Augustus, Latyn: Imperator Caesar Divi Filius Augustus (Rome, 23 september 63 v.Chr. – Nola, regio Campanië, 19 ogustus 14) was den eêsten princeps (vgl. "keizer") van Rome. Deur oltyd moa mêer verschillende bevoegdeedn van republikeinse magistroaten nor 'em toe te trekkn kreegt'je de feitelyke macht over Rome in handn.

Augustus is geboor'n ounder de noame Gaius Octavius. Je was g'adopteerd deur Gaius Julius Caesar, zyn groôtnounkel langs moêderskant en sedertdiên droeg 't ie de noame Gaius Julius Caesar Octavianus. Achter de moôrd ip Julius Caesar in 't joar 44 v.Chr. kwam Octavianus zyn erfgenoam. Je vormde in 43, t'hope mè Marcus Antonius en Marcus Lepidus, 't twidde triumviroat of driemanschap, vo de moôrdenoars van Caesar te versloan. Achter under overwinnienge in de Slag by Philippi in 42, verdêelde 't triumviroat de Romeinsche Republiek ounder mekoar en ze regeerd'n lyk militaire dictateurs. Antonius kreêg 't oôst'n, Octavianus 't west'n en Lepidus Afrika.

't Triumviroat viêl uutendelyk uuteên deur de rivaliserende ambiesje van de leed'n. Marcus Lepidus wierd verbannn'n in 36 en je verloor zyn triumviroat. Deur de verhoudienge van Antonius mè Cleopatra en zyn iptreed'n ols oôsters vorst kwam 't toet e nieuw conflict. Marcus Antonius pleegde zelfmoôrd achter zyn verliês teeg'n Octavianus by de Slag van Actium in 31. In 29 keêrde Octavianus were noa Rome. De 16e januoari 27 verleênde de Senoat hem den titel Augustus.

Augustus is drie keêrs getrouwd gewist. Zyn eêste vrouwe was Clodia Pulchra, zyn twidde was Scribonia, de moeder van dochter Julia, zyn ênigste nateurlyk kiend, en zyn derde was Livia Drusilla.

Augustus wierd ipgevolgd deur zyn stiêfzeune Tiberius, zeune van zyn derde vrouwe, Livia.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Augustus van Wikimedia Commons.