For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Dunetako azpibeltz.

Dunetako azpibeltz

Dunetako azpibeltza
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaAgaricaceae
GeneroaAgaricus
Espeziea Agaricus devoniensis
P.D.Orton, 1960
Mikologia
 
orriak himenioan
 
himenioa askea da
 
saprobioa da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Dunetako azpibeltza (Agaricus devoniensis) Agaricaceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Kapela: 4 eta 8 cm bitarteko diametrokoa, ganbil-submamelonatua eta gero ganbil-lautik pixka bat deprimitura. Ertz fina du, soberakinekin, uhindu-bihurgunetsua eta konbolututik inkurbatura eta batzuetan lazeratua. Azal leuna eta zetaduna du; zurixka, baina esfumatura horixka batekin eta eskuetan erabiltzean tonu arrosak edo ardo kolorekoak hartzen ditu.

Orriak: Estu, meheak, sabeldun samarrak eta libreak; arrosa zurbil kolorekoak, helduaroan beltzaxkako, ertz zurbilagoekin.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: 4 eta 8 cm bitarteko garaierarekin eta 0,8 eta 1,5 cm bitarteko lodierarekin, zilindrikoa, haritsua eta goialdea leuna, oinarria lodituta eta inguratzen duen armilla itsatsi batekin eta bere hondarrak eraztunaren eta oinarriaren artean banandutako eraztun itsatsiekin; zurixka da, baina hondarrez estalitako oinarria du, hareatan sakonki lurperatuta egoten delako. Goiko eraztuna, hauskorra, goranzkoa eta submenbranosoa.

Haragia: Trinkoa, lodia, zurixka eta airearekin kontaktuan gorrixka; usain fungikoa du eta zapore gozoa.[2]

Etimologia: Agaricus terminoa grekotik dator, perretxikoa esan nahi duen "agarikón" hitzetik.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jangarri ona.

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Agaricus litoralis espeziearekin nahas daiteke, Amanita devoniensis delakoaren aldaera bat izan daiteke.

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean. Itsasotik hurbil dauden dunetan hazten da batez ere.

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kalifornia, Quebec, Mendebaldeko Europa, Australia, Zeelanda Berria.

Espeziearen egoera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aranzadi Elkartearen arabera, dunetako azpibeltza desagertzeko arriskuan dauden onddoen eusko-kantauriar Zerrenda Gorrian dago.[3] Azken urteotan mikologia adituek onddo batzuen beherakada kuantitatibo eta kualitatibo handia egon dela ohartarazi dute. Adituen esanetan, egoera honek hainbat eragile ditu, tartean klima aldaketa, pestiziden erabilera eta bilketa masiboak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran. Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 310 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  3. Zerrenda Gorria, Aranzadi Zientzia Elkartea

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Dunetako azpibeltz
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?