Սոպրանո
| Ձայների տեսակները |
|---|
| Իգական |
| Արական |
Սոպրանո (իտալ.՝ soprano, < sopra-վեր).
- կանացի երգչական ամենաբարձր ձայն։ Հիմնական տարատեսակներն են՝ դրամատիկական, քնարական և կոլորստուրային։ Տարբերում են նաև քնարադրամատիկական և քնարակոլորատուրային սոպրանո։ Սոպրանոյին բնորոշ է այսպես կոչված գլխային ռեգիստրի գերակշռությունը համարյա ողջ դիապազոնի ընթացքում։
- Տղաների (դիսկանտների) և աղջիկների բարձր ձայներ։
- Երգչախմբում՝ ամենաբարձր երգամասը։
- Երաժշտական որոշ գործիքների՝ ռեգիստրով բարձր տարատեսակներ։
Հիմնական վոկալ դիապազոններ
Տարատեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավանդական ռուսական երաժշտություններում ընդունված են սոպրանո ձայների դասակարգումներ[1]. օպերայում, կամերային երաժշտությունում, երգչախմբի համար։ Սակայն օպերային երաժշտության մեջ հաճախ է կիրառվում այլ, ավելի մանրամասն նկարագրություն (ամնենացածր ձայնասահմանից, ռեգիստրից վերին ռեգիստր)
| Классификация | Դիապազոն | Բնութագիր |
|---|---|---|
| Դրամատիկական սոպրանո | փոքր օկտավա — դո III օկտավա | Հզոր, ծանր ձայն, որը հնչում է ձայնային ամբողջ տիրույթում։ Հարուստ միջին ռեգիստր (ֆա1—ռե2): Վերին նոտաներն ավելի շատ են հնչում forte-ում, piano-ում դժվար են հնչում։ |
| Լիրիկո-դրամատիկական սոպրանո | լյա փոքր օկտավա — դո III օկտավա | Լիրիկական և դրամատիկ ձայների միջանկյալ տեսակ։ Կախված նրանցից որևէ մեկի գերակայությունից, ձայնի մեջ նշմարվում են համապատասխան երանգներ։ |
| Լիրիկական սոպրանո | դո I օկտավա — մի III օկտավա | Հանգիստ, փափուկ ձայն, որը Հոբոյ երաժշտական գործիքի ձայն է հիշեցնում։ Ամենալավ հնչում են երկրորդ օկտավայի նոտաները։ Վերին տոնները հեշտությամբ փոխում են ձայնի ինտենսիվությունը։ |
| Lyric-coloratura soprano | դո I օկտավա — մի (ֆա) III օկտավա| Այս տեսակի ձայնային նոտաներն առանձնանում են հնչեղությամբ և գեղեցկությամբ։ Տարբերվում է բնական հստակությամբ, հեշտությամբ, շարժունակությամբ, բայց ավելի ցածր է այս coloratura soprano- ում, մինչդեռ ավելի շատ «միջին» ունենում, ինչը թույլ է տալիս երգիչներին կատարել լիրիկական և կոլորատուրային (գեղգեղաձայն) սոպրանո ռեպերտուար։ | |
| կոլորատուրային սոպրանո | դո I օկտավա — ֆա (սոլ-դիեզ) III օկտավա և բարձր | Կանացի շատ բարձր ձայն, որը կարող է երգել արպեջիո (երաժշտական եղանակի կատարման ձև), trills, forchlags և այլն։ Ձայնի բնույթով, կոլորանտուրային սոպրանոյի բարձրագույն հնչյունները նման են ֆլեյտայի կամ ջութակի ձայնին:Միջին և ցածր հնչյունները շատ ավելի թույլ են |
Արևմտյան ավանդույթներում կա ավելի «մասնակի» դասակարգում։ Մասնավորապես, կոլորանտուրային սոպրանոն ներկայացվում է 2 ենթատիպով` դրամատիկական և քնարական։
Դասական օպերայի սոպրանո հատվածներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Վինչենցո Բելլինի։ Ամինա («Լուսնոտը»), Իմոջենե («Ծովահեն»), Նորմա («Նորմա»)
- Ժորժ Բիզե:Միքայելա («Կարմեն»)
- Ալեքսանդր Բորոդին։ Յարոսլավնա («Իշխան Իգոր»)
- Ռիխարդ Վագներ:Իզոլդա («Տրիստան և Իզոլդա»), Զիգլինդա և Բրունգիլդա (Վալկիրիա), Էլզա (Լոհենգրին)
- Ջուզեպպե Վերդի։ Ջիլդա (Ռիգոլետտո (օպերա)), Վիոլետա (Տրավիատա), Աիդա (Աիդա (օպերա)), Դեզդեմոնա (Օթելլո (Վերդիի օպերա)), Լեոնորա (Տրուբադուր (օպերա)), լեդի Մակբետ (Մակբեթ (օպերա)), Աբիգայիլ (Նաբուկկո)
- Գեորգ Ֆրիդրիխ Հենդել։ Կլեոպատրա (Հուլիոս Կեսարը Եգիպտոսում)
- Միխայիլ Գլինկա։ Անտոնիդա (Կյանքը հանուն ցարի, Լյուդմիլա (Ռուսլան և Լյուդմիլա (օպերա))
- Շառլ Գունո։ Մարգարիտա (Ֆաուստ (օպերա)), Ջուլետա (Ռոմեո և Ջուլիետ (օպերա))
- Ալեքսանդր Դարգոմիժսկի։ Նատաշա («Ջրահարս»)
- Անտոնին Դվորժակ։ Ջրահարս («Ջրահարս»)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] |
Տես՝ սոպրանո Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս |
- «սոպրանո». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
((cite book)): CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 510)։ 
|
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Сопрано հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
