بلوک غرب
بلوک غرب یا بلوک سرمایه‌داری در زمان جنگ سرد به اتحادیه کشورهای متحد با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) گفته می‌شود که در مقابل اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و متحدان آن (بلوک شرق) ایجاد شد. دولت‌ها و رسانه‌های بلوک غرب به خود نام «جهان آزاد» یا «جهان غرب» را داده بودند.
در دوره جنگ سرد، به کشورهای غیر کمونیست در اروپا، «اروپای غربی» گفته می‌شد. اما در دوران پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این واژه، تنها کاربرد جغرافیایی پیدا کرد.
قرمز: اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
صورتی: متحدان شوروی: بلغارستان، چکسلواکی، جمهوری دمکراتیک آلمان (آلمان شرقی)، مجارستان، لهستان، رومانی
نارنجی: آلبانی، متحد پیشین اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (تا ۱۹۶۰)
سبز: یوگسلاوی کشور غیرمتحد
خاکستری: کشورهای بی‌طرف فنلاند، سوئیس، اتریش، ایرلند و سوئد
آبی: کشورهای بلوک غرب بلژیک، دانمارک، آلمان غربی، یونان، ایسلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ، پرتغال، اسپانیا، ترکیه، بریتانیا، فرانسه
کشورهای بلوک غرب از ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۱
[ویرایش]* کشور عضو موسس
چین (از ۱۹۶۱)
کمپوچیای دمکراتیک (از ۱۹۷۸)
جمهوری سوسیالیستی رومانی (از ۱۹۶۴)
جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی (از ۱۹۴۸)
متو، پیمان بغداد، سنتو (تا ۱۹۷۹)
[ویرایش]
آرژانتین
باهاما (از ۱۹۸۲)
بولیوی (تا ۲۰۰۵)
برزیل
شیلی
کلمبیا
کاستاریکا
جمهوری کوبا (۱۹۵۹–۱۹۰۲) (تا ۱۹۵۹)
جمهوری دومینیکن (تا ۱۹۹۰)
اکوادور (تا ۲۰۱۲)
السالوادور
گواتمالا
هندوراس
مکزیک
نیکاراگوئه (دوران خانواده سوموزا تا ۱۹۷۹)
پاناما
پاراگوئه
پرو
ترینیداد و توباگو (از ۱۹۶۷)
ایالات متحده آمریکا
اروگوئه
ونزوئلا (تا ۱۹۹۹، مجدداً در ۲۰۱۹ توسط خوان گوایدو)
استرالیا
کامبوج (۱۹۵۳–۱۹۷۰) (تا ۱۹۵۶)
جمهوری خمر (۱۹۷۰–۱۹۷۵)
فرانسه
پادشاهی لائوس (تا ۱۹۷۵)
نیوزیلند
پاکستان
فیلیپین
ویتنام جنوبی (تا ۱۹۷۵)
تایلند
بریتانیا- ایالات متحده آمریکا
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
[ویرایش]
جمهوری اسلامی افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۲۱)
بحرین
مصر (از ۱۹۷۹)
ایران (تا ۱۹۷۹)
عراق بعثی (تا ۱۹۹۰)
اسرائیل
اردن
کویت
لبنان
لیبی (قبل ۱۹۶۹، از ۲۰۱۱)
مراکش
عمان
قطر
عربستان سعودی
سومالی (از ۱۹۷۷)
سودان (۱۹۷۱–۱۹۸۵، ۲۰۱۹–۲۰۲۱)
اپوزیسیون سوریه
تونس
ترکیه (تا ۲۰۰۹)
امارات متحده عربی
یمن (دولت هادی و علیمی)
جمهوری عربی یمن (۱۹۶۲–۱۹۹۰)
شریک‌های آسیایی، جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه
[ویرایش]
سایر کشورها
[ویرایش]
قبرس
امپراتوری اتیوپی (قبل ۱۹۷۴)- جمهوری خمر (۱۹۷۰–۱۹۷۵)
آفریقای جنوبی
برلین غربی
زئیر
کشورهای همسو با غرب از ۱۹۹۱
[ویرایش]
آلبانی (از ۲۰۰۹)
بلژیک*
بلغارستان (از ۲۰۰۴)
کانادا*
کرواسی (از ۲۰۰۹)
جمهوری چک (از ۱۹۹۹)
دانمارک*
استونی (از ۲۰۰۴)
فنلاند (از ۲۰۲۳)- فرانسه*
آلمان*
یونان*
مجارستان (از ۱۹۹۹)
ایسلند*
ایتالیا*
لتونی (از ۲۰۰۴)
لیتوانی (از ۲۰۰۴)
لوکزامبورگ*
مونته‌نگرو (از ۲۰۱۷)
هلند*
مقدونیه شمالی (از ۲۰۲۰)
نروژ*
لهستان (از ۱۹۹۹)
پرتغال*
رومانی (از ۲۰۰۴)
اسلواکی (از ۲۰۰۴)
اسلوونی (از ۲۰۰۴)
اسپانیا*
سوئد (از ۲۰۲۴)- ترکیه*
- بریتانیا*
- ایالات متحده آمریکا*
* کشورهای عضو از قبل از ۱۹۹۱
- استرالیا (از ۱۹۸۷)
- مصر (از ۱۹۸۷)
- اسرائیل (از ۱۹۸۷)
ژاپن (از ۱۹۸۷)
کره جنوبی (از ۱۹۸۷)- اردن (از ۱۹۹۶)
- نیوزیلند (از ۱۹۹۷)
- آرژانتین (از ۱۹۹۸)
- بحرین (از ۲۰۰۲)
- فیلیپین (از ۲۰۰۳)
- تایلند (از ۲۰۰۳)
تایوان (دفاکتو) (از ۲۰۰۳)- کویت (از ۲۰۰۴)
- مراکش (از ۲۰۰۴)
- پاکستان (از ۲۰۰۴)
- جمهوری اسلامی افغانستان (۲۰۱۲–۲۰۲۱)
- تونس (از ۲۰۱۵)
- برزیل (از ۲۰۱۹)
- کلمبیا (از ۲۰۲۲)
- قطر (از ۲۰۲۲)
شریک‌های خاورمیانه
[ویرایش]
شریک‌های آسیایی، جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه
[ویرایش]
شریک‌های بین آمریکایی
[ویرایش]سایر کشورها
[ویرایش]
جمهوری آذربایجان
اتریش
بلاروس (دوران ریاست استانیسلاو شوشکویچ بر شورای عالی بلاروس؛ ۱۹۹۱–۱۹۹۴)
بوسنی و هرزگوین- قبرس
گرجستان
جمهوری ایرلند
کوزوو
مالت
مولدووا
روسیه (دوران ریاست‌جمهوری بوریس یلتسین؛ ۱۹۹۱–۱۹۹۹)
اوکراین (از ۲۰۱۴)
جستارهای وابسته
[ویرایش]- متفقین جنگ جهانی دوم
- نیروهای محور
- بلوک شرق
- جهان آزاد
- جهان اول
- جهان دوم
- جهان سوم
- عملیات کندور
- مشارکت برای صلح
- گروه اروپای غربی و دیگران
- جهان غرب
منابع
[ویرایش]- Matloff, Maurice. Makers of Modern Strategy. Ed. Peter Paret. Princeton: Princeton UP, 1971. 702.
- Kissinger, Henry. Diplomacy. New York: Simon & Schuster, 1994. 447,454.
- Lewkowicz, Nicolas. The United States, the Soviet Union and the Geopolitical Implications of the Origins of the Cold War New York and London: Anthem Press, 2018.
| دهه ۱۹۴۰ | کنفرانس یالتا • کنفرانس پوتسدام • کارهای گوزنکو · بحران ایران • جنگ داخلی چین • جنگ داخلی یونان • بازگویی سیاست در آلمان • دکترین ترومن • اخراج و فرار ۱۹۴۸ فلسطینیان • طرح مارشال • تحویل‌گیری کمونیست در چکسلوواکی • انشعاب تیتو-استالین • محاصره برلین |
|---|---|
| دهه ۱۹۵۰ | جنگ کره • جنگ اول هندوچین • کودتای ۲۸ مرداد • کودتای گواتمالا • خیزش ۱۹۵۳ آلمان شرقی • بحران اول تنگه تایوان • اعتراضات ۱۹۵۶ پوزنان • انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان • بحران سوئز • بحران اسپوتنیک • بحران دوم تنگه تایوان • انقلاب کوبا • کنفرانس باندونگ |
| دهه ۱۹۶۰ | بحران کنگو • شکاف چین و شوروی • بحران یو-۲ ۱۹۶۰ • عملیات خلیج خوک‌ها • بحران موشکی کوبا • دیوار برلین • جنگ ویتنام • کودتای برزیلی‌ها ۱۹۶۴ • حمله ایالات متحده به جمهوری دومینیکن • جنگ مرزی جنوب آفریقا • برکناری سوکارنو • بیانیه بانکوک • جنگ داخلی لائوس • کودتای نظامی ۱۹۶۷-۱۹۷۴ یونان • بهار پراگ • تنش‌زدایی • کشمکش مرزی چین-شوروی |
| دهه ۱۹۷۰ | پیمان منع گسترش جنگ‌افزارهای هسته‌ای • جنگ داخلی کامبوج • عملیات کندور • دیپلماسی پینگ پونگ • موافقت‌نامه چهار قدرت در مورد برلین • ۱۹۷۲-دیدار نیکسون از چین • کودتای ۱۹۷۳ شیلی • جنگ یوم کیپور • گفتگوی محدودسازی جنگ‌افزار راهبردی • جنگ داخلی آنگولا • جنگ داخلی موزامبیک • جنگ اوگادن • جنگ چین-ویتنام • انقلاب ۱۳۵۷ ایران |
| دهه ۱۹۸۰ | جنگ شوروی در افغانستان • جنبش همبستگی لهستان • بحران آمریکای مرکزی • ایبل آرچر ۸۳ • ابتکار دفاعی راهبردی • تهاجم گرنادا • حمله ایالات متحده آمریکا به پاناما • سقوط دیوار برلین • انقلاب مخملی در چکسلواکی |
| دهه ۱۹۹۰ | |
| جستارهای وابسته | لایحه بریکر • گلاسنوست • دیوار آهنی • مک‌کارتیسم • عملیات کوندور • عملیات گلادیو • پرستریکا • جاسوسی شوروی در آمریکا • جنگ سرد دوم |
| نهادها | |
| مسابقه‌ها | |
| ایدئولوژی‌ها | |
| سیاست‌های خارجی | دکترین برژنف • دکترین اولبریخت • دکترین کارتر • سد نفوذ • نظریه دومینو • دکترین آیزنهاور • دکترین جانسون • دکترین کندی • دکترین نیکسون • سیاست اوست • هم‌زیستی • دکترین ریگان • عقب‌گرد • دکترین ترومن • طرح مارشال |
سلسله حوادث جنگ سرد | |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
