Ազովի ծով
| Ազովի ծով | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ծով և ծոց |
| Երկիր |  Ռուսաստան և  Ուկրաինա |
| Երկարություն | 340 կմ |
| Լայնություն | 135 կմ |
| Խորություն | 14,5 մետր[1] |
| Շրջանագծի երկարություն | 1472 կմ |
| Մակերես | 37 600 կմ²[1] |
| Ծավալ | 5,6 կմ³[2] |
| Կազմված է | Կերչի նեղուց և Տագանրոգի ծովածոց |
| Մասն է | Սև ծով |
| Ջրահավաքի տարածք | Ազովի ծովի ավազան |
| Ավազանի երկիր | Ռուսաստան և Ուկրաինա |
| Աղիություն | 11,5 գ/լ[3] |
| Լիճ հոսող գետ | Կալմիուս, Կորսակ, Մոկրայա Բելոսարայկա, Պրոտոկա, Բեզիմեննայա, Դոմուզլա, Զելյոնայա, Սոլյոնա, Կարալար, Մոկրիյ Յելանչիկ, Սյուերտաշսկայա, Ալի-Բայ, Բալկա Աջիելսկայա, Զելյոնիյ Յար, Բեյսուգ, Չելբաս, Դոն, Կիրպիլի, Կուբան, Բերդա, Գրուզսկի Յելանչիկ և Կագալնիկ |
 | |
 | |
 | |
Ազովի ծով (լատին․՝ Palus Maeotis [4], հունարեն՝ Μαιῶτις λίμνη or Propontis[5] կամ այժմ լատին․՝ mare Asoviense[6], ռուս.՝ Азовское море; ուկրաիներեն՝ Азовське море, Озівське море, ադըղե.՝ Хы мыутӏэ, Ղրիմի թաթարերեն՝ Azaq deñizi), Ատլանտյան օվկիանոսի ներցամաքային ծով։ Կերչի նեղուցով միանում է Սև ծովին։ Մակերեսը 38 հզ. կմ² է, խորությունը՝ մինչև 14 մ։ Ափերը հարթ են, ավազոտ և առաջացնում են ցամաքալեզվակներ։ Հյուսիս–արևելքում Տագանրոգի, հարավ–արևելքում Տեմրյուկի ծոցերն են, արևմտքում՝ Սիվաշը։ Ազովի ծով են թափվում Դոն և Կուբան գետերը։ Կլիման ցամաքային է, հուլիսին օդի միջին ջերմաստիճանը՝ 23,5 °C-ից 24,5 °C, առավելագույնը՝ 40 °C, հունվարին և փետրվարին՝ - 1 °C–ից -6 °C, նվազագույնը՝ -30 °C։ Տարեկան տեղումները՝ 312–528 մմ։ Գերիշխում են հյուսիս–արևելյան քամիները։ Սառցակալվում է դեկտեմբերից մարտ ամիսներին։ Հիմնական ծովային հոսանքը սկիզբ է առնում Տագանրոգի ծոցից և շրջապտույտ կատարում ժամացույցի սլաքի հակառակ ուղղությամբ։ Ջուրը պղտոր է։ Ջրի ջերմաստիճանը ձմռանը 0 °C–ից ցածր է, ամռանը՝ 25 °C, 30 °C, աղիությունը՝ 2–11‰։ Կենդանական աշխարհը բազմատեսակ չէ, բայց քանակապես հարուստ է։ Զարգացած է ձկնորսությունը (թառափազգիներ, սուդակ, բրամ ևն)։ Գլխավոր նավահանգիստներն են՝ Տագանրոգը, Ժդանովը, Եյսկը, Բերդյանսկը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ https://www.jeunes-ihedn.org/2019/la-mer-dazov-nouveau-point-chaud-du-conflit-russo-ukrainien/
- ↑ https://www.persee.fr/doc/cemot_0764-9878_1992_num_13_1_1007
- ↑ "Et hoc mare est palus Maeotis famosissima..." (The Opus Majus of Roger Bacon, vol. 1, p. 357), Hofmann, vol. 3, p. 542.
- ↑ Caroli Egger Lexicon Nominum Locorum: Supplementum referens nomina Latina vulgaria (1985), p. 42.
- ↑ ...Palus Maotis, ovvero Mare Asoviense..." (Il mondo antico, moderno, e novissimo, ovvero Breve trattato ..., vol. 2, p. 767)
| ||||||||||||||||||
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ազովի ծով» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 123)։ 
|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
