Στην ελληνική μυθολογία ο Αμυθάονας (Αμυθάων) ήταν γιος του Κρηθέα (ιδρυτή και βασιλιά της Ιωλκού) και της Τυρούς. Είχε δύο ομοθαλείς αδελφούς, τον Αίσονα, νόμιμο διάδοχο του θρόνου, και τον Φέρητα, ενώ ήταν και ετεροθαλής αδελφός του Πελία και του Νηλέα. Ο Πίνδαρος (Πυθιόν. 4, 220) αναφέρει τον δωρικό τύπο του ονόματός του: Αμυθών, ενώ ο Ηρόδοτος (Β 49) τον ιωνικό τύπο Αμυθέων.

Ο Αμυθάονας πήρε ως σύζυγό του την ανεψιά του, την Ειδομένη, κόρη του Φέρητα (κατά μία εκδοχή πάντως ήταν κόρη του Άβαντα). Απέκτησαν δύο γιους, τον μάντη Μελάμποδα και τον Βίαντα, και δύο θυγατέρες, την Αιολία και την Περιμήλα, μητέρα του Ιξίωνα. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, ο Αμυθάονας νυμφεύθηκε την Αγλαΐα.

Ο Αμυθάονας φερόταν ως οικιστής της Πύλου και ένας από τους ανανεωτές των Ολυμπιακών Αγώνων (Παυσ. Ε 8, 2). Κατά τον Πίνδαρο, ο Αμυθάων έφυγε αρχικώς μετά το «πραξικόπημα» του Πελία και ύστερα επέστρεψε στην Ιωλκό μαζί με τους γιους του για να ζητήσει από τον Πελία να παραχωρήσει τον θρόνο του στον Ιάσονα, γιο του Αίσονα.

Ο Στράβων (C 372) αναφέρει πως οι γιοι του Αμυθάονα μετοίκησαν στο Άργος, όπου ήλθαν σε επιμιξία με τους απογόνους του Δαναού και δημιούργησαν το γένος των Αμυθαονιδών. Αυτοί ίδρυσαν τα βασίλεια του Άργους και των Μυκηνών με κοινό ιερό το Ηραίο, που βρισκόταν στον μεταξύ τους δρόμο.

• Ομήρου Οδύσσεια, λ 255-260
• Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, 1. 9. 11
• Διοδώρου Βιβλιοθ. Ιστορ., 4. 68. 3.
• Πινδάρου Πυθιον., 4. 220
• Παυσανίας: Ελλάδος Περιήγησις, 5. 8. 2