Аляксандар Іванавіч Крыніцкі (28 жніўня (9 верасьня) 1894, Цьвер, Расейская імпэрыя — 30 кастрычніка 1937, Масква, СССР) — савецкі партыйны і дзяржаўны дзеяч, першы сакратар Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Беларусі.

Нарадзіўся ў Цьвяры ў сям’і дробнага чыноўніка, расеец. Вучыўся ў Маскоўскім унівэрсытэце (у 1915 г. выключаны ў сувязі з арыштам).

Сябар РСДРП з 1915 г., у тым жа годзе арыштаваны і сасланы ва Ўсходнюю Сыбір. З 1917 г. старшыня Цьвярскога губкаму РСДРП(б). У 1918 палітработнік у Чырвонай Арміі. У 1919—1921 гадох сакратар Уладзімерскага, пасьля Саратаўскага губкаму РКП(б). З 1921 загаднік арганізацыйнага аддзелу Маскоўскага камітэту РКП(б), сакратар Рагоска-Сіманаўскага райкаму партыі ў Маскве. З 1922 сакратар Омскага і Данецкага губкамаў партыі. З 1924 сакратар, першы сакратар ЦК КП(б) Беларусі. У 1927—1929 загаднік аддзелу агітацыі і прапаганды ЦК УКП(б). У 1929—1930 сакратар Закаўкаскага крайкаму УКП(б). З 1930 намесьнік Наркама рабоча-сялянскай інспэкцыі СССР. З 1933 намесьнік загадніка сельскагаспадарчага аддзелу ЦК УКП(б), начальнік палітуправы і намесьнік наркаму земляробства СССР. Адзін з праваднікоў сталінскай палітыкі зьнішчэньня «буржуазных элемэнтаў» на вёсцы. З 10 лютага 1934 кандыдат у сябры Аргбюро ЦК УКП(б). У 1934—1937 сябар ЦК (кандыдат з 1924), першы сакратар Саратаўскага крайкаму (абкаму) і гаркаму УКП(б). Сябар ВЦВК і ЦВК СССР.

20 ліпеня 1937 арыштаваны. На кастрычніцкім Пленуме ЦК выведзены са складу ЦК. Ваеннай калегіяй Вярхоўнага суду СССР 29 кастрычніка 1937 прыгавораны да расстрэлу па абвінавачаньні ў контррэвалюцыйнай тэрарыстычнай дзейнасьці, расстраляны 30 кастрычніка. Рэабілітаваны ваеннай калегіяй Вярхоўнага суду СССР 17 сакавіка 1956 г., 22 сакавіка 1956 г. КПК пры ЦК КПСС адноўлены ў партыі.

• Криницкий Александр Иванович (рас.) Біяграфічны даведнік. Новое зеркало Хроноса. Праверана 1 ліпеня 2009 г.

п а р Кіраўнікі ЦК КП БССР Аляксандар Мясьнікян Вінцас Міцкявічус-Капсукас Вільгельм Кнорыньш Вацлаў Багуцкі Аляксандар Асаткін-Уладзімерскі Аляксандар Крыніцкі Вільгельм Кнорыньш Ян Гамарнік Канстантын Гей Мікалай Гікала Васіль Шаранговіч Аляксей Волкаў Панцеляймон Панамарэнка Мікалай Гусараў Мікалай Патолічаў Міхаіл Зімянін Мікалай Патолічаў Кірыла Мазураў Пётар Машэраў Ціхан Кісялёў Мікалай Сьлюнькоў Яфрэм Сакалоў Анатоль Малафееў