For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Alto saxón.

Alto saxón

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Alto saxón
Obersächsisch
Variedaz de l'alemán central

   Alto saxón (8)

Localización cheografica
Estau (({estau))}
País (({país))}
Rechión (({rechión))}
Parlau en Alemanya
Lugars principals Saxonia
Turinchia
Saxonia-Anhalt
Estatus
Atras denominacions
Charradors 2 millons
Oficial en
Reconoixiu en (({reconoixiu))}
Regulau por
Vitalidat Muit alta
Escritors principals
Rasgos dialectals
Clasificación lingüistica
Indoeuropea
Codigos
ISO 639-1
ISO 639-2 sxu
ISO 639-3
SIL

L'alto saxón (en alemán Obersächsisch) ye un dialecto de l'alto alemán central oriental parlau en l'actual estau alemán de Saxonia y en en partis d'os estaus vecins de Saxonia-Anhalt y Turinchia. Encara que coloquialment se conoixe a sobén nomás como "saxón" (en alemán Sächsisch), no s'ha de confundir con o dialecto baixo saxón, charrau en o Norte d'Alemanya y perteneixient a la luenga baixo-alemana. L'alto saxón tien una estreita relación con o dialecto turinchián que se charra en arias adchacents por l'ueste.

L'alto saxón evolucionó dende as variedaz medievals charradas arredol de l'anyo 1100 mientres o fenomeno migratorio conoixiu como Ostsiedlung. Por ixas envueltas os pobladors desdendients d'o ducau radiz de Saxonia, que parlaban l'antigo saxón y d'a vecina Turinchia, se tresladoron enta o Margraviato de Meissen entre os ríos Elba y Saale poblau dica alavez por eslaus polabos. A importancia de l'alto saxón en a cancillería alemana plegó a o suyo millor inte con o Electorau de Saxonia. En o contexto d'a traducción d'a Biblia por Martin Luther, chugó un papel prou important en o desenvolique de l'alto alemán moderno primerenco como una variedat stándard.

Charrau por muitos d'os líders comunistas como Walter Ulbricht descendients d'a industrial Alemania Central, l'alto saxón yera visto muito a sobén como a luenga coloquial de l'Alemania de l'Este por os suyos vecins de l'Alemanya Occidental, estando dica hue obchecto de numerosos estereotipos. Existe en alemán o verbo sächseln que significa literalment parlar/sonar como (un) saxón.

Subdialectos

[editar | modificar o codigo]

O grado de l'accento saxón varía prou d'un puesto enta atro, dende o relativament suau accento en as grans ciudaz como Dresden u Chemnitz dica o fuerte accento d'as zonas rurals, pendendo d'o grau d'aplicación d'a segunda mutación consonantica chermanica:

  • O dialecto de Meissen, que permaneixió en l'antigo margraviato dimpués d'o desenvolique d'a nueva variedat stándard de l'alto alemán, ye charrau dende o districto de Meissen y a Saxonia Central puyando por o o río Elba dica a Suiza saxona incluyindo o metrolecto de Dresden.
  • L'alto saxón septentrional que tien muitas caracteristicas baixo alemanas, ye charrau en o Norte de Saxonia en y arredol d'a ciudat de Leipzig, dende Torgau y Eilenburg baixando enta Borna, y en o territorio vecín de Saxonia-Anhalt puyando por o río Saale enta Weißenfels a l'ueste.
  • O erzgebirgués, un dialecto prou diferenciau, que ye charrau en as localidaz d'os Monts Metalicos centrals. Dica que os alemans fuoron forachitaus de Checoslovaquia dimpués d'a Segunda Guerra Mundial se charraba tamién en o "Norueste de Bohemia" y en os Sudetes, actualment en a Republica Checa.[1][2] Tamién se troba en a Baixa Saxonia en l'Alto Harz, a on se tresladoron os meners dende os Monts Metalicos en o sieglo XVI.

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. Ludwig Erich Schmitt (editor): Germanische Dialektologie. Franz Steiner, Wiesbaden 1968, p. 143
  2. http://web.uni-marburg.de/sprache-in-hessen/flash/dt.swf
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Alto saxón
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?