Ռումփելշտիլցկին (գերմ.՝ Rumpelstilzchen), Գրիմ եղբայրների հեքիաթ չար գաճաճի մասին, ով ընդունակ է հյուսելով ծղոտից ոսկի ստեղծել։ Աարնե-Թոմփսոնի դասակարգմամբ^[1] այս սյուժեն ունի 500 համարը՝ «Օգնականի անուն»^[2][3]։

Մի ջրաղացպան դուստր ուներ, և թագավորի հետ զրույցի ընթացքում իրեն կշիռ տալու համար նա ասաց, որ իր աղջիկը կարող է ծղոտից ոսկի հյուսել։ Թագավորը նստեցրեց նրան ծղոտով լի սենյակում։ Նա հանձնարարեց աղջկան կատարել խոստումը։ Իրականում աղջիկը ոչ մի այդպիսի բան չէր կարողանում անել, սակայն հանկարծակիորեն հայտնվեց մի գաճաճ և նրան օգնություն առաջարկեց։ Աղջիկը օգնության դիմաց տրամադրեց իր մանյակը, ապա մատանին, բայց թագավորը ավելի շատ էր ոսկի պահանջում, և երբ այլևս ոչինչ չկար փոխանակելու, գաճաճը պահանջեց առաջնեկին գալիք ամուսնությունից ծնված։ Երբ թագավորն ամուսնացավ աղջկա հետ, աղջիկը երեխա ծնեց, հայտնվեց գաճաճը և պահանջեց իր պարգևը։ Թագուհին խնդրեց թողնել իր երեխային իրեն, և գաճաճը պայման դրեց, որ եթե նա երեք օրում գուշակի իր անունը, ապա երեխային կթողնի։ Թագուհին սուրհանդակներ ուղարկեց աշխարհի բոլոր ծայրեր, որպեսզի իմանան բոլոր հազվագյուտ անունները, և սուրհանդակներից մեկը պատահաբար լսեց, թե ինչպես է գաճաճը երգում։

Հիմա թխում եմ, վաղը գարեջուր կպատրաստեմ,

Թագուհուց երեխային կվերցնեմ;
Ահ, լավ է, որ ոչ ոք չգիտի,

Որ Ռումփելշտիլցկին են ինձ անվանում։

Սուրհանդակը թագուհուն հայտնեց գաճաճի անունը։ Թագուհին անվանեց նրան։ «Օ՛, այդ ինքը՝ սատանան է հասկացրել, ինքը՝ սատանան։» — գոչեց մարդուկը և չարությունից այնպես աջ ոտքով հարվածեց գետնին, որ մինչ գոտկատեղը խրվեց դրա մեջ, իսկ ձախ ոտքը բարկության մեջ բռնեց երկու ձեռքերով և ինքն իրեն երկու կես արեց։

Կախարդական չար էակի անունը գուշակելու նմանատիպ մոտիվներով հեքիաթներ կա նաև իսլանդական ժողովրդական հեքիաթում՝ «Գիլիտրուտտում»^[4], և անգլիական ժողովրդական «Տոմ-Տիտ-Տոտ» հեքիաթում, որտեղ թագուհին պետք է գուշակեր իրեն թաքնվելու համար օգնող էակի անունը։ ^[5]։ Չեխական «Մարտինկո Կինկաշ» հեքիաթ, ֆրանսիական «Վիրլուվե»^[6]։

Զիգմունդ Ֆրոյդի «Նկարիչը և երևակայությունը» մենագրության մեջ, գաճաճ Ռումփելշտիլցկինը հիշատակվում է օրինակում, որը ներկայացնում է կանխադրույթ այն բանի մասին, որ երազներում հաճախ հանդիպում են հեքիաթների մոտիվներ, ավելի ճիշտ, երազատեսությունը հաճախ ինտերպրետացվում է որպես հայտնի հեքիաթի նմանակ։ Ֆրոյդը ենթադրում է, որ դա կարող է լինել վերածում «ավելի խորը մանկայնական խավի երազային գաղափարների»։^[7]

• Ռումփելշտիլցկինի պատվին անվանվել է աստերոիդ 1773 Rumpelstiltskin, որը բացահայտվել է Պուլ Վիլդի կողմից 1968 թվականին։
• Final Fantasy խաղի սերիաներում հայտնվում է թափառող մուգլ-առևտրական Շտիլցկինը (անգլ.՝ Stiltzkin) Ռումփելշտիլցկինի կրճատված (անգլերեն Rumpelstiltskin) անունով։
• Grimm Fairy Tales կոմիքսների սերիաների շրջանակում հրատարակվել է համանուն կոմիքս, որը ներկայացնում էր օրիգինալ հեքիաթի վերաիմաստավորումը։

• Արսենի Տարկովսկին ունի «Ռումփելշտիլցկին» անվամբ բանաստեղծություն, որում պոետը ցավակցում է ոչ թե դրական կերպարներին, այլ գաճաճին^[8]։
• «Ռումփելշտիլցկին»՝ Էդ Մակբեյնի դետեկտիվ^[9], որի սյուժեն ունի հղումներ հեքիաթից։
• Ջոն Կատցենբախի «Վերլուծաբան» գրքում «Ռումփելշտիլցկին» մականունով է ստորագրում գլխավոր անտագոնիստը։
• Ամերիկացի գրող Լիսլ Շուրտլիֆի «Ռումպ: իրական պատմություն Ռումփելշտիլցկինի մասին» գրքում տրվում է հեքիաթի իրադարձությունների նոր, ընդարձակված մեկնաբանություն։
• Վիտալի Տրոֆիմովա-Տրոֆիմովայի «Երեքձեռքանի հրեշտակ» վեպում «Ռումփել Շտիլցկին» մականունը կրում է ՕՕՆ լրտեսը Ֆելիքս Դյուրանի ահաբեկչության դեմ մարտում։

• Գոյություն ունի մի քանի ֆիլմ «Ռումփելշտիլցկինի» մասին:
  • 1995 թվականի ֆիլմ մի կնոջ մասին, ով վերակենդանացրել է իր ամուսնուն երազանքների քարի միջոցով, որի մեջ փակված էր Ռումփելշտիլցկինը։
• «Շրեկ երրորդ»(2007) անիմացիոն ֆիլմում Ռումփելշտիլցկինը հայտնվում է որպես դրվագային կերպար։ Տետրալոգիայի հաջորդ մասում՝ «Շրեկ ընդմիշտում» (2010), նա հայտնվում է որպես գլխավոր անտագոնիստ, անգամ այլ տեսք ունի։
• «Մոխրոտիկի նոր արկածները» ամերիկագերմանական մուլտֆիլմում Ռումփելշտիլցկինը հանդես է գալիս գլխավոր չարագործի ծառայի դերում։ Նա առևանգում է երեխային, սակայն, կապվելով նրան, վերջում դրական կերպար է դառնում։
• «Հաուս» սերիալի սերիաներից մեկում բժիշկները, չիմանալով հիվանդի անունը, գրատախտակին ստորագրում են նրա անունը որպես «Rumpelstilskin»։
• «Խուզարկու շուն» (երրորդ եթերաշրջան, 5-րդ սերիա) սերիալի սերիաներից մեկում այն մարդուն, ով եկել էր ոստիկանական բաժանմունք և խոստովանել յոթ սպանություններ, սակայն հրաժարվել էր իր անունը հայտնել, դետեկտիվները անվանեցին Ռումփելշտիլցկին։
• «Տասներորդ թագավորությունը» բազմասերիանոց ֆիլմ-հեքիաթի սերիաներից մեկում երկու գլխավոր հերոսները ՝ Էնթոնին և Գայլը, հանդիպում են կույր փայտահատին, ով պահանջում է գուշակել իր անունը։ Էնթոնին միանգամից անվանում է Ռումփելշտիլցկին, կարծես թե հիշելով համապատասխան հեքիաթը, սակայն չի գուշակում։ Արդյունքում պարզվում է, որ փայտահատին Ջուլիետտա(անգլ.՝ Juliett) են կոչում։
• «Մի անգամ հեքիաթում» հեռուստասերիալում համարվում է գլխավոր կերպարներից մեկը։ Ներկայացվում է որպես շատ ուժեղ Մութ պաշտպան, ով ավելի ուժեղ է, քան Մեծն Ռեջինա կախարդը և կարող է օգնել հերոսներին, եթե դա իր հետաքրքրությունների շրջանակում լինի։ Մի սերիայում էկրանավորվում է Գրիմ Եղբայրների օրիգինալ հեքիաթը։Այնտեղ նույնպես նա օգնում է ջրաղացպանի դստերը ծղոտից հյուսել ոսկի և որպես պարգև առաջնեկին պահանջում։ Նրա դերում խաղում է Ռոբերտ Կարլայլը։
• «Կարիերիստ աղջիկներ» ֆիլմում գլխավոր հերոսուհիներից մեկը ներկայանում է տանտիրոջը որպես Ռումփելշտիլցկին։Կաղապար:Нет АИ
• «Գերբնականները» վեցերորդ եթերաշրջանի իններորդ սերիայում հիշատակվում է Ֆեյրի Թագավորության մասին, որի թագավորն է Ռումփելշտիլցկինը, իսկ «ֆեյրիկներին»՝ թզուկներին, Ֆեյրիի բնակիչներին, կարող են տեսնել միայն առևանգված առաջնեկները, որ վերադարձել են զուգահեռ աշխարհից։
• «7 թզուկներ: Նույնիսկ ամբողջ անտառն է քիչ» ֆիլմում Ռումփելշտիլցկինը կնքում է պայմանագիր թագավորական ծառայի հետ, որի համաձայն՝ ծառայի մազերը պետք է նորից աճեն, իսկ Ռումփելշտիլցկինը արքայադուստր Սպիտակաձյունիկից պետք է խլի երեխային, որը ի վերջո նրան չի հաջողվում, քանի որ յոթ թզուկները օգնում եբ նրան բացահայտել չարագործի անունը։
• «Վրիժառուները: Գրիմ» (2015) ֆիլմում Ռումփելշտիլցկինի դերում խաղացել է Կասպեր վան Դինը։
• «Grimms Kinder» (2015) ֆիլմում Ռումփելշտիլցկինի դերում խաղացել է Սաշա Գոլդբախը։
• "Վինքս Քլաբ" մուլտսերիալի 6-րդ եթերաշրջանում Ռումփելշտիլցկինը գողանում է Մուզայի ձայնը հետագայում Աշերոնի հետ փոխանակելու համար։

• I.M. (Informeller Mitarbeiter) Rumpelstilzchen՝ գերմանական Megaherz խմբի երգ։
• Stiltskin՝ անգլիական պոստգրանժ խմբի անվանում, որը Rumpelstiltskin կրճատված տարբերակն է։
• Rumpelstiltskin Grinder՝ ամերիկյան գրայնդքոր խմբի անվանում։
• «I will spin Rumpelstiltskin in a haystack» («Ես կմանեմ, ինչպես Ռումփելշտիցկինը, խոտի դեզում»)՝ The Monster (Eminem feat. Rihanna) երգից հատված։
• Լյապիս Տրուբեցկոյի ստեղծագործություններից «Մատրյոշկա» (2014) ալբոմում Ռումփելշտիցկինը հիշաըակվում է «Ծաղրածու չկա» երգում
• Illumate՝ Ռումփելշտիցկինը ռուսական ռեպի կատարող՝ Illumate-ի երգն է։

Ռումփելշտիցկինը օգտագործվում է ժամանակակից գրականության, «Մի անգամ հեքիաթում» սերիալի մեջ (որպես պարոն Գոլդ)։

• Գրիմ եղբայրների հեքիաթներ

• Գրիմ եղբայրների պատկերազարդված «Թիթելիթուրի» հեքիաթ