Πατριάρχης Ιωσήφ Α΄
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	13ος αιώνας
Θάνατος	23  Μαρτίου 1283
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Θρησκεία	Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίου	30 Οκτωβρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πατριάρχης
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
δεδομένα

Ο Ιωσήφ Α΄ ο Γαλησιώτης (... - 23 Μαρτίου 1283) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τις περιόδους 1266^[1] - 1275 και 1282 - 1283. Ήταν σημαντικός πολέμιος του σχεδίου του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου για Ένωση Ορθόδοξης και Καθολικής Εκκλησίας, στάση για την οποία έχει ανακηρυχθεί Ομολογητής και η μνήμη του εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Αφού υπήρξε οκτώ χρόνια έγγαμος, μετά τον θάνατο της γυναίκας του εκάρη μοναχός. Υπηρέτησε ως αναγνώστης από το 1222 έως το 1254 και το 1259/60 έγινε ηγούμενος της Μονής Λαζάρου στο όρος Γαλήσιο, κοντά στην Έφεσο^[2][3][4]. Έγινε πνευματικός του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου, ο οποίος τον έστειλε με αυτή την ιδιότητα να ζητήσει από τον Πατριάρχη Αρσένιο να άρει τον αφορισμό κατά του Αυτοκράτορα εξαιτίας της τύφλωσης του νεαρού Ιωάννη Λάσκαρη. Ο Αρσένιος όμως ήταν ανένδοτος και τελικά ο Μιχαήλ τον εκθρόνισε και, μετά από την σύντομη Πατριαρχία του Γερμανού Γ΄ και την παραίτησή του, έκανε Πατριάρχη τον Ιωσήφ στις 28 Δεκεμβρίου 1266. Στις 2 Φεβρουαρίου 1267 ο Ιωσήφ ήρε το ανάθεμα κατά του Αυτοκράτορα^[5], πράγμα που εξαγρίωσε τους οπαδούς του Αρσενίου και επιδείνωσε το λεγόμενο «Σχίσμα των Αρσενιατών^[2][3]».

Το 1272 ο Ιωσήφ ιερούργησε στην στέψη του Ανδρόνικου Παλαιολόγου ως συναυτοκράτορα, αλλά, ως ανθενωτικός, σύντομα συγκρούστηκε με τον Μιχαήλ Η'^[6] αναφορικά με την απόφαση του Αυτοκράτορα να στείλει εκπροσώπους στη Σύνοδο της Λυών (1274) με σκοπό την Ένωση της Ορθόδοξης με την Καθολική Εκκλησία^[2]. Για τον Μιχαήλ, ο οποίος απειλούταν από τις φιλοδοξίες του Καρόλου του Ανδεγαυού, η Ένωση ήταν το μοναδικό μέσο για την αποτροπή μιας πλήρους επίθεσης από τις Δυτικές δυνάμεις στην Αυτοκρατορία του, αλλά ο βυζαντινός κλήρος και ο λαός σχεδόν σύσσωμοι αντέδρασαν στις παραχωρήσεις που γίνονταν στον Πάπα σε θέματα δόγματος και Πρωτείου^[7]. Το 1273, ο Ιωσήφ ορκίστηκε να μην αποδεχθεί την Ένωση υπό τους όρους που έθετε ο Πάπας και το 1274, όταν η βυζαντινή αποστολή ετοιμαζόταν να αναχωρήσει για να παραστεί στη Σύνοδο της Λυών, αποσύρθηκε στη Μονή Περιβλέπτου^[2][3]».

Στις 9 Ιανουαρίου 1275 παραιτήθηκε επισήμως από τα καθήκοντά του και αποσύρθηκε στην Μονή Ανάπλου, κατόπιν στη Χηλή και το καλοκαίρι του 1280 στην Μονή Κοσμιδίου στην Κωνσταντινούπολη^[3]. Διάδοχός του επελέγη ο Ιωάννης Βέκκος, ο οποίος στο μεταξύ είχε υιοθετήσει πιο ενωτικές θέσεις^[8]. Μετά τον θάνατο του Μιχαήλ το 1282, ο Ιωάννης καθαιρέθηκε από τον Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο και ο Ιωσήφ ανήλθε εκ νέου στο Θρόνο στις 31 Δεκεμβρίου, αλλά τον Μάρτιο του 1283 παραιτήθηκε λίγο πριν τον θάνατό του^[2][9].

Λόγω της σταθερής ανθενωτικής του στάσης, ανακηρύχθηκε Ομολογητής από τον διάδοχό του Γρηγόριο Β΄^[2] και τιμάται ως άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 30 Οκτωβρίου.

• Οικουμενικό Πατριαρχείο Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine.
• Αγιολόγιον^{[νεκρός σύνδεσμος]}
• Runciman, Steven (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. ISBN 9607217225. 
• Kazhdan, Alexander (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. 
• Erich Trapp· Rainer Walther· Hans-Veit Beyer· Katja Sturm-Schnabl (1980). «9072. Ἰωσὴφ I.». Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. 
• Geanakoplos, Deno John (1959). Emperor Michael Palaeologus and the West, 1258-1282: A Study in Byzantine-Latin Relations. Harvard University Press. 

π σ ε Επίσκοποι Βυζαντίου, Αρχιεπίσκοποι και Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως
Επίσκοποι Βυζαντίου (μέχρι το 330)	Απόστολος Ανδρέας Στάχυς Ονήσιμος Πολύκαρπος Α΄ Πλούταρχος Σεδεκίων Διογένης Ελευθέριος Φήλιξ Πολύκαρπος Β΄ Αθηνόδωρος Ευζώιος Βυζαντίου Λαυρέντιος Αλύπιος Περτίναξ Ολυμπιανός Μάρκος Α΄ Φιλάδελφος Κυριακός Α΄ Καστίνος Ευγένιος Α΄ Τίτος Δομέτιος Ρουφίνος Πρόβος Μητροφάνης Α΄ Αλέξανδρος
Αρχιεπίσκοποι Κωνσταντινουπόλεως (330–451)	Αλέξανδρος Παύλος Α΄ Ευσέβιος Μακεδόνιος Α΄ Ευδόξιος Ευάγριος Δημόφιλος Γρηγόριος Α΄ Ναζιανζηνός (Μάξιμος Α΄) Νεκτάριος Ιωάννης Α΄ Χρυσόστομος Αρσάκιος Αττικός Σισίνιος Α΄ Νεστόριος Μαξιμιανός Πρόκλος Φλαβιανός Ανατόλιος
Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Βυζαντινή περίοδος (451–1453)	Ανατόλιος Γεννάδιος Α΄ Ακάκιος Φραβίτας Ευφήμιος Μακεδόνιος Β΄ Τιμόθεος Α΄ Ιωάννης Β΄ Επιφάνιος Άνθιμος Α΄ Μηνάς Ευτύχιος Ιωάννης Γ΄ Ιωάννης Δ΄ Κυριακός Β΄ Θωμάς Α΄ Σέργιος Α΄ Πύρρος Παύλος Β΄ Πέτρος Θωμάς Β΄ Ιωάννης Ε΄ Κωνσταντίνος Α΄ Θεόδωρος Α΄ Γεώργιος Α΄ Παύλος Γ΄ Καλλίνικος Α΄ Κύρος Ιωάννης ΣΤ΄ Γερμανός Α΄ Αναστάσιος Κωνσταντίνος Β΄ Νικήτας Α΄ Παύλος Δ΄ Ταράσιος Νικηφόρος Α΄ Θεόδοτος Α΄ Αντώνιος Α΄ Ιωάννης Ζ΄ Μεθόδιος Α΄ Ιγνάτιος Φώτιος Α΄ Στέφανος Α΄ Αντώνιος Β΄ Νικόλαος Α΄ Ευθύμιος Α΄ Στέφανος Β΄ Τρύφων Θεοφύλακτος Πολύευκτος Βασίλειος Α΄ Αντώνιος Γ΄ Νικόλαος Β΄ Σισίνιος Β΄ Σέργιος Β΄ Ευστάθιος Αλέξιος Μιχαήλ Α΄ Κωνσταντίνος Γ΄ Ιωάννης Η΄ Κοσμάς Α΄ Ευστράτιος Νικόλαος Γ΄ Ιωάννης Θ΄ Λέων Μιχαήλ Β΄ Κοσμάς Β΄ Νικόλαος Δ΄ Θεόδοτος Β΄ Νεόφυτος Α΄ Κωνσταντίνος Δ΄ Λουκάς Μιχαήλ Γ΄ Χαρίτων Θεοδόσιος Α΄ Βασίλειος Β΄ Νικήτας Β΄ Δοσίθεος Λεόντιος Γεώργιος Β΄ Ιωάννης Ι΄ Μιχαήλ Δ΄† Θεόδωρος Β΄† Μάξιμος Β΄† Μανουήλ Α΄† Γερμανός Β΄† Μεθόδιος Β΄† Μανουήλ Β΄† Αρσένιος† Νικηφόρος Β΄† Γερμανός Γ΄ Ιωσήφ Α΄ Ιωάννης ΙΑ΄ Γρηγόριος Β΄ Αθανάσιος Α΄ Ιωάννης ΙΒ΄ Νήφων Α΄ Ιωάννης ΙΓ΄ Γεράσιμος Α΄ Ησαΐας Ιωάννης ΙΔ΄ Ισίδωρος Α΄ Κάλλιστος Α΄ Φιλόθεος Μακάριος Νείλος Αντώνιος Δ΄ Κάλλιστος Β΄ Ματθαίος Α΄ Ευθύμιος Β΄ Ιωσήφ Β΄ Μητροφάνης Β΄ Γρηγόριος Γ΄ Αθανάσιος Β΄
Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Οθωμανική περίοδος (1453–1923)	Γεννάδιος Β΄ Ισίδωρος Β΄ Σωφρόνιος Α΄ Ιωάσαφ Α΄ Μάρκος Β΄ Συμεών Διονύσιος Α΄ Ραφαήλ Α΄ Μάξιμος Γ΄ Νήφων Β΄ Μάξιμος Δ΄ Ιωακείμ Α΄ Παχώμιος Α΄ Θεόληπτος Α΄ Ιερεμίας Α΄ Ιωαννίκιος Α΄ Διονύσιος Β΄ Ιωάσαφ Β΄ Μητροφάνης Γ΄ Ιερεμίας Β΄ Παχώμιος Β΄ Θεόληπτος Β΄ Ματθαίος Β΄ Γαβριήλ Α΄ Θεοφάνης Α΄ Μελέτιος Α΄ Νεόφυτος Β΄ Ραφαήλ Β΄ Κύριλλος Α΄ Τιμόθεος Β΄ Γρηγόριος Δ΄ Άνθιμος Β΄ Κύριλλος Β΄ Αθανάσιος Γ΄ Νεόφυτος Γ΄ Παρθένιος Α΄ Παρθένιος Β΄ Ιωαννίκιος Β΄ Κύριλλος Γ΄ Παΐσιος Α΄ Παρθένιος Γ΄ Γαβριήλ Β΄ Παρθένιος Δ΄ Διονύσιος Γ΄ Κλήμης Μεθόδιος Γ΄ Διονύσιος Δ΄ Γεράσιμος Β΄ Αθανάσιος Δ΄ Ιάκωβος Καλλίνικος Β΄ Νεόφυτος Δ΄ Γαβριήλ Γ΄ Νεόφυτος Ε΄ Κυπριανός Αθανάσιος Ε΄ Κύριλλος Δ΄ Κοσμάς Γ΄ Ιερεμίας Γ΄ Καλλίνικος Γ΄ Παΐσιος Β΄ Σεραφείμ Α΄ Νεόφυτος ΣΤ΄ Κύριλλος Ε΄ Καλλίνικος Δ΄ Σεραφείμ Β΄ Ιωαννίκιος Γ΄ Σαμουήλ Μελέτιος Β΄ Θεοδόσιος Β΄ Σωφρόνιος Β΄ Γαβριήλ Δ΄ Προκόπιος Νεόφυτος Ζ΄ Γεράσιμος Γ΄ Γρηγόριος Ε΄ Καλλίνικος Ε΄ Ιερεμίας Δ΄ Κύριλλος ΣΤ΄ Ευγένιος Β΄ Άνθιμος Γ΄ Χρύσανθος Αγαθάγγελος Κωνστάντιος Α΄ Κωνστάντιος Β΄ Γρηγόριος ΣΤ΄ Άνθιμος Δ΄ Άνθιμος Ε΄ Γερμανός Δ΄ Μελέτιος Γ΄ Άνθιμος ΣΤ΄ Κύριλλος Ζ΄ Ιωακείμ Β΄ Σωφρόνιος Γ΄ Ιωακείμ Γ΄ Ιωακείμ Δ΄ Διονύσιος Ε΄ Νεόφυτος Η΄ Άνθιμος Ζ΄ Κωνσταντίνος Ε΄ Γερμανός Ε΄ Μελέτιος Δ΄
Σύγχρονη εποχή (1923–σήμερα)	Γρηγόριος Ζ΄ Κωνσταντίνος ΣΤ΄ Βασίλειος Γ΄ Φώτιος Β΄ Βενιαμίν Μάξιμος Ε΄ Αθηναγόρας Δημήτριος Βαρθολομαίος
† εξόριστος στη Νίκαια