Ислам Ислам тарихы

Иман шарттары

Тәүхид Фәрештәләр Китаптар Пәйғәмбәрҙәр Яуап көнө Тәҡдир

Исламдың биш нигеҙе

Шәһәҙәт Намаҙ Ураҙа Зәкәт Хаж

Шәхестәр

Мөхәммәт Ислам пәйғәмбәрҙәре Сәхәбәләр Хәлифәләр

Фәтүә (ғәр. فتوى‎;юридик нәтижә, ҡарар) — мөфтөйҙең дини, юридик (шәриғәт) мәсьәләһе буйынса (Ислам дине булған илдәрҙә — сәйәси проблемалар буйынса ла) ҡарары йәки фекере. Мөфти мөстәкил рәүештә закон сығармай, ә мосолман хоҡуҡтарының дүрт нигеҙенә: (Ҡөрьән, Сөннә, Ижмағ, Ҡыяс) йәки үзенән өҫтәрәк торған дин һәм хоҡуҡ белгестәренең — мөжтәһиттәрҙең фәтеүәһенә таянып эш итә, фәтеүәлә уның һылтанмаларын, сығанаҡтарын күрһәтә. Ҡайһы бер ваҡыттарҙа фәтеүәләр ғөләмә һәм фикхтарҙың килештерелгән уртаҡ фекере рәүешендә лә иғлан ителә. 1935 йылда әл-Әзһәрҙә фәтеүә биреүсе дин ғалимдары шураһы төҙөлдө. Диниә назараты мөфтиҙәре үҙҙәре фәтеүә сығаралар.

• З. Шафиғи. Рауил Үтәбай-Кәрими. Ислам. Белешмә һүҙлек. Ҡазан-1993 й. ISBN 5-298-00949-2

• Вәлиева М. Ғ. Фәтүә // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

Шәриғәт һәм фиҡһ
Сығанаҡтар	Ҡөрьән (Китап) • сөннәт (хәҙистәр) • ижмә (тәғлимәт) • ҡыяс (аналогия) • ғаҡыл • ғәҙәт һәм ғөрөф (йола) • тәҡлид (оҡшау) • ижтиһад (интерпретация) • әр-раий (фекер) • истихсан (өҫтөнлөк)
Язалар	дийә (компенсация) • ҡысас (ҡон ҡайтарыу) • рәжем (таш бәреү) • тәғзир (шелтә) • хүдүд (яза биреү) • кәффара (ғәфү ителеү)
Мәҙһәбтәр	хәнәфилек • мәликилек • шәфиғилек • хәнбәлилек • жәғәфәрилек • исмәғилилек • зәйдилек • ибәдилек • ҙаһирилыҡ
Хөкөм	ғәмәл • важиб (мотлаҡ) • сөннәт • мөстәхәб (хәйерле) • хәләл • мөбәх (рөхсәтле) • мәҡруһ (яҙыҡ) • харам (тыйылған)
бидғәт (яңылыҡ) • гонаһтар • Исламда руханиҙар• фәтүә • ғөләмәләр