Quốc gia là một khái niệm không gian, văn minh, xã hội và chính trị; trừu tượng về tinh thần, tình cảm và pháp lý, để chỉ về một lãnh thổ có chủ quyền, một chính quyền và những con người của các dân tộc có trên lãnh thổ đó; họ gắn bó với nhau bằng luật pháp, quyền lợi, văn hóa, tôn giáo, ngôn ngữ, chữ viết qua quá trình lịch sử lập quốc, và những con người chấp nhận nền văn hóa cũng như lịch sử lập quốc đó cùng chịu sự chi phối của chính quyền, và, họ cùng nhau chia sẻ quá khứ cũng như hiện tại và cùng nhau xây dựng một tương lai chung trên vùng lãnh thổ có chủ quyền.

Quốc gia cũng có khi được dùng để chỉ một nước hay đất nước, như "Nước Việt Nam là một quốc gia ở vùng Đông Nam Á". Hai khái niệm này, mặc dù vẫn thường được dùng thay cho nhau, có sắc thái khác nhau.

Tính từ "quốc gia" là dùng để chỉ mức độ quan trọng tầm cỡ quốc gia và/hoặc được chính phủ bảo trợ như "Thư viện quốc gia, Trung tâm lưu trữ quốc gia, Hội đồng quốc gia biên soạn từ điển..."

Về phương diện công pháp quốc tế thì một chủ thể được xem là quốc gia khi có đầy đủ các yếu tố sau: lãnh thổ, dân cư và có chính quyền. Quốc gia là chủ thể quan trọng của quan hệ pháp luật quốc tế.

Hiện nay thì thế giới có 195 quốc gia thuộc Liên Hiệp Quốc, bao gồm 193 quốc gia và 2 quan sát viên là Thành Vatican và Palestine.

Các quốc gia này được chia thành các khu vực khác nhau trên thế giới:

• Châu Phi: 54 quốc gia

• Châu Á: 48 quốc gia

• Châu Âu: 44 quốc gia

• Châu Mỹ Latinh và Caribe: 33 quốc gia

• Châu Đại Dương: 14 quốc gia

• Bắc Mỹ: 2 quốc gia

• Danh sách các nước trên thế giới
• Danh sách quốc gia theo dân số
• Danh sách các nước không còn nữa
• Danh sách các nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
• Danh sách các chủ đề liên quan đến quốc gia
• Danh sách theo quốc gia

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Quốc gia.