For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Рудольф Пішчала.

Рудольф Пішчала

Рудольф Пішчала
маршалак шляхты Мінскага павета
1835 — 1838

Нараджэнне 7 красавіка 1788(1788-04-07)
Смерць 12 мая 1868(1868-05-12) (80 гадоў)
Месца пахавання
Бацька Станіслаў Пішчала[d]
Жонка Соф’я Феліцыя з Каменскіх[d]
Адукацыя
Узнагароды
ордэн Святога Уладзіміра 4 ступені

Рудольф Міхал Пішчала (польск.: Rudolf Piszczałło; 7 красавіка 1788, Гарадзішча — 12 мая 1868) — дзяржаўны дзеяч. Найбольш вядомы як будаўнік гарадской турмы ў Мінску, якая цяпер вядомая як Пішчалаўскі замак.

Паходзіў са шляхецкага роду Пішчалаў, які з 1598 года валодалі Гарадзішчам пад Менскам. Нарадзіўся 7 красавіка 1788 года ў сям’і Станіслава і Кацярыны Пішчалаў. Меў трох сясцёр — Караліну, Тэклю і Генрыету. Генрыета пражыла ажно 103 гады, магілы ўсіх трох сясцёр захаваліся на Кальварыйскіх могілках, блізка ад касцёла. У 1811 годзе Рудольф скончыў Віленскі ўніверсітэт і пачаў сваю кар’еру чыноўніка.

У 1814 годзе быў прызначаны членам Мінскага губернскага для ваенных павіннасцяў Камітэта, у якім праслужыў да да яго закрыцця ў 1816 годзе. Затым у 1817 годзе абраны быў старшым суддзёй павятовага суда, і на гэтай пасадзе прабыў шэсць гадоў, пасля чаго быў абраны старшынёй Грамадзянскай палаты, далей старшынёй Крымінальнай палаты.

Пішчалаўскі замак, малюнак ХІХ ст.

Па-за службай зарабляў у тым ліку і будаўніцтвам, у 1821 годзе выйграў тэндар на пабудову гарадской турмы. Пад гэтыя мэты ён выкарыстаў уласны кавалак зямлі. У 1825 годзе ўзведзеная турма хутка атрымала ў мінчукоў мянушку ад прозвішча свайго будаўніка — Пішчалаўскі замак.

Прэзідэнт 1-га дэпартамента Мінскага галоўнага суда. У 1835 годзе быў абраны павятовым маршалакам дваранства. Па заканчэнні трох гадоў зноў абраны быў старшынёй Грамадзянскай палаты, затым па Найвышэйшым загадзе ў 1840 годзе прызначаны інспектарам люстрацыі Міністэрства дзяржаўных маёмасцяў[ru]. У 1851 годзе вызвалены па прашэнні ад той службы з мундзірам і ў трэці раз абраны старшынёй Грамадзянскай палаты. Меў ранг сапраўднага стацкага саветніка.

У час вызвольнага паўстання, 8 чэрвеня 1863 года, віленскі генерал-губернатар Мураўёў раптоўна выдае сакрэтны загад пра звальненне 5 чыноўнікаў, у тым ліку і Рудольфа Пішчалы. Звольнены са службы 20 чэрвеня 1863 года і пакінуты без пенсіі. Прамых звестак, што Пішчала падтрымаў паўстанне, няма. Праз два гады ён пачаў пісаць прашэнні, каб пенсію вярнулі, пераконваючы, што «не належаў ні да якіх дэманстрацый». У выніку гэта дала плён і пенсію ў памеры 560 руб. 40 кап. вярнулі, аднак 12 мая 1868 года Рудольф Пішчала памёр, так і не дачакаўшыся яе. Пахаваны ў родным Гарадзішчы.

Лісты з просьбай выплаціць пенсію за мужа пачынае пісаць Сафія, гэтая просьба была задаволена — але і яна не пабачыла тых грошай, бо памерла 17 лістапада 1870 года.

Магіла Рудольфа Пішчалы

З часам магіла была страчана. У 2016 годзе мясцовы жыхар, гісторык Эдвард Канановіч, на аснове сведчанняў сталых жыхароў Гарадзішча знайшоў надмагільныя пліты Рудольфа і Сафіі Пішчалаў. Пліты ляжалі ў кучы смецця на глыбіні каля 1 метра. Пасля раскопак 2018 года парэшткі Рудольфа і Сафіі Пішчалаў нарэшце знайшлі супакой. Паводле ініцыятывы грамадскага актывіста Глеба Лабадзенкі і Уладзіслава Слатвінскага на гэтым месцы паўстаў шасціметровы крыж і валун з гранітнай табліцай, магільныя пліты былі прыведзеныя ў парадак і ўсталяваныя наноў. Валун з’яўляецца падарункам кар’ера «Чаркасы», мастацкую аздобу выканаў скульптар Ігар Засімовіч.

Узнагароджаны ордэнам Св. Уладзіміра 4-й ступені. У 1846 годзе яму абвешчана Манаршае Яго Імператарскай Вялікасці благаваленне.

12 сакавіка 1811 года ў мінскім Марыінскім касцёле Рудольф пабраўся шлюбам з Юліяй Ратынскай. Разам яны пражылі каля 15 гадоў, але дзяцей не мелі, у выніку чаго шлюб распаўся. 17 лютага 1829 года ў тым жа касцёле другой жонкай Рудольфа становіцца Сафія Рэйтан з роду Каменскіх. Яе бацька, Людвік Каменскі быў ветэранам паўстання Тадэвуша Касцюшкі, у далейшым — віцэ-губернатарам Мінскай губерні, а маці, Ізабэла з Тэпераў, была дачкой Пятра Тэпера дэ Фергюсана, аднаго з самых вядомых банкіраў свайго часу, багацце якога ацэньвалася ў 65 мільёнаў злотых.

Першым мужам Сафіі быў Дамінік Рэйтан, герой вайны 1812 года, пляменнік славутага Тадэвуша Рэйтана, які пратэставаў супраць падзелу Рэчы Паспалітай. Ад першага шлюбу ў Сафіі было трое дзяцей — Сцяпан, Людвіка і Алена.

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Рудольф Пішчала
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?