Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խունկ (այլ կիրառումներ)

Խունկ, խեժ, որ ստացվում է բուրսերազգիների (Burseraceae) ընտանիքի Boswellia ցեղին պատկանող ծառերի կողևից։ Անցյալում հայ եկեղեցականները խունկ են պատրաստել Acorus calamus սովորական խնկեղեգից։ Ըստ երկրորդ նշանակության խունկը տարբեր խեժերի (լատան, կնդրուկ, ստաշխն, հալվե, խունկ) հավաքական անվանումն է։ Այդ խեժերը պնդանալիս փոխարկվում են դեղնավուն կտորների, այրվելիս արձակում են բուրավետ հոտ, որը տալիս է հիմնականում բետա-բոսվելյան թթուն։ Պարունակում են բուսախեժեր, եթերային յուղեր և այլն։ Մասնակիորեն լուծվում է ջրում և օրգանական լուծիչներում, տաքացնելիս (առանց հեղուկ վիճակի անցնելու) գոլորշիանում է։

Խունկն օգտագործվել է ժողովրդական բժշկության մեջ (ունի հականեխիչ և բուժիչ հատկություններ), կրոնական ծեսերի ժամանակ։ Զոհաբերությունների գարշահոտությունը վերացնելու համար խնկարկել են նաև տաճարներում։ Մարդիկ հավատացել են, թե խնկահոտը հաճելի է աստվածներին։

Խունկի ծխումը քրիստոնեական եկեղեցին նվիրագործել է, որովհետև, ըստ Ավետարանի, Հիսուս Քրիստոսի թաղման հաջորդ օրը՝ այգուցին, գերեզմանին խունկ են վառել նրա անապական մարմինն օծելու համար (այստեղից՝ մահացածի շիրիմին խունկ ծխելու սովորույթը)։ Փոխաբերական իմաստով խորհրդանշում է անաղարտություն և մաքրություն։

Սա քրիստոնեության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Ընթերցե՛ք «խունկ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 102)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խունկ» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր UNII Բառարաններ և հանրագիտարաններ Աստվածաշնչյան · Բրիտանիկա (11-րդ) · Բրիտանիկա · Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր · Վ. Դալի · Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Մեծ սովետական (1 հրտ.) · MESH ID Չափորոշչային վերահսկողություն GND: 4189438-8 · Microsoft: 2778521459