Baltas rayonu
Vikipediya, azad ensiklopediya
| Rayon | |||||
| Baltas rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Балтаc районы | |||||
 | |||||
|
|||||
|
56°01′00″ şm. e. 55°55′59″ ş. u. |
|||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 20 avqust 1930 | ||||
| Sahəsi | 1 598 km² | ||||
| Hündürlük | 102 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəsmi sayt | |||||
.svg) |
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
![Bayraq[d]](/az/Fayl:Flag_of_Baltachevsky_rayon.svg)
.png)
Baltas rayonu (başq. Балтаc районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayonun inzibati mərkəzi Starobaltas kəndidir.
Coğrafi yerləşməsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Rayonun ərazisi 1598 km² təşkil edir. İqlimi mülayim kontinentaldır. Ərazisindən Bıstrıy Tanıp çayı axır. Ərazisində əsasən boz meşə və qara torpaqlar geniş sahə tutur. Enliyarpaqlı meşələr ərazisinin 21,6 % təşkil edir. Bölgədə neft (Şavyadinskoye, Stepanovski), gil (Baltaçevskoye, Yakşeevskoye, Seytyakovskoye) yataqları vardır.
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]Baltas rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir.
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]| 2002 | 2008[2] | 2009[3] | 2010[4] | 2012 | 2013[5] |
|---|---|---|---|---|---|
| 24 695 | ▼23 569 | ▼23 345 | ▼21 623 | ▼20 889 | ▼20 385 |
| 2014[6] | 2015[7] | 2016[8] | 2017[9] | ||
| ▼19 791 | ▼19 521 | ▼19 196 | ▼18 981 |
Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Baltas rayonu ərazisin milli tərkibi: başqırdlar — 51,1 %, tatarlar — 31,2 %, marilər — 12,6 %, ruslar — 2,5 %, udmurtlar — 2,3 %, digər millər — 0,3 %[10].
Siyahıya alınmaya görə milli tərkib:
| İl | başqırdlar | tatarlar | marilər |
|---|---|---|---|
| 1970 | 74.9 % | 5.6 % | |
| 1979 | 74 % | 6 % | |
| 1989 | 22,1 % | 59,2 % | |
| 2002 | 70 % | 14,7 % | 10,9 % |
| 2010 | 51,1 % | 31,2 % | 12,6 % |
İnzibati-ətazi vahidləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Rayonda 15 kənd inzivati vahidliyinə 79 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İqtisadiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ərazisinin böyük hissəsi kənd təsərrüfatına cəlb olunmuşdur. Taxılçılıq, kartof yetişdirilməsi, südlük-ətlik maldarlıq və donuzçuluq inkişaf etmişdir. Rayon ərazisindən Buraevo — Starobalts — Yuxarı Tatışlı magistralı keçir.
Sosial sfera
[redaktə | mənbəni redaktə et]Rayon ərazisində 57 ümumtəhsil mərkəzi, 19 orta məktəb, peşəkar uçilişi, 30 kütləvi kitabxana, 43 klub, 6 xəstəxana, A. P. Çexov adına və "Şafronova" müalicəvi mərkəzi fəaliyyət göstərir. Burada tatar dilində "Baltas tannarı" tatar. Балтач таңнары adlı qəzet buraxılır.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Rayon administrasiyası Arxivləşdirilib 2013-04-21 at the Wayback Machine
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
- ↑ Подготовка к проведению всероссийской переписи населения на территории городского округа г. Уфа Arxivləşdirilib 2017-05-17 at the Wayback Machine (rus.)
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года Arxivləşdirilib 2013-05-16 at the Wayback Machine (rus.). 2 yanvar 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 2 yanvar 2014 tarixində Arxivləşdirilmişdir.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан Arxivləşdirilib 2018-01-27 at the Wayback Machine (rus.). 20 avqust 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 20 avqust 2014 tarixində.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов) Arxivləşdirilib 2020-04-28 at the Wayback Machine (rus.). 16 noyabr 2013 tarixində yoxlanılmışdır. 16 noyabr 2013 tarixində.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года Arxivləşdirilib 2020-04-27 at the Wayback Machine (rus.). 2 avqust 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 2 avqust 2014 tarixində.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года Arxivləşdirilib 2020-05-14 at the Wayback Machine (rus.). 6 avqust 2015 tarixində yoxlanılmışdır. 6 avqust 2015 tarixində.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (rus.)
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (31 iyul 2017). 31 iyul 2017 tarixində yoxlanıldı. 31 iyul 2017 tarixində Arxivləşdirildi.
- ↑ "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
 | ||
|---|---|---|
| İnzibati mərkəz: Ufa | Şəhərlər: Aqidel| Baymak| Belebey| Beloretsk| Birsk| Blaqoveşensk| Davlekonovo| Dürtüli| İşimbay| Kumertau|Arxangel rayonu Mejqorye| Meleuz| Neftekamsk| Oktyabrskiy| Salavat| Sibay| Sterlitamak| Tuymazı| Uçalı| Yanaul
|  |
İnzibati-ərazi bölgüsü: | Rayonlar: Əbyəlil|
Əlşəy| Arxanqel| Askın| Avurğazı| Baymak| Bakalı| Baltas| Bələbəy| Balakatay| Beloret| Bişbülək| Birsk| Blaqovar| Blaqoveşensk| Buzdək| Boray| Böryən| Qafuri| Dövləkən| Duvan| Durtöylö| Yermekeyevo| Ziançurinski| Yılayır| İglin| İleş| İşembay| Kaltasin| Karaidel| Karmaskalı| Kıyğı| Krasnokama| Kuqərsen| Kuşnarenko| Köyörqəze| Mələuez| Məsetle| Mişkinski| Miəkə| Nuriman| Salavat| Sterlibaş| Sterlitamak| Təteşle| Tuymazı| Ufa| Uçalı| Fyodorovka| Xaybulla| Çekmaquşev| Çişmi| Şaran| Yanaul | |
| Məqalələr: | Gerb | Himn | Tarix | Əhalisi | İnzibati-ərazi bölgüsü | Bayraq | |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
