Ռաֆայել Աթոյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Աթոյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ռաֆայել Գեղամի Աթոյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունվարի 31, 1931 |
| Ծննդավայր | Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Վախճանվել է | հուլիսի 3, 2014 (83 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ֆրեզնո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հայկական ԽՍՀ և  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջ և Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Պարգևներ | |
| Անդամակցություն | Հայաստանի նկարիչների միություն |
Ռաֆայել Գեղամի Աթոյան (անգլ.՝ Rafael Atoyan, հունվարի 31, 1931, Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հուլիսի 3, 2014, Ֆրեզնո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), հայ գեղանկարիչ, ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ (1982)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ռաֆայել Աթոյանը ծնվել է 1931 թ. հունվարի 31-ին Լենինականում։ 1944-1946 թթ. սովորել է Գյումրու Սերգեյ Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցում, 1948-1953 թվականներին՝ Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանում[1], 1954-1959 թվականներին՝ Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում[1]։ 1960 թվականից եղել է Հայաստանի նկարիչների միության անդամ։
Նկարահանվել է Մենավոր ընկուզենի (Օհան, 1986, Հայֆիլմ) և «Կարոտ» (Առաքել, 1990, Հայֆիլմ) կինոնկարներում։ 1994 թվականից մինչև մահ ապրել է ԱՄՆ-ում։
Ստեղծագործական ուղի
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հեղինակ է բնանկարների, նատյուրմորտների, որմնանկարների։ Նրա դեղնադարչնագույն կոլորիտով նկարներում պատկերված բնության ֆոնի հիմքը Շիրակի լեռնաշխարհն է։ Ռաֆայել Աթոյանն առանձնանում է իր ուրույն ձեռագրով ու մտածողությամբ։ Եվ այդ առանձնահատկությունը նրա յուրօրինակ սերն է իր հայրենի բնօրրանի, քաղաքի, յուրօրինակ վերաբերմունքն իրեն շրջապատող աշխարհի նկատմամբ, որը լիարժեքորեն արտահայտվել է նրա ստեղծագործություններում։
- «Աղջիկները բակում», 1957
- «Խնոցի», 1960
- «Ձիակառք ճերմակ ձիերով», 1978
- «Մեր բակը», 1978
- «Կինը և ծառը», 1978
- «Արևոտ առավոտ. Լենինական»,1979
- «Գառնիում», 1980
- «Խնոցի», 1980
- «Կեսօր. Ախուրյան»
- «Սևան. Երեկո», 1981
Ցուցահանդեսներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անհատական ցուցահանդեսներով հանդես է եկել Ռուսաստանում, Ֆրանսիայում, Ավստրիայում, Ֆիլիպիններում, ԱՄՆ-ում։
Մեջբերումներ Ռաֆայել Աթոյանից
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Որքան ինձ հիշում եմ՝ հատկապես մանկությունս, ամեն ինչ առնչվում է ինձ շրջապատող բնության հետ, այն տան ու գյուղի հետ, որտեղ ապրել եմ։ Տղամարդիկ, կանայք, ծերունիներն ու երեխաները, կենդանիները, ծառերը՝ բոլորը նույն օդն են շնչում և միավորված են տիեզերական անքակտելի շղթայով։ Եվ այդ շղթայում հակասություններ, վախեր չկան, այն կայուն է, հավերժական։ Այսպիսին է իմ աշխարհայացքը, նույնիսկ այն դեպքում, երբ հաճախ կյանքն անտանելի է դառնում, ինչպես պատերազմի տարիներին էր։ Այդ է պատճառը, որ ողջ իմ ստեղծագործական կյանքում աշխատել եմ մարդու և բնության միջև գոյություն ունեցող ներդաշնակությունը կտավին փոխանցել։ | 
|
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1982 թ. - ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ[2]
- 1989 թ. - պարգևատրվել է ԽՍՀՄ Արհմիության խորհրդի մրցանակով գրականության, արվեստի և լրագրության ոլորտում՝ «Իմ մանկության աշխարհը» նկարաշարի համար[2]
- 1994 թ. - Ֆրեզնոյում պարգևատրվել է «Լավագույն աշխատանք» պատվոգրով[2]
- 2011 թ. - ծննդյան 80-ամյակի առթիվ, ինչպես նաև մշակութային մեծ ավանդի համար պարգևատրվեց Մշակույթի նախարարության բարձրագույն պարգևով՝ Ոսկե մեդալով[2]
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 ՈՎ ՈՎ Է. ՀԱՅԵՐ (կենսագրական հանրագիտարան։ Երկու հատորով). – Երևան. ՀՀ ԳԱԱ, Հայկական հանրագիտարան. 2005 թ. - հատոր առաջին. - (հանրագիտարան). - ISBN 5-89700-026-3.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 ՀՀ մշակույթի նախարարության պաշտոնական կայքէջ. Ռաֆաել Աթոյանի ստեղծագործությունների հոբելյանական ցուցահանդես` ՀԱՊ-ում (2011 թ.)
Արտաքին աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ռաֆայել Աթոյանը zarkfoundation.com կայքում
- Ռաֆայել Աթոյան
- «Կարոտ» ֆիլմի Առաքելը՝ նույն ինքը Ռաֆայել Աթոյան (լուսանկարներ)
- Ռաֆայել Աթոյանի ստեղծագործությունները Հայաստանի ազգային պատկերասրահում
| ||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
