Զերավշան
| Զերավշան | |
|---|---|
 | |
| Բնութագիր | |
| Երկարություն | 877 |
| Ավազանի մակերես | 41 860 կմ² |
| Ջրի ծախս | 162 |
| Ջրահոսք | |
| Բարձրություն | 2835 մ |
| Գետաբերանի տեղակայում | Ամուդարյա |
| Բարձրություն | 180 մ |
| Կոորդինատներ | |
| Տեղակայում | |
| Հոսող հոսքեր | Ֆան Դարյա, Kshtut?, Mogiyondarya?, Siyob river? և Akdar’ya? |
| Երկիր |  Ուզբեկստան Տաջիկստան |
| Գետը Վիքիպահեստում | |
Զերավշան (պարս.՝ زرافشان, տաջ.՝ Зарафшон, ուզբ.՝ Zarafshon), գետ Տաջիկստանում և Ուզբեկստանում։ Սկիզբ է առնում Թուրքեստանի և Զերավշանի լեռնաշղթաների կցվանքում գտնվող Կոկսու լեռնահանգույնցի Զերավշանի սառցադաշտից։ Ջրերը ոռոգման համար վերցնելու պատճառով Զերավշանը Ամուդարյային չի հասնում։ Ստորին հոսանքում Ամուդարյայից լրացուցիչ ջուր է ստանում Ամու–Բուխարական ջրանցքով։ Զերավշանի վրա կառուցվել են Կատակուրգանի և Կույումազարի ջրամբարները։ Երկարությունը 877 կմ է։ Զերավշանի հովտում են Սամարղանդ, Նավոի, Բուխարա քաղաքները։
Անվանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անվանումը կապում են տաջիկերեն Զեր «ոսկի» և ռեխտան «շաղ տալ, ցրել» բառերի հետ։ Ոմանք գտնում են, որ անվանումն արտացոլում է ոռոգման համար գետի ունեցած հսկայական նշանակությունը՝ նրա բարաբերությունը, ոմանք էլ որոշակի կապ են տեսնում անվանման և գետի վերնագավառում անցյալում երկու արդյունահանման պատմական իրողության միջև։
Զերավշանը տարբեր մասերում տարբեր անուններ է կրում․ վերնագավառում կոչվում է Մատչա, ստորին հոսանքում՝ Մոտչա, ստորին հոսանքում՝ Կարակուլդարյա։ Գետի անվանման ուզբեկերեն ձևն է Զարավշոն[1]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- В. В. Бартольд. К Истории Орошения в Туркестане. — В։ Собрание соч., том 3. Москва, 1965.
- V. V. Barthold. Turkestan Down to the Mongol Invasion. London, 1968.
- Robert Lewis. Early Irrigation in West Turkestan" Annals of the Association of American Geographers, vol. 56, 1966, № 3, 467—491.
- Edgar Knobloch. Beyond the Oxus. London, 1972.
- Якубов, Ю. Паргар в VII—VIII вв. н. э. (Верхний Зеравшан в эпоху раннего средневековья). М., Дониш, 1979.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 688)։ 
|
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զերավշան» հոդվածին։ |
| ||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
