For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Ломніцкі маніфэст.

Ломніцкі маніфэст

Маніфэст
Ломніцкі маніфэст
Lomnický manifest
Заканадаўчы орган
Прыняцьце 31 жніўня 1940 (84 гады таму)
Уступ у сілу 31 жніўня 1940
Поўны тэкст у Вікікрыніцах? .

Ломніцкі маніфэ́ст (па-славацку: Lomnický manifest) — заява славацкіх дзеячоў мастацтва, накіраваная на пашырэньне ўплыву нацыянал-сацыялістычнай ідэалёгіі на культуру.

Асноўны артыкул: Зальцбурскія перамовы

Пасьля славацка-нямецкіх перамоваў у Зальцбургу, якія прывялі да ўзмацаваньня пранямецкага крыла Глінкавай партыі, было пастаноўлена, што славацкія пісьменьнікі й прадстаўнікі культуры таксама павінныя праяўляць любоў да новага рэжыму.

Таму міністар унутраных справаў, галоўны камандовец Глінкавай гвардыі й кіраўнік аддзелу прапаганды Аляксандар Мах сабраў вялікую сустрэчу прадстаўнікоў культурнага жыцьця ў Татранскай Ломніцы.

Пасьля перамоваў у Зальцбургу нацыянал-сацыялістычная ідэалёгія таксама пачынае прапагандавацца ў славацкім мастацтве, і менавіта гэта абмяркоўваецца на канфэрэнцыі дзеячоў культуры ў Татранскай Ломніцы. На думку ейных ўдзельнікаў, славацкаму нацыянал-сацыялізму трэба актыўна прапагандавацца ў грамадзкім жыцьці, у тым ліку ў сфэры культуры й адукацыі.

Паводле гісторыка Івана Камэнца: «На дзею было запрошана шмат людзей, туды ішоў, той, хто хацеў. Нехта зь перакананасьці, нехта зь цікаўнасьці, нехта, магчыма, нават пад уплывам палітычных пажаданьняў урадавых элітаў». Але на сустрэчу не прыйшлі ні Юзэф Цыгэр Гронскі, ні Конштантын Чулен, якія адкрыта сымпатызавалі Цісаваму рэжыму.

На сустрэчы пісьменьнікаў 31 жніўня быў складзены Ломніцкі маніфэст, у якім яго падпісанты высока ацанілі славацкі нацыянал-сацыялізм, бо «ён найлепшым чынам адпавядае патрэбам славацкага жыцьця» (па-славацку: najlepšie vyhovuje potrebám slovenského života).

Пад дакумэнтам падпісаліся каля 20 чалавек, у тым ліку Ян Смрэк, Валянцін Бэньяк і Міла Урбан. Паводле Камэнца, яны зрабілі гэта добраахвотна, хоць і адчувалі ціск палітычнай улады, а менавіта Аляксандра Маха. Радыкальны міністар унутраных справаў любіў кантактаваць з мастацкімі коламі (былі чуткі, што ён часта дыскутаваў у кавярнях з інтэлектуаламі-камуністамі Ўладам Цьлемэнцісам і Лацам Новамэскім) і ўцягнуў у палітыку некалькі чалавек.

Праява ў мастацтве

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Праграма пабудовы нацыянал-сацыялістычнай культуры характарызуецца галоўным чынам вяртаньнем да т.зв. адметнасьці, задушэньнем народных, фальклёрных матываў з мэтай узмацненьня нацыянальнага характару славацкага мастацтва й ілюзіі зьдзейсьненай тысячагадовай барацьбы славакаў за незалежнасьць.

Псэўдарамантычная, ідэалістычная інтэрпрэтацыя нацыянальнага міту вядзе да ідылічнага вяртаньня да продкаў і да выбарачнага стварэньня пакутніцкай сьмерці герояў мінуўшчыны (Прыбіна, Сьвятоплук, стараславянскія й кірыла-метадычная традыцыі). У ім падкрэсьліваецца старажытнасьць нацыі, народжанай «старажытным духам народу», і нязьменнасьць ладу жыцьця, які доўжыцца стагодзьдзямі.

Таксама з-за таго, што афіцыйныя ўяўленьні пра тое, якім павіннае быць мастацтва ў «новых» умовах, былі цьмянымі й супярэчлівымі, сетка «дзіравага таталітарызму» змагла месцамі прапусьціць новыя мастацкія ініцыятывы.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Ломніцкі маніфэст
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?