Վրելո (քարանձավներ)
| Վրելո | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | էքսկուրսիոն անձավ և քարանձավ |
| Երկիր |  Հյուսիսային Մակեդոնիա |
| Վարչատարածք | Սարայ |
| Վայր | Մատկա կիրճ |
| ԲԾՄ | 600 մետր |
| Խորություն | 230 մետր |
 | |
 | |
Վրելո (մակեդոներեն՝ Врело), երկու քարանձավներից (ստորջրյա և վերջրյա) բաղկացած համակարգ Հյուսիսային Մակեդոնիայի մայրաքաղաք Սկոպյեի մոտակայքում, որոնց խորությունը հասնում է 230 մ-ի։ Քարանձավները Բալկանների ամենախոր և Եվրոպայում խորությամբ երկրորդ ստորջրյա քարանձավներն են, սակայն դրանք լիարժեք ուսումնասիրված չեն[1]։ Վրելոն համարվում է Եվրոպայում և ամբողջ աշխարհում ամենախոր ստորջրյա քարանձավներից մեկը[2]։
Ընդհանուր բնութագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վրելոյի ստորջրյա քարանձավը գտնվում է Սկոպյեի մերձակայքում` Տրեսկա գետի աջ ափին գտնվող Մատկա կիրճում։ Քարանձավը երկու անձավներից բաղկացած համակարգ է, որոնցից մեկը վերևում է (կոչվում է Վրելո), մյուսը` ջրի տակ (կոչվում է Պոդվրելո), և լիճը։ Քարանձավում կան մեծ թվով ստալակտիտներ ու ստալագմիտներ։ Հատկապես տպավորիչ են «երկվորյակ սյուները», որոնք ունեն վեց մետր բարձրություն և բյուրեղային սպիտակ գույն։
Քարանձավի խորքում կան երկու լճեր` մեծ և փոքր։ Փոքր լիճն ունի ութ թվի տեսք։ Ամենալայն մասում փոքր լիճն ունի ութ մետր լայնություն, իսկ երկարությունն ու խորությունը 15 մ են։ Մեծ լիճն ունի 35 մ երկարություն, 15 մ լայնություն և 15-18 մ խորություն։ Ջրում ստալակտիտների առկայությունը հաստատում է, որ նախկինում քարանձավում ջուր չի եղել։ Լճերն առաջացել են 1936 թվականին Մատկայում ջրապահեստարան կառուցելուց հետո։
Քարանձավում է գտնվում այսպես կոչված «համերգասրահը», որի ձախ կողմում են գտնվում այսպես կոչված «գրասեղանի քարերը»[3]։ Դա նշանների համակարգ է, հնարավոր է` գրային նշանների, որի գաղտնազերծման ու բացահայտման համար անհրաժեշտ են ուսումնասիրություններ։
Մինչև Վրելո քարանձավը կազմակերպվում է զբոսաշրջիկների տեղափոխություն նավակներով. ճամփորդությունը տևում է մոտ 20 րոպե։ Նավակը կանգնեցնում են հատուկ պատրաստված հարթակին, որ հետո մոտենում է քարանձավի մուտքին։ Հենց մուտքի մոտ գտնվում է «համերգասրահը», իսկ ձախից` «գրասեղանի քարերը»։ Կենտրոնական մասը զբաղեցնում է երկու մետր բարձրությամբ ստալակտիտը։ Քարանձավում ապրում են մեծ թվով չղջիկներ[4]։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Քարանձավի մուտք -
Լիճ -
Նախշեր -
Նախշեր -
Մուտք -
Մուտքը ջրի կողմից -
Աստիճաններ -
Նախշեր -
Ստալագմիտներ -
Առաստաղ -
Լիճ
_01.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_04.jpg)
_03.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Подводная пещера станет новым туристическим брендом Македонии». www.worlds.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 13-ին.
- ↑ «Полски пещерен водолаз откри в Македония най-дълбоката подводна пещера». National Geographic България (բուլղարերեն). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 13-ին.
- ↑ «Gems, Hidden in Plain Sight in Macedonia». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 2016 թ․ նոյեմբերի 15. 0362-4331. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 13-ին.
- ↑ «Пештерата Врело во Кањонот Матка», Економија и бизнис, година 16, број 178, април 2013, стр. 86-87. (мак.)
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Վրելո (քարանձավներ) կատեգորիայում։ |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
