For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Namibiako historia.

Namibiako historia

Antzinako San edo Boskimanoen labar artea

Namibiako historia oso luzea da, gizakiak (san herria) hor duela ia 30.000 urte bizi baitira. Hala ere, estatu moderno gisa, historia laburra du, Hegoafrikak herrialderean gaineko kontrola 1989an baino ez baitzuen utzi.

Boskimanoen (Namibiako lehen biztanleak) aitzinekoek labar-pinturak egiten zituzten K. a. 26.000an, Afrikako antzinakoenak. Mendeetan zehar migrazio ugari egon ziren, hasieran khoisan etniakoak eta gero bantu etniakoak (gaur egungo biztanleriaren gehiengoa). Namibian oinak jarri zituzten lehen europarrak portugaldarrak izan ziren XVI. mendean, baina Namib eta Kalahari basamortuak hesi handiak bihurtu ziren europarren esplorazio eta kolonizaziorako. XIX. mendean ingeles eta alemaniarrak lekutzen hasi ziren Namibian, eta azkenik 1884an alemaniar kolonia bilakatu zen. 1904an hereroak, bantu herri bat, alemaniarren aurka altxatu ziren. Hereroak sarraskituak izan ziren, lehen Waterbergeko guduan eta gero kontzentrazio-zelaietan. Hereroak, gerraren aurretik 80.000 inguru zirenak, 1911n 15.000 baino ez ziren: XX. mendeko lehen genozidioa izan zen.

1915ean, Lehen Mundu Gerran, hegoafrikarrek Namibia hartu zuten, eta 1920an Nazioen Elkarteak Hegoafrikari agindu bat eman zion Namibia administratzeko. Hurrengo urteetan, Hegoafrikatik etorkin zuri ugari bertaratu ziren, beltzak baztertzeko legeak indartu eta haien matxinadak oso gogor zapaldu ziren.

1946. urtean Hegoafrikak Namibiaren anexioa aldarrikatu zuen. NBEk gaitzetsi zuen, baina Hegoafrikak ez zuen NBEren agintea onartu. 1959an Windhoeken apartheid-aren aurkako manifestapen bat zapaldua izan zen eta 57 pertsona hil ziren. 1960an SWAPO (South-West African People's Organisation edo Hego-Mendebaldeko Afrikar Herriaren Erakundea) sortu zen eta 1967an hegoafrikarren aurkako gerrilla-borroka hasi zuten. 1968an NBEk Namibia izena eman zion herrialdeari (ordu arte Hego-Mendebaldeko Afrika deitzen zen). 1979an apartheida indargabetu zen. 1989 SWAPOk lehen benetako hauteskunde demokratikoak irabazi zituen eta 1990ean Namibiak independentzia lortu zuen. 1994an Namibiak Walvis Bay (Hegoafrikako barrendegia) berreskuratu zuen.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Namibiako historia
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?