Σιδηροδρομικός Σταθμός Χρυσού
 | |
|---|---|
| Πληροφορίες | |
| Περιοχή | Χρυσό Σερρών |
| Γραμμές | Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης Χρυσού - Πεθελινού |
| Λειτουργία | |
| Διαχειριστής | ΤΡΑΙΝΟΣΕ |
| Επίπεδα | 1 |
| Τύπος δόμησης | Στο έδαφος |
Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Χρυσού είναι πρώην σιδηροδρομικός σταθμός στον σημερινό Δήμο Εμμανουήλ Παππά της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, επί της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης. Βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ. νότια του Χρυσού Σερρών.[1]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η γραμμή ξεκίνησε να λειτουργεί το 1896, ως προέκταση της υπάρχουσας γραμμής από την Κωνσταντινούπολη προς την κεντρική Μακεδονία. Ο σταθμός ήταν αρχικά γνωστός ως Σιδηροδρομικός Σταθμός Τοπόλιανης, από το παλαιό όνομα του κοντινού χωριού. Ο προηγούμενος σταθμός, με κατεύθυνση από τη Θεσσαλονίκη, ήταν ο Σ.Σ. Νέου Σκοπού, ενώ ο επόμενος, με κατεύθυνση προς την Αλεξανδρούπολη, ήταν ο Σ.Σ. Γαζώρου, με ενδιάμεση στάση στην Τούμπα.[2][3] Οι εγκαταστάσεις περιλάμβαναν το κύριο κτήριο του σταθμού, μηχανοστάσιο, οικία σταθμάρχη, αποθήκη της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Νομού Σερρών και διάφορα άλλα κτίσματα.
Κατά την περίοδο των μεγάλων εγγειοβελτιωτικών έργων της πεδιάδας των Σερρών, τη δεκαετία του 1930, κατασκευάστηκε σιδηροδρομική γραμμή κανονικού πλάτους, από τον σιδηροδρομικό σταθμό Χρυσού μέχρι τη διώρυγα του Πεθελινού Σερρών.[4][5][6] Η γραμμή είχε μήκος 9 χιλιομέτρων και εξυπηρετούσε το εργοτάξιο της κοινοπραξίας John Monks & Sons-Ulen & Co., που είχε αναλάβει την εκτέλεση των έργων, όπως την αποξήρανση της λίμνης Αχινού, τον εγκιβωτισμό του ποταμού Στρυμόνα, τον σχηματισμό της τεχνητής λίμνης Κερκίνης κ.ά.[7][8][9]
Η τοποθεσία του σταθμού παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, με πληθώρα ευρημάτων. Έρευνες έχουν τεκμηριώσει την παρουσία δύο προϊστορικών οικισμών, ενώ στη θέση Ζαγαριάνη υπάρχει μονότοξη λίθινη γέφυρα της Ρωμαϊκής περιόδου.[10][11] Από το 1980, η περιοχή ακριβώς νότια του σταθμού έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος.[12][13][14] Τον Οκτώβριο του 1987, κατά το όργωμα χωραφιού εντοπίστηκαν αρχαίοι τάφοι του 4ου αιώνα π.Κ.Ε., ενώ ακολούθησε μικρής έκτασης ανασκαφή από την Εφορεία Αρχαιοτήτων.[15]
Ο σιδηροδρομικός σταθμός Χρυσού έπαψε να λειτουργεί τη δεκαετία του 1970, ενώ η γραμμή ανακαινίστηκε την περίοδο 1975-1978.[16] Σήμερα, οι εγκαταστάσεις είναι εγκαταλελειμμένες, με το κεντρικό κτήριο να βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης και άλλα κτήρια να έχουν ήδη καταρρεύσει. Λόγω των ημερήσιων εκδρομών στον χώρο του σταθμού, που οργάνωνε το Δημοτικό Σχολείο Χρυσού κάθε σχολική χρονιά επί πολλά έτη, ο χώρος εγείρει έως σήμερα τις μνήμες πολλών ανθρώπων που κατάγονται από το Χρυσό.
Από τον Ιούλιο του 2023, δίπλα από τον σιδηροδρομικό σταθμό λειτουργεί η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων του Δήμου Εμμανουήλ Παππά.[17][18]
| Προηγούμενος σταθμός | Σιδηροδρομικές γραμμές | Επόμενος σταθμός | ||
|---|---|---|---|---|
| Τερματικός | Χρυσό - Πεθελινός
(κατηργημένη) |
Πεθελινός | ||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Γκλαβάς, Αθανάσιος. «Σιδηροδρομική Γραμμή Πολύκαστρο - Φέρες». Greek Rail Tickets. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ GSGS 4439 - Greece 1:100.000 - Serrai - Sheet G.9 (στα Αγγλικά). Ηνωμένο Βασίλειο: Great Britain - War Office - General Staff - Geographical Section, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ (McMaster University Library). 1944.
- ↑ Υδραυλικά Έργα Πεδιάδων Σερρών και Δράμας - Κύρια Έργα (5-905, κλίμακα 1:100.000) (PDF) (στα Ελληνικά και Αγγλικά). John Monks & Sons-Ulen & Co., Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. 1928.
- ↑ Λοπρέστης, Πέτρος (1 Φεβρουαρίου 1932). Τα υδραυλικά έργα Σερρών και Δράμας. Οργάνωσις συντηρήσεως και εκμεταλλεύσεως. Τεχνικά Χρονικά. σελ. 133-139. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Γενικός Χάρτης της Ελλάδος - Ανατολική Μακεδονία (κλίμακα 1:400.000). Ελλάδα: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας (National Library of Australia). 1936.
- ↑ Η εκτροπή του Στρυμόνα - Τα μεγάλα εξυγιαντικά έργα του Μεσοπολέμου. Σέρρες: Τμήμα Εκδόσεων και Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας. 2017. σελ. 66. ISBN 978-960-98734-4-4.
- ↑ «Κτηματολόγιο Μεσοκώμης». Δήμος Εμμανουήλ Παππά. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Μιντίδης, Θ.· Κωτούλας, Κωνσταντίνος. Μεσοκώμη [Σερρών], οριστική διανομή 1933, φύλλο 1. Υπουργείο Γεωργίας, Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2024.
- ↑ Γραμμένος, Δημήτριος. Προϊστορικοί Οικισμοί της Ανατολικής Μακεδονίας (Θρακικά Χρονικά 36, 1980). Ξάνθη: Θρακικά Χρονικά. σελ. 98. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Σαμσάρης, Πέτρος (2004). Βυζαντινοί τόποι και μνημεία της κάτω κοιλάδας του Στρυμόνα. Ο σημερινός νομός Σερρών: συμβολή στη μελέτη της ιστορικής γεωγραφίας και μνημειακής τοπογραφίας της περιοχής. Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. σελ. 617.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 93Β΄/31-1-1980. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 762.
- ↑ Οριοθέτηση εικοσιοκτώ (28) αρχαιολογικών χώρων Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. 8 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο». Υπουργείο Πολιτισμού, Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Αρχαιολογικόν Δελτίον, Τόμος 42 (1987), Μέρος Β' 2 - Χρονικά (PDF). Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού. 1992. σελ. 449-450. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Φάκελος Δημόσιας Σύμβασης - Τεύχος Τεχνικών Δεδομένων - Προεκτίμηση Αμοιβών - Α.Δ. 242 (PDF). Αθήνα: Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος A.E. (ΟΣΕ Α.Ε.). 2022. σελ. 12.
- ↑ «Εγκαίνια Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων του Δήμου Εμμανουήλ Παππά». Εφημερίδα Σημερινή των Σερρών. 2023-07-24. https://www.simerini.gr/news/social/δημοσ-εμμανουηλ-παππα-εγκαινια-εγκατ/. Ανακτήθηκε στις 2024-09-08.
- ↑ «Εγκαινιάζεται η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Δήμου Εμμανουήλ Παππά». Δήμος Εμμανουήλ Παππά. 23 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
