Məqalənin şəkillərindən biri də essedir. Esse əsasən bədii dillə, emosional təhkiyə formasında yaradılan ədəbi-tənqidi bir formadır. Esselər təhkiyə baxımında bədii üsluba yaxın olur və bəzi hallarda ifrat akademizmə istehza nişanələrinə malik olur.

Elmi məqalələrdə mənbələrin göstərilməsi tələb edilir, lakin bəzən dissertasiya müdafiəsi ilə bağlı olmadıqda buna əməl edilmir. Məqalələrin elmi mövzusu onları buraxan jurnalların bu istiqamətdəki mövqeyi ilə bağlı olur. Nüfuzlu elmi jurnallarda buraxılan məqalələr ciddi elmi mənbə kimi qəbul olunur.^[1]

Məqalə jurnalistikanın əsas janrlarından biridir. Məqalənin məğzini konkret faktdan daha çox geniş problemli situasiya təşkil edir. Məqalə çox vaxt problemin ümumi qoyuluşundan başlayır, ardınca mövzunun inkişafı ilə davam edir.

Jurnalistin məharəti oxucuya hansısa məsələni çatdıra bilməyindədir. Bunun üçün isə yalnız fakt azlıq edir. Mövzunu hər tərəfli təhlil, hadisələri kompleks şəkildə analiz etmək vacibdir. Şəxsi təcrübə və problemin düzgün təhlili jurnalistə həmin problemin həllini tapmağa kömək edir.

• Jurnalistika
• Nekroloq

Ədəbi janrlar
Nəsr	Oçerk • Povest • Esse • Xatirə • Felyeton • Pyes • Təmsil • Hekayə (Novella • Mənzum hekayə) • Roman (Dilogiya • Trilogiya • Epopeya) • Səyahətnamə
Nəzm	Poema • Dastan • Məsnəvi • Qəzəl • Qəsidə • Qitə • Rübai • Mürəbbe • Tuyuq • Bayatı • Gəraylı • Qoşma (Təcnis • Dodaqdəyməz • Qıfılbənd) • Müxəmməs (Təxmis) • Müsəddəs • Müsəbbe • Müsəmmən • Müəşşər • Müstəzad • Tərkibbənd • Tərcibənd
Dram	Faciə • Dram • Komediya

Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni təkmilləşdirərək və ya özəlləşdirilmiş qaralama şablonlarından birini qoyaraq Vikipediyaya töhfə verə bilərsiniz.