For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Բլանկա I (Նավարրայի թագուհի).

Բլանկա I (Նավարրայի թագուհի)

Բլանկա I
 
Մասնագիտություն՝ կառավարիչ
Դավանանք քրիստոնեություն
Ծննդյան օր հուլիսի 6, 1387
Ծննդավայր Կաստիլիայի թագավորություն
Վախճանի օր ապրիլի 1, 1441 (53 տարեկան)
Վախճանի վայր Santa María la Real de Nieva, Սեգովիա, Կաստիլիա և Լեոն, Իսպանիա
Թաղված Nuestra Señora de la Soterraña
Դինաստիա House of Évreux?
Քաղաքացիություն  Նավառայի թագավորություն և  Սիցիլիայի թագավորություն
Հայր Charles III of Navarre?[1]
Մայր Eleanor of Castile, Queen of Navarre?[1]
Ամուսին Martin I of Sicily? և John II of Aragon?
Զավակներ Charles, Prince of Viana?[1], Blanche II of Navarre?, Leonor I of Navarre?[1] և Martin of Aragon, Heir of Sicily?
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Բլանկա I Նավարսկիյ (իսպ.՝ Blanca I de Navarra) կամ Բլանկա դ’Էվրյո (իսպ.՝ Blanca de Evreux, ֆր.՝ Blanche d’Évreux, հուլիսի 6, 1387, Կաստիլիայի թագավորություն - ապրիլի 1, 1441, Santa María la Real de Nieva, Սեգովիա, Կաստիլիա և Լեոն, Իսպանիա), 1425 թվականից Նավարրայի թագուհին։

Նավարրայի թագավորի Կառլ III-ի և Էլյանորա Կաստիլսկայի չորրորդ դուստրը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կառլ ΙV

1402 թվականին Բլանկային ամուսնացրել են Սիցիլիայի թագավոր Մարտին I Կրտսերի հետ։ Ի սկզբանե ամուսնությունը չեղարկվել է Կատանիայում մայիսի 21-ին, իսկ դեկտեմբերի 26-ին ամուսնությունը անձամբ չեղարկվել է։ Սակայն միակ որդին, ով ծնվել էր այդ ամուսնության ժամանակ, մահացել է փոքր տարիքում։ Իսկ 1409 թվականի հուլիսի 25-ին մահացել է նաև Մարտինը։ Քանի որ նա երկու ամուսնությունից երեխաներ չունեցավ, Սիցիլիայի թագը ժառանգեց նրա հայրը՝ Արագոնի թագավոր Մարտին Ա Երեցը, թագադրվելով Մարտին II անունով։ Դրանից հետո Բլանկան անցավ Ֆրանսիային։

Ինչպս նաև 1409 թվականին Փարիզում Բլանկան նշանադրվել է Ֆրանսիայի թագավոր՝ Կառլ VI Խելագարի կնոջ՝ Իզաբելլա Բավարյան թագուհու եղբոր՝ Լյուդվիգ Բավարսկո-Ինգոլշտասկիյի հետ, սակայն 1410 թվականին նշանադրությունը չեղարկվել է։ Այդ տարում Բլանկան նորից նշանադրվել է դուքս Բարա Էդուարդի ժառանգորդի հետ, բայց այդ ամուսնությունը նույնպես չի կայացել։

1413 թվականին մահացել է Բլանկիի մեծ քույրը՝ Հուանան, որի արդյունքում էլ Բլանկան, ով երեխաներից ամենամեծն էր դարձել է ժառանգորդը Նավարրյան գահի։ Նա 1416 թվականի հոկտեմբերի 28-ին Օլիտեյում Կառլ III Նավարսկուն պաշտոնապես ճանաչել է իր հայրը, ով չուներ օրինական որդիներ։ Իսկ 1419 թվականի նոյեմբերի 5-ին Օլիտեյում հայտարարվել է Բլանկի ամուսնության մասին Արագոն Ֆերնանդո I թագավորի երկրորդ որդու՝ Հուանի հետ։ Ամուսնական համաձայնությունը ստորարգրվել է դեկտեմբերի 5-ին Պամպլոնեյում։ 1420 թվականի հունիսի 10-ին Հուանը ժամանել է Պամպլոնի, որտեղ հունիսի 18-ին տեղի է ունեցել ամուսնական արարողությունը։

1425 թվականի սեպտեմբերի 8-ին մահացել է Կառլ III Նավարրսկին։ Բլանկան թագադրվել է ամուսնու՝ Հուան Արագոնսկիի հետ Պամպլոնում 1429 թվականի մայիսի 15-ին։ Այնուամենայնիվ Հուանը Բլանկայի կառավարմանը չի խառնվել, ով այդ ժամանակ մասնակցում էր Կաստիլիական քաղաքացիական կռիվներին։

Բացի Նավարրայից նա իրավունքներ ուներ նաև Նեմուր դքսությունում, որը գտնվում էր Ֆրանսիայում և որի դուքսը նրա հայրն էր։ Այս պահանջներով էլ նա դիմել էր Ֆրանսիայի թագավոր Կառլ VII-ին։ Որոշումը կայացվել է 1437 թվականի փետրվարի 5-ին, որի արդյունքում թագավոր Կառլը Բլանկային հնարավորություն տվեց մեկ տարի զբաղվել դքսության եկամուտների կառավարումով։ Դրա հետ մեկտեղ Նեմուրը, Շատո-Լանդոն, Կուրտենեն և Մեց լե Մարեշալը առանձնացվեցին հողերից և միևնույն ժամանակ դքսությունում թագավորի բոլոր իրավունքները պահպանվեցին։ Սակայն Բլանկան շարունակում էր օգտագործել «Նեմուրյան դքսուհի» տիտղոսը։

Բլանկան մահացել է 1441 թվականին։ Նրա կտակի համաձայն ժառանգորդ պիտի դառնար Կառլի որդին՝ արքայազն Վիանսկին, ինչպես նաև նրա հոր կենդանության օրոք նա պարտավոր չէր կրելու թաագավորի տիտղոսը։ Սակայն արդյունքում Հուանը արձակել է տղային կառավարումից և հրաժարվել է խոստովանել նրա իրավունքը նավարրայական թագի նկատմամբ, որն էլ քաղաքացիական պատերազմի պատճառը դարձավ Նավարրայում։

Ամուսնություն և երեխաներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին ամուսինը՝ 1402 թվականի մայիսի 21-ից (ըստ լիազորագրի՝ Կատանիան) / 1402 թվականի դեկտեմբերի 26-ից (անձամբ), Մարտին I Կրտսերը (անձամբ), (1374 հուլիսի 25-ից 1409 թվականի հուլիսի 15-ը), Սիցիլիայի թագավորը 1390 թվականից։

Երեխաներ՝

  • Մարտին (1403 թվականից 1407 թվականի օգոստոսը)

Երկրորդբ ամուսինը՝ 1409 թվականի նոյեմբերի 5-ից (ըստ լիազորագրի՝ Օլիտեն), 1419 թվականի դեկտեմբերի 5-ից (համաձայնագրով Պամպլովան) / 1420 թվականի հունիսի 18-ից (անձամբ Պամլոնան), Հուան II-ը (1397 թվականի հունիսի 29-ից 1479 թվականի հունվարի 20-ը), Արագոնի թագավորը 1458 թվականաից, Նավարրայի թագավորը 1425 թվականից։

Երեխաներ՝

  • Կառլ (1421 թվականի մայիսի 29-ից 1461 թվականի սեպտեմբերի 23-ը), 1421 թվականից Վիանսկի արքայազնը, Նավարրայի փոխարքան 1441-ից 1447 թվականներին, նավարրական թագի հավակնորդ (Կառլ IV անունով)
  • Հուանա (1423 թվականից 1425 թվականի օգոստոսի 22)
  • Բլանկա (1424 թվականից 1464 թվականի դեկտեմբերի 2-ը), Վիանսկի արքայադուստրը 1461 թվականից, նավարրական գահի հավակնորդ (Բլանկա II անունով), Էնրիկե IV Անզորը՝ Կաստիլիայի և Լեոնի թագավորը 1454 թվականից եղել է նրա ամուսինը (1425 թվականի հունվարի 25-ից 1474 թվականի դեկտեմբերի 11-ը)
  • Էլյանորա (1425 թվականի փետրվարի 2-ից 1479 թվականի փետրվարի 12-ը), Նավարրայի թագուհին 1479 թվականից, 1436 թվականի հուլիսի 30-ից, ամուսինները՝ Գստոն IV դե Գրայը (1423 թվականի փետրվարի 26-ից 1472 թվականի հուլիսի 25-ը), կոմս դե Ֆուան և դե Բիգորը, Դերկոմս դե Բեարնը 1436 թվականից, դերկոմս դե Կաստելբոնը 1425-ից 1462 թվականներին, դերկոմս դե Նարբոնն 1447-ից 1468 թվականներին, Ֆրասիայի բարձրաստիճան ազնվականը 1458 թվականից

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Fößel, Amalie (2013). «The Political Traditions of Female Rulership in Medieval Europe». In Bennett, Judith M.; Karras, Ruth Mazo (eds.). The Oxford Handbook of Women and Gender in Medieval Europe. Oxford University Press. էջ 68-83.
  • Merriman, Roger Bigelow (1918). The Rise of the Spanish Empire in the Old and in the New. Vol. Vol. 1. The Macmillan Company. ((cite book)): |volume= has extra text (օգնություն)
  • Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre. Palgrave Macmillan.
  • Anthony, Raoul: Identification et Etude des Ossements des Rois de Navarre inhumés dans la Cathédrale de Lescar, Paris, Masson, 1931
  • Maria Rita Lo Forte Scirpo: C'era una volta una regina ... : due donne per un regno: Maria d'Aragona e Bianca di Navarra, Napoli : Liguori, 88-207-3527-X, 2003
  • Blanca I de Navarra in Auñamendi Entziklopedia

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Բլանկա I (Նավարրայի թագուհի)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?