Rei de romanos
Rei de romanos[1][2] (en latín: Rex Romanorum) foi o título utilizado por Siagrio, e máis adiante polo rei alemán seguindo a súa elección polos príncipes-electores desde a época do Emperador Henrique II (1014-1024) en adiante. Este título supoñía unha reclamación para ser elixido Sacro Emperador Romano, e dependía da coroación polo papa.
Orixe
[editar | editar a fonte]A unción e coroación imperial de Lois II en abril de 850, asentou unha constante ao longo do medievo, de que tales ritos só podería facelos o papa, e en Roma, incluso se o rei xa fora unxido previamente. En 855, coa abdicación e morte do emperador Lotario I, Lois II, que por entón xa era rei de Italia, non obtivo territorios ao norte dos Alpes na repartición efectuada por Lotario I. Ao quedar como soberano italiano, o título imperial quedou confinado en Italia[3][4] e o rei encargado da defensa do papado, do que resultou, tras a morte de Lois II, que o propio papado se arrogou a iniciativa de designar ao emperador.[5]
Este principio, de que só o papa podía coroar o emperador, e que o emperador era o protector da Igrexa romana, que se estableceu no período carolinxio, continuou a partir do século X cando Otón I reclamou ao papa o recoñecemento do seu status político.[6] Otón I empregou o título de Imperator Augustus, e foron o seu fillo Otón II e o seu neto Otón III os que decantaron a afirmación do Imperio centrada en Roma, e manifestada definitivamente a través da súa intitulación como Romanorum Imperator Augustus en 982.[7]
Porén, o papa era o que en último lugar podía coroar o soberano alemán como emperador; o soberano alemán era potencialmente un emperador e podían pasar anos antes de levarse a cabo a coroación imperial, co que os soberanos alemáns debían conformarse co título de rex.[8] O vínculo entre os reis alemáns coa coroa imperial foi reforzado con Conrado II ao intitularse como designado para a coroa imperial dos romanos, Imperium designatus Romanorum, sendo xa rei de Alemaña e de Italia. Finalmente, foi Henrique III cando se estableu a conexión entre o seu título real e a coroa imperial cando emitiu un diploma o 14 de xaneiro de 1040 onde, por primeira vez, apareceu a expresión Romanorum Rex (Rei de romanos). O uso deste termo foi estendéndose máis frecuentemente e estableceuse de forma máis permanente con Henrique V,[9] coa intención de contrarrestar a designación pexorativa e limitada de Rex Teutonicorum coa que o papa se refería a el durante a Querela das Investiduras.[10][11]
Significado
[editar | editar a fonte]O Rei de romanos pode ser considerado como un emperador electo en espera de ser coroado como tal en Roma, ou como o herdeiro do emperador designado en vida do propio emperador.[12] Isto é, o Rei de romanos podería ser o herdeiro dun emperador ou un soberano do Sacro Imperio en exercicio en «espera de coroación» e que se intitularía emperador cando fose coroado polo papa en Roma.[13] O rei de Romanos intitulábase como Romanorum Rex semper Augustus antes de ser coroado Romanorum Imperator semper Augustus polo papa —até o ano 1508—.
Un emperador xa coroado desexoso de transmitir o seu trono á súa descendencia nunha monarquía electiva, facía elixir o seu sucesor durante o seu reinado pola súa propia iniciativa, co consentimento dos Príncipes Electores e de acordo coas provisións da Bula de Ouro de 1356. Deste modo, á morte do emperador, había xa un rei que o sucedía inmediatamente, sen requirir outra coroación ou Wahlkapitulation, posto que xa fora xurada unha capitulación; así evitábase un trono vacante e conflitos de intereses nunha nova elección.[14] Este sucesor tomaba o título de Rei de romanos e coroábase en Aquisgrán ou en Frankfurt, e non interviña no goberno salvo incapacidade do emperador ou que este renunciase ás súas responsabilidades (como fixeron Maximiliano I durante o reinado do emperador Frederico III ou Fernando I durante o reinado do emperador Carlos V), a súa única función era ser o vigairo xeral do Imperio.[15]
Se á morte do emperador non había ningún Rei de romanos electo, entón facíase necesaria unha elección por electores, acorde coas provisións da Bula de Ouro de 1356. Durante a vacancia no trono, a autoridade era exercida por dous vigairos imperiais: o conde palatino do Rin (Pfalzgraf bei Rhein) e o duque de Saxonia (Herzog von Sachsen).[16]
Desde o ano 1508, o Rei de romanos Maximiliano I intitulose, co consentimento do papa Xulio II, como emperador electo (Erwählter Römischer Kaiser), co que xa non necesitaba ser coroado polo papa, senón que bastaba coa coroación nos seus territorios. Así, a posición do Rei de romanos quedou limitada a ser o herdeiro electo en vida do emperador, que automaticamente pasaba a ser emperador electo á morte do seu predecesor sen necesidade doutra cerimonia.
Lista dos reis dos Romanos
[editar | editar a fonte]Nota: con fondo amarelo, os reis de Romanos que foron coroados emperadores do Sacro Imperio.
Rei de romanos | Dinastía | Elección / Coroación como Rei de romanos |
Final |
---|---|---|---|
Henrique V | Salia | 10 de maio de 1098 / 6 de xaneiro de 1099 |
13 de abril de 1111 Coroación imperial |
Lotario II | Supplinburgo | 24 de agosto de 1125 / 30 de agosto de 1125 |
4 de xuño de 1133 Coroación imperial |
Conrado III rei rival |
Hohenstaufen | 18 de decembro de 1127 Elección como rei rival | Setembro de 1135 Renuncia |
Conrado III | Hohenstaufen | 7 de marzo de 1138 / 13 de marzo de 1138 |
15 de febreiro de 1152 † |
Henrique Berenguer | Hohenstaufen | Marzo de 1147 / 30 de marzo de 1147 |
Agosto de 1150 † |
Frederico I | Hohenstaufen | 5 de marzo de 1152 / 9 de marzo de 1152 |
18 de xuño de 1155 Coroación imperial |
Henrique VI | Hohenstaufen | Xullo de 1169 / 15 de agosto de 1169 |
15 de abril de 1191 Coroación imperial |
Frederico II | Hohenstaufen | 25 de decembro de 1196 Primeira elección como Rei de romanos |
6 e 8 de marzo de 1198 Elección de Filipe de Suabia[17] |
Filipe de Suabia | Hohenstaufen | 6 e 8 de marzo de 1198 / 8 de setembro de 1198 (Primeira coroación) e 6 de xaneiro de 1205 (Segunda coroación) |
21 de agosto de 1208 † |
Otón IV rei rival |
Güelfa | 9 de xuño de 1198 / 12 de xullo de 1198 |
Recoñecido como lexítimo Rei de romanos |
Otón IV | Güelfa | 22 de setembro de 1208 e 11 de novembro de 1208 Segunda elección como lexítimo Rei de romanos |
4 de outubro de 1209 Coroación imperial |
Frederico II rei rival |
Hohenstaufen | Novembro de 1211 e 5 de decembro de 1212 Segunda elección (como rei rival) / 9 de decembro de 1212 Primeira coroación (como rei rival) |
Recoñecido como lexítimo Rei de romanos |
Frederico II | Hohenstaufen | 25 de xullo de 1215 Segunda coroación como lexítimo Rei de romanos |
22 de novembro de 1220 Coroación imperial |
Henrique | Hohenstaufen | 23 de abril de 1220 / 8 de maio de 1222 |
4 de xullo de 1235 Deposto |
Henrique Raspe rei rival |
Ludowinger | 22 de maio de 1246 Elección como rei rival |
16 de febreiro de 1247 † |
Conrado IV | Hohenstaufen | Febreiro e xullo de 1237 Elixido e confirmado, pero non coroado |
21 de maio de 1254 † |
Guillerme de Holanda rei rival |
Holanda | 3 de outubro de 1247 / 1 de novembro de 1248 |
28 de xaneiro de 1256 † |
Ricardo de Cornualla | Plantagenet | 13 de xaneiro de 1257 / 17 de maio de 1257 |
2 de abril de 1272 |
Afonso de Castela rei rival |
Borgoña | 1 de abril de 1257 Elixido rei rival pero non coroado |
Maio de 1275 Renuncia |
Rodolfo I | Habsburgo | 29 de setembro de 1273 / 24 de outubro de 1273 |
15 de xullo de 1291 † |
Adolfo de Nassau | Nassau | 5 de maio de 1292 / 24 de xuño de 1292 |
23 de xuño de 1298 Deposto / 2 de xullo de 1298 † |
Alberte I | Habsburgo | 24 de xuño e 27 de xullo de 1298 / 24 de agosto de 1298 |
1 de maio de 1308 † |
Henrique VII | Luxemburgo | 27 de novembro de 1308 / 6 de xaneiro de 1309 |
29 de xuño de 1312 Coroación imperial |
Lois IV | Wittelsbach | 20 de outubro de 1314 / 25 de novembro de 1314 |
17 de xaneiro de 1328 Coroación imperial |
Frederico de Habsburgo rei rival |
Habsburgo | 19 de outubro de 1314 / 25 de novembro de 1314 |
5 de setembro de 1325 Tratado de Trausnitz |
Frederico de Habsburgo | Habsburgo | 7 de xaneiro de 1326 Rei de romanos correxgente polo tratado de Ulm |
13 de xaneiro de 1330 † |
Carlos IV rei rival |
Luxemburgo | 11 de xullo de 1346 / 26 de novembro de 1346 |
Recoñecido como lexítimo Rei de romanos |
Günther de Schwarzburg rei rival |
Schwarzburg | 30 de xaneiro de 1349 / 6 de febreiro de 1349 |
26 de maio de 1349 Renuncia polo tratado del Eltville |
Carlos IV | Luxemburgo | 17 de xuño de 1349 / 25 de xullo de 1349 Segunda elección / coroación como lexítimo Rei de romanos |
5 de abril de 1355 Coroación imperial |
Venceslau | Luxemburgo | 10 de xuño de 1376 / 6 de xullo de 1376 |
20 de agosto de 1400 Deposto |
Frederico de Brunswick-Lüneburg rei rival |
Güelfa | 22 de maio de 1400 Elixido rei rival |
5 de xuño de 1400 † |
Roberto do Palatinado | Wittelsbach | 21 de agosto de 1400 / 6 de xaneiro de 1401 |
18 de maio de 1410 |
Sexismundo | Luxemburgo | 20 de setembro de 1410 e 21 de xullo de 1411 / 8 de novembro de 1414 |
31 de maio de 1433 Coroación imperial |
Jobst de Moravia rei rival |
Luxemburgo | 1 de outubro de 1410 Elixido rei rival |
8 de xaneiro de 1411 † |
Alberte II | Habsburgo | 18 de marzo de 1438 Elixido pero non coroado como Rei de romanos |
27 de outubro de 1439 † |
Frederico III | Habsburgo | 2 de febreiro de 1440 / 17 de xuño de 1442 |
19 de marzo de 1452 Coroación imperial |
Maximiliano I | Habsburgo | 16 de febreiro de 1486 / 9 de abril de 1486 |
4 de febreiro de 1508 e 6 de febreiro de 1508 Recoñecemento e coroación como Emperador electo |
Carlos V | Habsburgo | 28 de xuño de 1519 / 23 de outubro de 1520 |
26 de outubro de 1520 Recoñecemento como Emperador electo |
Fernando I | Habsburgo | 5 de xuño de 1531 / 11 de xaneiro de 1531 |
24 de marzo de 1558 Coroación como Emperador electo |
Maximiliano II | Habsburgo | 28 de novembro de 1562 / 30 de novembro de 1562 |
25 de xullo de 1564 Recoñecemento como Emperador electo |
Rodolfo II | Habsburgo | 27 de outubro de 1575 / 1 de novembro de 1575 |
12 de outubro de 1576 Recoñecemento como Emperador electo |
Fernando III | Habsburgo | 22 de decembro de 1636 / 30 de decembro de 1636 |
15 de febreiro de 1637 Recoñecemento como Emperador electo |
Fernando IV | Habsburgo | 31 de maio de 1653 / 18 de xuño de 1653 |
9 de xullo de 1654 † |
Xosé I | Habsburgo | 23 de xaneiro de 1690 / 26 de xaneiro de 1690 |
5 de maio de 1705 Recoñecemento como Emperador electo |
Xosé II | Habsburgo-Lorena | 27 de marzo de 1764 / 3 de abril de 1764 |
18 de agosto de 1765 Recoñecemento como Emperador electo |
Outras mencións
[editar | editar a fonte]Rex Romanorum foi tamén o título co que os bárbaros xermanos invasores do Imperio romano denominaron o territorio da Galia, aínda non xermanizado, sobre o que gobernaba Siagrio (464-486).
Durante o Imperio de Oriente (Imperio romano de Oriente), cuxa capital era Constantinopla, usábase a lingua grega, e para utilizar o termo latino imperator (emperador) facían referencia á palabra basileus (rei), aínda que o monarca levaba o título de Βασιλεύς των Ρωμαίων (Basileús tōn Rōmaniōn), é dicir: "Rei de romanos".
A Napoleón II outorgóuselle por nacemento o título de Rei de Roma, a instancias do seu pai o emperador de Francia Napoleón I o 17 de febreiro de 1810.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "rei". Enciclopedia Galega Universal 14. Ir Indo Edicións. 1999-2002. pp. 353–354. ISBN 84-7680-288-9.
12 rei de romanos HIST Título oficial do emperador de Alemaña adoptado regularmente a partir de Enrique IV...
- ↑ "rei". Diciopedia do século 21 3. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 1773. ISBN 978-84-8288-942-9.
Rei de romanos Título que posuían o emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico, non coroado aínda polo papa, e o seu sucesor.
- ↑ Barraclough, Geoffrey (1976). The crucible of Europe: the ninth and tenth centuries in European history (en inglés). University of California Press. p. 70. ISBN 9780520031180.
- ↑ Folz, Robert (1974). The Coronation Of Charlemagne (en inglés). Routledge & K.Paul. pp. 197–199. ISBN 0710078471.
- ↑ Canning, Joseph (1996). A history of medieval political thought, 300-1450 (en inglés). Routledge. p. 72. ISBN 9780415013499.
- ↑ Canning, Joseph (2014). A history of medieval political thought, 300-1450 (en inglés). Routledge. p. 95. ISBN 9781136623424.
- ↑ Canning, Joseph (2014). A history of medieval political thought, 300-1450 (en inglés). Routledge. pp. 96–97. ISBN 9781136623424.
- ↑ Reuter, Timothy (2014). Germany in the Early Middle Ages C. 800-1056 (en inglés). Routledge. p. 274. ISBN 9781317872399.
- ↑ Weinfurter, Stefan (1999). The Salian Century: Main Currents in an Age of Transition (en inglés). University of Pennsylvania Press. pp. 27–28. ISBN 9780812235081.
- ↑ Weinfurter, Stefan (1999). The Salian Century: Main Currents in an Age of Transition (en inglés). University of Pennsylvania Press. p. 155. ISBN 9780812235081.
- ↑ Reuter, Timothy (2014). Germany in the Early Middle Ages C. 800-1056 (en inglés). Routledge. p. 275. ISBN 9781317872399.
- ↑ "General Series". Historical Association (en inglés) (16): 16. 1950.
- ↑ Prothero, G. W.; Ward, A. W.; Leathes, Stanley (1902). Cambridge modern history (en inglés) 1. Cambridge University Press. p. 289.
- ↑ The Museum: or the literary and historical register (en inglés) 2. Robert Dodsley. 1746. p. 317.
- ↑ The modern part of an Universal history, from the earliest accounts to the present time (en inglés) 42. T. Osborne, C. Hitch, A.Mi llar, John Rivington, S. Crowder, B. Law, T. Longman, and C. Ware. 1764. p. 110.
- ↑ The Museum: or the literary and historical register (en inglés) 2. Robert Dodsley. 1746. pp. 317–318.
- ↑ Milman, Henry Hart (1880), History of Latin Christianity: including that of the popes to the pontificate of Nicolas V, Volume 5, Ed. Armstrong, páxs.203-204
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Rei de romanos |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- The London magazine, and monthly chronologer, ed. Edward Ekshaw, 1741
- George Sale, George Psalmanazar, Archibald Bower, John Campbell, George Shelvocke, John Swinton, An Universal history, from the earliest accounts to the present time, Volumen 50, Printed for C. Bathurst, 1783
- Helmut Beumann (1995): "Rex Romanorum", en: Lexikon des Mittelalters, tomo VII. Múnic: LexMA-Verlag. ISBN 3-7608-8907-7.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Royal Styles (en inglés). Consultada o 14 de outubro de 2016.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.