Ғәдтәр (ғәр. عاد‎ — ғәд; рус. адиты) — Ҡөрьәндә һәм мосолман риүәйәтендә: Ғәрәбстандың һәләк булған «ҡәүемдәренең» береһе; «алпамышалар ҡәбиләһе». Ҡөрьәндә улар әл-Әхкәфтә йәшәгән, шәрехләүселәр фекеренсә, бында һүҙ Көнсығыш Һадрамаут сүллегендәге Йәмән тураһында бара.

Ғәдтәр Ҡөрьәндә Аллаһы тәғәләнең тәкәббер һәм иман килтереүҙән баш тартҡан кешеләрҙе юҡ итеүе миҫалы итеп телгә алына^[1]. Ғәдтәр оҙаҡ ваҡыт байлыҡта йәшәй, тәкәбберлек күрһәтә һәм Тәүхидкә (Бер Аллаһлыҡҡа) саҡырған Һуд пәйғәмбәр артынан эйәрмәй. Бының өсөн ғәдтәр ҡоролоҡ, артабан дауыл ебәрелеп, язаға тарттырыла. Ете төн һәм һигеҙ көн ҡоторған ҡойон ғәдтәрҙе юҡ иткән^[2].

1990 йылдар башында бөтә донъяға билдәле бер нисә гәзит бик мөһим археологик асыш — Убар ҡалаһы табылыуы тураһында хәбәр итә. Иң ҡыҙыҡлыһы — ҡаланың исеме Ҡөрьәндә телгә алына. Бәҙүәндәрҙең фольклорында ишетергә мөмкин булған боронғо ҡаланың асылыуы ҙур ҡыҙыҡһыныу уята. Ҡөрьәндә телгә алынған ҡаланы археолог-һәүәҫкәр Николос Клэпп таба.

Ҡаҙыныу эштәре барышында табылған ҡоролмалар араһында Көрьәндә телгә алынған бейек колонналар ҙа була. Ғәрәп теленән тәржемә ителгән «Әхкәф» «ҡом өйөмдәре» тигәнде аңлата һәм «хикф» тигән һүҙҙең күплек һаны булып тора. Убарҙа ҡаҙыныу эштәре боронғо ҡаланың 12 метрлыҡ ҡом аҫтында ерләнеү фактын раҫлай.

• Ғәдтәргә бирелгән байлыҡ: 7:69, 26:133, 134, 89:7, 8;
• Ғәдтәр тәкәбберлеге: 41:15, 26:128, 129;
• Һудтың күрәҙәлеге: 7:65—72, 11:50—57, 23:32, 26:124—135, 46:21—23;
• Һудтың эҙәрлекләүе: 7:66, 67, 11:53—55, 14:9, 26:136, 137, 38:12, 46:21, 50:13, 54:18;
• Ғәдтәрҙе юҡ итеү: 7:72, 11:58, 11:89, 23:41, 25:38, 26:139, 29:38—40, 40:31, 41:13—16, 46:24, 25, 51:41, 42, 53:50, 54:19, 20, 69:6—8, 89:6.

Ҡөрьән персонаждары
пәйғәмбәрҙәр	Әҙәм Әйүп Әл-Ясағ Дауыт Зәкәрийә Зүлкәфил Ибраһим Иҙрис Ильяс Ғайса Исмәғил Исхаҡ Исмәғил Лут Муса Нух Сәлих Сөләймән Һарун Һуд Шөғәйеп Юныс Йософ Йүша Яҡуп Яхъя
ир-ат	хаҡ тәҡүәләр (сәлихтәр) Зөлҡәрнәй Ғимран Лоҡман Ғөзәйер Һәбил Талут(Саул) Хызыр гонаһ эйәләре (кафырҙар) Азар Барсиса Ялут Ҡәбил Әс-Сәмири Фирғәүен Һәмән
ҡатын-ҡыҙ	Асия Бәлҡис Зөләйха Мәрйәм Инә Сара Һауа Һәжәр
Мөхәммәт	Бин Өммө Мәктүм Әбү Ләһәб Зәйнәб Зәйет Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең ҡатындары
Ҡөрьән ҡәүемдәре	Ғәдтәр Әйкәттәр Бәнү Исраил Ҡарйәләр Кәһфиҙәр Ухдудтар Филлеләр Рассиҙар Мидьяндар Ҫамуд Тубба Йәжүж менән Мәжүж
башҡалар	Фәрештәләр Ғазраил Ябраил Зобаный Мәлик Һарут менән Марут Иблис джинн Һынташтар (поттар) Әллат Бәғел Уад Мәнәт Нәсер Суағ Әл-Ғүззә Йәғуҫ Йағуҡ