Ուզոն
| Ուզոն | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | քնած հրաբուխ |
| Երկիր | Ռուսաստան |
| Վարչատարածքային միավոր | Կամչատկայի երկրամաս[1] |
| Լեռնաշղթա | Արևելյան խրեբետ |
| Մասն է | Արևելյան լեռնաշղթա |
| Բարձրությունը ծովի մակարդակից | 1617 մետր և 1550 մետր |
| Հարաբերական բարձրություն | 1617 |
| Հրաբուխի ձև | Կալդերա |
| Վերջին ժայթքում | 200 ± 300 տարի |
| Սմիթսոնիան կոդ | 300170 |
| 54.5/159.9167 | |
Ուզոն, հրաբուխ, Կամչատկա թերակղզում։ Այն գտնվում է Կրոնոցկի լճից հարավ, նույնանուն արգելոցի տարածքում։ Այս հրաբուխը ժամանակակից հրաբխի, հանքային և հանքաքարի առաջացման դրսևորման եզակի տարածքներից է, նավթի ամենաերիտասարդ հանքահորերից մեկը[2]։
Ուզոն հրաբխի կալդերան պատկանում է Կամչատկայի մեծ կալդերաների շարքին։ Նա իրենից ներկայացնում է հսկայական ճեղքվածք 12 կմ լայնակի ուղղվածությամբ և 9 կմ-անոց անկյունագծով։ Կալդերայի մակերեսը ավելի քան 100 քառակուսի կմ է։ Կալդերայի հատակը հարթ է, գտնվում է ծովի մակարդակից 700 մետր հեռավորության վրա։ Հարավից, արևմուտքից և հյուսիսից շրջապատված է հսկա սանդղաձև խորշերով, որոնց երկարությունը հասնում է 200-800 մետր, որոնք սահուն կերպով անցնում են արտաքին սարահարթին։ Մեծ բարձրությունը այստեղ Բարանի պիկն է[3]։
Կամչատկայի ամենամեծ պայթյունից առաջացած ձագարը գտնվում է կալդերայում, որի տրամագիծը 1,65 կիլոմետր է, այնտեղ գտնվում է Դալնի լիճը։ Արևմտյան մասը ճահճակալած է, այստեղ գտնվում են նաև մի քանի լճեր, որոնցից ամենամեծը Կենտրոնականն է։ Բացի այդ կալդերայի վրայով հոսում են բազմաթիվ առվակներ և գետակներ, որոնք ձևավորում են Շումոյի գետի ակունքը։ Գոլորշու հարյուրավոր փոշու սյուներ դուրս են գալիս դեղին ֆումարոլային դաշտերից։
Կալդերայում իրեն ակտիվորեն դրսևորում է երկրակեղևի հիդրոթերմային գործունեությունը։ Արևմտյան հատվածում կան ավելի քան 100 աղբյուր և ավելի քան 500 առանձին հիդրոթերմային դրսևորումներ[3]։ Բնական և բուսական աշխարհը նույնպես բազմազան է։ Հատկապես հետաքրքիր են ջրիմուռների և բակտերիաների առանձին տեսակները, որոնք շատ հարմրարավետ են ապրում եռացող ջրի լուծույթներում։
2008 թվականին նկատելի է եղել նոր գեյզերի ձևավորումը, այդտեղ ջրի դուրս եկած բարձրությունը հասել է 6 մետրի[4]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ GEOnet Names Server — 2018.
- ↑ Кальдера вулкана Узон — Чудеса России Արխիվացված 2010-04-02 Wayback Machine
- ↑ 3,0 3,1 Вулкан Узон — Краеведческий сайт о Камчатке.
- ↑ Новый гейзер в кальдере вулкана Узон — «Вестник Краунц. Науки о Земле» № 2, 2009.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Карпов Г. А. В кальдере вулкана. — М.: «Наука», 1980 г.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Global Volcanism Program». Smithsonian Institution.
- Volcano Live
- Вулкан Узон — Краеведческий сайт о Камчатке.
- Пейзажи и обитатели кальдеры вулкана Узон в LiveInternet.ru.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
