For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Гета.

Гета

Гета (ад італ. ghetto nuovo «новая ліцейная») — раёны буйных гарадоў, дзе пражываюць этнічныя меншасьці, добраахвотна альбо прымусова, у больш ці менш цяжкіх умовах. Тэрмін зарадзіўся ў Вэнэцыі ў 1516 годзе для абазначэньня раёну, які зьяўляецца месцам ізаляванага пражываньня габрэяў.

Тэрмін, як і зьява і панятак, якія ім абазначаюцца, бярэ пачатак у вэнэцыянскім гета (італ. Ghetto di Venezia) — ізаляваным каналамі ўчастку зямлі ў раёне Канарэджа (Вэнэцыя), дзе загадвалася жыць вэнэцыянскім габрэям.

У Эўропе першыя габрэйскія гета зьявіліся ў XVI стагодзьдзі ў Італіі, Нямеччыны, Гішпаніі і Партугаліі. У Расеі габрэйскае гета зьявілася ў XVIII стагодзьдзі (г. зв. «мяжа габрэйскай аселасьці»).

Габрэі на тэрыторыі Прагі жылі ўжо ў Х стагодзьдзі. Першыя габрэйскія паселішчы, цяпер бясьсьледна зьніклыя, знаходзіліся на Малой Стране (праскі раён Уезд) і пад Вышаградам (там жа знаходзілася і старажытны габрэйскі магільнік). Наступнае габрэйскае паселішча — ужо з сынагогай, зьяўляецца прыкладна ў сярэдзіне XII ст. (гэта цяперашняя Старая школа, альбо Тэмпл, на вул. Душні). Наступны рост габрэйскага насельніцтва адносіцца да XIII ст. Вакол цяперашняй Старанавай сынагогі ўтвараецца новае шырокае паселішча, зь якога вырастае Габрэйскі Горад.

У першай палове XX стагодзьдзя да ідэі «гета» вярнуліся ў некаторых наноў утвораных эўрапейскіх краінах-лімітрофах, напрыклад Гета за партамі. Яно абазначала сэгрэгацыю ў вышэйшых навучальных установах: габрэям загадвалася сядзець асобна ад астатніх навучэнцаў.

Другая сусьветная вайна

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У час Другой сусьветнай вайны словам «гета» сталі зваць жылыя зоны акупаваных тэрыторыяў, куды нямецкія нацысты і/альбо рэжымы мясцовых нацыяналістаў, якія падтрымліваюць іх, гвалтоўна перамяшчалі габрэяў для кампактнага пражываньня пад наглядам.

Найбольшую вядомасьць атрымалі:

У Беларусі нямецкія акупанты стварылі 166 гета[1].

  1. ^ Алена Дзядзюля. Сапраўдны твар вайны яшчэ трэба намаляваць // Зьвязда : газэта. — 30 чэрвеня 2011. — № 121 (26985). — С. 5. — ISSN 1990-763x.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Гета
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?