Svjetski šahovski prvak je najveća titula koju jedan šahista može osvojiti. Po pravilu ova se titula dodjeljuje pobjedniku dvoboja turnira za svjetskog prvaka. Prvi službeni svjetski šahovski prvak je austrijanac Wilhelm Steinitz, koji je 1896. godine u dvoboju pobijedio Zukertorta. Trenutni svjetski prvak od 2007. je indijac Viswanathan Anand, koji je titulu odbranio tri puta, a zadnji put na Svjetskom šahovskom prvenstvu u šahu 2012. protiv Borisa Gelfanda.

Osim turnira u muškoj konkurenciji održavaju se i turniri u žesnskoj konkurenciji, u kategoriji juniora, seniora, kao i Svjetsko prvenstvo u brzom šahu.

Nakon smrti Aljehina, 1948. godine, turnir je umjesto dvoboja, organiziran sa većim brojem učesnika (ukupno pet), po kružnom turnirskom principu. Nakon toga prvenstva, turnir se ponovo pretvorio u dvoboj, a kandidati za turnir, su se morali kvalificirati na zonskim turnirima. Još jedan izuzetak od pravila bilo je Svjetsko šahovsko prvenstvo 2007. godine sa 8 učesnika.

#	Ime	Period	Dob
1.	/ Wilhelm Steinitz	1886-1894.	50-58
2.	Emanuel Lasker	1894-1921.	26-52
3.	José Raúl Capablanca	1921-1927.	33-39
4.	/ Aleksandar Aljehin	1927-1935. 1937-1946.	35-43 45-54
5.	Max Euwe	1935-1937.	34-36
6.	Mihail Botvinik	1948-1957. 1958-1960. 1961-1963.	37-46 47-49 50-52
7.	Vasilij Smislov	1957-1958.	36
8.	Mihail Talj	1960-1961.	24
9.	Tigran Petrosjan	1963-1969.	34-40
10.	Boris Spaski	1969-1972.	32-35
11.	Bobby Fischer	1972-1975.	29-32
12.	Anatolij Karpov	1975-1985.	24-34
13.	/ Gari Kasparov	1985-1993.	22-30

Od 1993. do 2006. postojala su dva takmičenja za prvaka svijeta: jedno u organizaciji Asocijacije profesionalnih šahista (PCA), a drugo u organizaciji Svjetske šahovske federacije (FIDE).

Ime	Period	Dob
Anatolij Karpov	1993-1999.	42-48
Aleksandar Halifman	1999-2000.	33
Viswanathan Anand	2000-2002.	31-33
Ruslan Ponomarjov	2002-2004.	19-21
Rustam Kasimdžanov	2004-2005.	25
Veselin Topalov	2005-2006.	30

Ime	Period	Dob
Gari Kasparov	1993-2000.	30-37
Vladimir Kramnik	2000-2006.	25-31

#	Ime	Period	Dob
14.	Vladimir Kramnik	2006-2007.	31
15.	Viswanathan Anand	2007–2013.	38–43
16.	Magnus Carlsen	2013–danas	22–24

Commons ima datoteke na temu: Svjetsko prvenstvo u šahu

Portal Šah

• Svjetska šahovska federacija
• chessgraphs.com - compare FIDE rating histories of chess World Champions

p r u Svjetski šahovski prvaci
Svjetski prvaci	Steinitz Lasker Capablanca Aljehin Euwe Botvinik Smislov Talj Petrosjan Spaski Fischer Karpov Kasparov Kramnik Anand Carlsen Ding
Samo FIDE svjetski prvaci	Halifman Ponomarjov Kasimdžanov Topalov
Svjetske prvakinje	Menčik Rudenko Bikova Rupcova Gaprindašvili Čiburdanidze Xie Jun Zs. Polgár Zhu Chen Stefanova Xu Juhua Kostenjuk Hou Yifan Ušenjina M. Muzičuk Tan Zhongyi Ju Wenjun
Trenutni prvaci podebljani