For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Tiền Thục (vua).

Tiền Thục (vua)

Bạn có thể mở rộng bài này bằng cách dịch bài viết tương ứng từ Tiếng Trung. (2019) Nhấn [hiện] để xem các hướng dẫn dịch thuật. Đừng dịch những nội dung không đáng tin hay chất lượng thấp. Nếu được, bạn hãy tự kiểm chứng các thông tin bằng các nguồn tham khảo có trong bài gốc. Bạn phải ghi công bản quyền bài gốc trong tóm lược sửa đổi bài dịch. Chẳng hạn, bạn có thể ghi như sau, miễn là trong đó có một liên kết đa ngôn ngữ đến bài gốc Dịch từ Chinese bài gốc bên Wikipedia [[:Zh:钱俶]]; xin hãy xem lịch sử bài đó để biết ai là tác giả. Sau khi dịch, hãy thêm bản mẫu ((Bài dịch|Zh|钱俶)) vào trang thảo luận để tuân thủ quyền tác giả. Đọc hướng dẫn đầy đủ ở Wikipedia:Biên dịchWikipedia:Cẩm nang biên soạn/Dịch thuật.
Tiền Thục
錢俶
Vua chư hầu Trung Quốc
Quốc vương thứ 5 và cuối cùng nước Ngô Việt
Tại vị17 tháng 2, 948 – 9 tháng 6, 978
Tiền nhiệmNgô Việt Trung Tốn Vương, anh cùng cha
Kế nhiệmVương quốc sáp nhập với nhà Tống
Tống Thái Tổ
Thông tin chung
Sinh29 tháng 9 năm 929
Hàng Châu, Ngô Việt
Mất7 tháng 10, 988(988-10-07) (59 tuổi)
Đặng Châu, nhà Tống
Phối ngẫu
  • Vương phi Tôn Thái Chân
  • Du phi
  • Hoàng phi
Hậu duệ
  • Tiền Duy Tuấn
  • Tiền Duy Trị
  • Tiền Duy Tuyển
  • Tiền Duy Hạo
  • Tiền Duy Tấn
  • Tiền Duy Thôi
  • Tiền Duy Diễn
  • Tiền Duy Tế
  • ít nhất 7 người con gái
Thụy hiệu
Tần Quốc Trung Ý Vương ()
Thân phụTiền Nguyên Quán
Thân mẫuPhu nhân Ngô Hán Nguyệt
Tiền Thục
Phồn thể
Giản thể
Tiền Hoằng Thục
Phồn thể
Giản thể
Tiền Văn Đức
Phồn thể
Giản thể

Tiền Thục (29 tháng 9 năm 929 - 7 tháng 10 năm 988, biểu tựVăn Đức), được biết đến với tên Tiền Hoằng Thục trước năm 960, là vị vua cuối cùng của Ngô Việt, trị vì từ năm 947 cho đến năm 980 khi ông đầu hàng nhà Tống.

Sinh thời

[sửa | sửa mã nguồn]

Tiền Hoằng Thục lên nắm quyền sau khi anh trai ông, Tiền Hoằng Tông, bị phế truất trong một cuộc đảo chính. Vào thời điểm đó, Ngô Việt đang ở mức độ nào đó lãnh thổ lớn nhất của nó, cầm quyền 13 châu, ứng với địa phận ngày nay của Chiết Giang, Giang Tô, Thượng Hải, và Phúc Kiến. Trong suốt lịch sử của mình, Ngô Việt duy trì chính sách phục tùng các chế độ thống trị miền bắc nối tiếp nhau. Khác với các tiểu quốc miền nam còn lại, các vua Ngô Việt không xưng đế. Đổi lại, các chế độ phía bắc tôn trọng quyền tự trị của Ngô Việt và được trao cho các vua Ngô Việt nhiều đặc quyền, một trong số đó là danh xưng "Thiên hạ binh mã đại nguyên soái." Tiền Hoằng Thục đổi tên thành "Tiền Thục," bỏ đi chữ "Hoằng" (弘) do kỵ huý tên cha của Tống Thái TổTriệu Hoằng Ân.

Khi nhà Tống thống nhất miền bắc Trung Quốc năm 960, Tiền Hoằng Thục tuân theo di huấn của ông nội (Tiền Lưu) xưng thần với "chân mệnh thiên tử"— hoàng đế nhà Tống Triệu Khuông Dẫn (Thái Tổ)— và đổi tên thành Tiền Thục. Sau đó, Tiền Thục đã tuân theo mệnh lệnh từ triều đình nhà Tống để tham gia sáp nhập các vương quốc nhỏ phía nam khác thay mặt cho Tống đế. Năm 968, ông được Tống đế tái lập thành Ngô Việt quốc vương, và sau đó được ban cho với những danh hiệu cao quý hơn nữa. Năm 977, tân hoàng nhà Tống Triệu Quang Nghĩa (Thái Tông) đã ban cho Tiền Thục với các chức danh Thượng thư lệnh, Trung thư lệnh, và Thiên hạ binh mã đại nguyên soái.

Tuy nhiên, vào năm 980, Tiền Thục đã đầu hàng lãnh thổ của mình cho chế độ Tống, có thể bị đe dọa che giấu từ triều đình nhà Tống. Tuy nhiên, sự đầu hàng "tự nguyện" đã bảo vệ địa phận Ngô Việt khỏi sự tàn phá của chiến tranh. Địa phận này đã có thể duy trì cơ sở hạ tầng và lợi thế kinh tế, được xây dựng từ thời Ngô Việt, một phần không nhỏ đóng góp cho đồng bằng Dương Tử là trung tâm kinh tế của Trung Quốc cho đến ngày nay.

Để xóa tan mọi nghi ngờ ở phía bắc và ngăn chặn xung đột, Tiền Thục ở lại thủ đô nhà Tống, Biện Kinh (nay là Khai Phong) và chuyển 3000 gia quyến đến đó. Tiền Thục trên danh nghĩa vẫn là một vị quốc vương. Các con trai của ông và một số lượng lớn giới thượng lưu Ngô Việt đã được trao các chức vụ và danh hiệu khác nhau của nhà Tống. Ban đầu, Tống Thái Tông đã nâng quận Dương Châu lên thành nước Hoài Hải, và ban cho Tiền Thục tước Hoài Hải quốc vương (淮海国王). Vào năm 984, Tiền Thục được phong làm Hán Nam quốc vương (汉南国王) với thái ấp nhỏ hơn. Vào năm 987, một lần nữa lại cải thành Nam Dương quốc vương (南阳国王), sống tại Nam Dương, nhưng sau đó được phong tiếp làm Hứa vương (许王) với một thái ấp lớn hơn. Năm 988, Tiền Thục mất danh hiệu quốc vương và được phong làm Đặng vương (邓王), với một thái ấp lớn hơn và có bổng lộc thực thụ.

Tiền Thục được cho là có mối quan hệ cá nhân tốt với hoàng đế nhà Tống, thường xuyên được triệu vào cung để dự tiệc và tham dự các trận túc cầu. Vào sinh nhật lần thứ 60 của mình vào năm 988, Tống Thái Tông đã gửi rượu cho ông làm quà. Sau khi uống rượu, ông bị ốm nặng và qua đời đêm đó. Đám tang của ông được tổ chức theo nghi lễ quốc tang. Ông được truy phong Tần quốc vương (秦国王), thuỵ là Trung Ý (忠懿), và được chôn cất gần Lạc Dương.[1]

Tiền Thục có bảy người con trai, một trong số họ tiếp tục trở thành khu mật sứ (tương đương tể tướng) trong triều đình nhà Tống.

Đền thờ các vua họ Tiền tại Hồ Tây, Hàng Châu.

Tiền Thục rất thích viết thơ. Một trong những bài thơ được xuất bản của ông tồn tại cho đến ngày nay.

Giống như các vị vua khác của Ngô Việt, Tiền Thục là một Phật tử sùng đạo. Tháp Lôi PhongHàng Châu được xây dựng theo lệnh của ông để nhân dịp vợ ông thụ thai.

Thông tin cá nhân

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Cha
  • Mẹ
    • Cung Ý phu nhân Ngô Hán Nguyệt (zh)
  • Thê thiếp
    • Vương phi Tôn Thái Chân (zh)
    • Du phi (zh)
    • Hoàng phi (zh), có thể là một nhân vật hư cấu.
  • Con cái
    • Tiền Duy Trị (錢惟治) (949-1019), vốn con trai của Trung Tốn Vương quá kế sang Tiền Thục, được phong làm Bành Thành quận vương.
    • Tiền Duy Tuấn (錢惟濬) (955-991), con trưởng thừa kế, phong làm Bân vương (thuỵ An Hy).
    • Tiền Duy Tuyển (錢惟渲)
    • Tiền Duy Hạo (錢惟灝)
    • Tiền Duy Tấn (錢惟溍)
    • Tiền Duy Thôi (錢惟漼), xuất gia, pháp danh Tịnh Chiếu.
    • Tiền Duy Diễn (錢惟演) (962-1034), sau này là khu mật sứ nhà Tống, được phong Vinh quốc công.
    • Tiền Duy Tể (錢惟濟) (97-10-1032)
    • Tiền thị, gả cho Bùi Tộ (裴祚) ở lộ Hà Đông (nay là địa phận tỉnh Sơn Tây).
    • Tiền thị, gả cho Nguyên Tượng Tông (元象宗) ở Tiền Đường (Hàng Châu).
    • Tiền thị, gả cho Thận Tòng Cát (慎从吉) ở Nhữ Nam.
    • Tiền thị, gả cho Tôn Bộ (孙誧) ở Phú Xuân (Ngô Quận).
    • Tiền thị, gả cho Tôn Dụ (孙诱) ở Phú Xuân (Ngô Quận).
    • Tiền thị, gả cho Lưu Mỹ (Cung Mỹ 龔美), ngoại thích nhà Tống.
    • Một người con gái khác.
  • Anh em

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Mote, F.W. (1999). Imperial China (900-1800). Harvard University Press. tr. 15. ISBN 0-674-01212-7. Mote, F.W. (1999). Imperial China (900-1800). Harvard University Press. tr. 15. ISBN 0-674-01212-7. Mote, F.W. (1999). Imperial China (900-1800). Harvard University Press. tr. 15. ISBN 0-674-01212-7.
  • New Lin'an editorial team (ngày 30 tháng 3 năm 2004). “Wuyue's creator - King Qian” (bằng tiếng Trung). New Lin'an. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 2 năm 2007. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2007.
Tước hiệu Tiền nhiệmTrung Tốn Vương Quốc vương Ngô Việt947–978 Kế nhiệmKhông (vương quốc sáp nhập) Vua Trung Quốc(vùng Chiết Giang/Đông Bắc Phúc Kiến)947–978 Kế nhiệmTống đế Triệu Khuông Dẫn
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Tiền Thục (vua)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?