Mantell felyngoch
| Dryas iulia | |
|---|---|
| |
| O'r top | |
| |
| O'r ochor | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Arthropoda |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Lepidoptera |
| Teulu: | Nymphalidae |
| Llwyth: | Heliconiini |
| Genws: | Dryas Hübner, [1807] |
| Rhywogaeth: | D. iulia |
| Enw deuenwol | |
| Dryas iulia (Fabricius, 1775) | |
| Isyrwogaethau | |
|
14 ssp., gweler y testun | |
| Cyfystyron | |
|
Genws: Rhywogaeth: | |
Glöyn byw sy'n perthyn i'r genws Dryas yn urdd y Lepidoptera yw mantell felyngoch, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll melyngoch; yr enw Saesneg yw Julia neu The Flame, a'r enw gwyddonol yw Dryas iulia (neu wedi'i gamsillafu weithiau fel: Dryas julia[1]) [2][3]. Fe'i canfyddir ym Mrasil, Texas a Florida ac yn ystod yr haf fe'i welir mewn cynefinodd mor bell i'r de â dwyrain Nebraska.
Chwith: o'r top; dde: gwaelod - MHNT
Ceir dros 15 o isrywogaethau (gweler isod).
Mae'n löyn mawr, gyda lled yr adenydd ar ei eithaf rhwng 82 a 92 mm. Mae'r lliw oren yn fwy llachar yn y gwryw na'r fenyw. Yn wahanol i lawer o loynnod, caiff lonydd gan adar. Gan ei fod yn effro yn ystod y dydd a fod ganddo oes hir, mae'n eitha cyffredin ei wedi mewn adeiladau gloynnod e.e. Pili Palas.
Cynefin
[golygu | golygu cod]Mae'r Fantell felyngoch yn hoff iawn o ymylon coedwigoedd, llennyrch a llwybrau cerdded. Mae'n chwim iawn ar ei adain. Prif fwyd y siani flewog ydy mathau o Passiflora.
Isrywogaethau
[golygu | golygu cod]Yn nhrefn yr wyddor:[4]
- D. i. alcionea (Cramer, 1779)
- D. i. carteri (Riley, 1926)
- D. i. delila (Fabricius, 1775)
- D. i. dominicana (Hall, 1917)
- D. i. framptoni (Riley, 1926)
- D. i. fucatus (Boddaert, 1783)
- D. i. iulia (Fabricius, 1775)
- D. i. lucia (Riley, 1926)
- D. i. largo Clench, 1975
- D. i. martinica Enrico & Pinchon, 1969
- D. i. moderata (Riley, 1926)
- D. i. nudeola (Bates, 1934)
- D. i. warneri (Hall, 1936)
- D. i. zoe Miller & Steinhauser, 1992
Oriel luniau
[golygu | golygu cod]-
Siani flewog -
Dau oedolyn -
Dau oedolyn arall; sylwer ar yr amrywiadau o rn lliw. -
O dan yr adain
.jpg)
.jpg)
Cyffredinol
[golygu | golygu cod]Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.
Wedi deor o'i ŵy mae'r fantell felyngoch yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ 1.0 1.1 Lamas, G. (editor) (2004). Atlas of Neotropical Lepidoptera. Checklist: Part 4A. Hesperioidea - Papilionoidea. ISBN 978-0-945417-28-6
- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
- ↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
- ↑ Dryas, funet.fi; adalwyd 18 Hydref
- Butterflies and Moths of North America (BMNA) [2008]: Julia Heliconian Archifwyd 2007-02-08 yn y Peiriant Wayback. Retrieved 2008-AUG-14.
- Miller, L. D. & Miller, J. Y. (2004): The Butterfly Handbook: 115. Barron's Educational Series, Inc., Hauppauge, New York. ISBN 0-7641-5714-0
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
