  27. Lionel Lambourne, Victorian Painting, London, Phaidon Press, 1999; pp. 156, 161.
  28. Dictionary of British Sculptors 1660-1851:C Moore by Rupert Gunnis
  29. Christopher Wood, Victorian Painting, Boston, Little, Brown & Co., 1999; p. 20.
  30. Wood, p. 21.
  31. Lambourne, pp. 161–3; Wood, pp. 76–7.
  32. Michael Bryan, Dictionary of Painters and Engravers, Vol. 1, revised edition edited by Robert Edmund Graves, London, George Bell, 1886; p. 348.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրենսիս Դանբի» հոդվածին։
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Ֆրենսիս Դանբի
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?