Dân chủ Kitô giáo
Dân chủ Kitô giáo là một hệ tư tưởng chính trị xuất hiện ở châu Âu thế kỷ 19 dưới ảnh hưởng của giáo huấn xã hội Công giáo,[1] [2] cũng như chủ nghĩa Tân Calvin. [nb 1] Tư tưởng chính trị dân chủ Thiên chúa giáo ủng hộ cam kết đối với các nguyên tắc thị trường xã hội và can thiệp đủ điều kiện. Nó được hình thành như một sự kết hợp giữa các ý tưởng dân chủ hiện đại và các giá trị Kitô giáo truyền thống, kết hợp các giáo lý xã hội được truyền bá bởi các truyền thống Công giáo, Luther, Cải cách và Ngũ tuần ở nhiều nơi trên thế giới.[5] [nb 2] Sau Thế chiến II, các phong trào Tin lành và Công giáo của Tin mừng xã hội và Tân Thomas, đóng một vai trò trong việc hình thành nền dân chủ Kitô giáo.[4] Nền dân chủ Kitô giáo tiếp tục có ảnh hưởng ở châu Âu và châu Mỹ Latinh, mặc dù nó cũng có mặt ở các nơi khác trên thế giới.[7]
Trong thực tế, dân chủ Kitô giáo thường được coi là thiên hữu về các vấn đề văn hóa, xã hội và đạo đức, và là người ủng hộ chủ nghĩa bảo thủ xã hội, nhưng nó được coi là thiên tả "đối với các vấn đề kinh tế và lao động, quyền công dân, và chính sách đối ngoại" cũng như môi trường.[8] [nb 3] Cụ thể liên quan đến lập trường tài chính của mình, nền dân chủ Kitô giáo chủ trương nền kinh tế thị trường xã hội.[8]
Trên toàn thế giới, nhiều đảng dân chủ Kitô giáo là thành viên của Chủ nghĩa trung dung Dân chủ Quốc tế và một số cũng thuộc Liên minh Dân chủ Quốc tế. Ví dụ về các đảng dân chủ Kitô giáo lớn bao gồm Liên minh Dân chủ Kitô giáo Đức, Đảng Nhân dân Áo, Fine Gael của Ireland, Đảng Dân chủ Kitô giáo Chile, Đảng Nhân dân Aruban, Đảng Dân chủ Kitô giáo Hà Lan, Đảng Dân chủ Kitô giáo của Thụy Sĩ và Đảng Nhân dân Tây Ban Nha.[10]
Ngày nay, nhiều đảng dân chủ Kitô giáo châu Âu có liên kết với Đảng Nhân dân châu Âu. Những người có quan điểm hoài nghi mềm so với quan điểm EPP thân châu Âu là thành viên của Liên minh bảo thủ và cải cách ở châu Âu, hoặc Phong trào chính trị Kitô giáo châu Âu cánh hữu hơn. Nhiều đảng dân chủ Kitô giáo ở châu Mỹ có liên kết với Tổ chức Dân chủ Kitô giáo Hoa Kỳ.
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ "This is the Christian Democratic tradition and the structural pluralist concepts that underlie it. The Roman Catholic social teaching of subsidiarity and its related concepts, as well as the parallel neo-Calvinist concept of sphere sovereignty, play major roles in structural pluralist thought."[3]
"Concurrent with this missionary movement in Africa, both Protestant and Catholic political activists helped to restore democracy to war-torn Europe and extend it overseas. Protestant political activism emerged principally in England, the Lowlands, and Scandinavia under the inspiration of both social gospel movements and neo-Calvinism. Catholic political activism emerged principally in Italy, France, and Spain under the inspiration of both Rerum Novarum and its early progeny and of neo-Thomism. Both formed political parties, which now fall under the general aegis of the Christian Democratic Party movement. Both Protestant and Catholic parties inveighed against the reductionist extremes and social failures of liberal democracies and social democracies. Liberal democracies, they believed, had sacrificed the community for the individual; social democracies had sacrificed the individual for the community. Both parties returned to a traditional Christian teaching of "social pluralism" or "subsidiarity," which stressed the dependence and participation of the individual in family, church, school, business, and other associations. Both parties stressed the responsibility of the state to respect and protect the "individual in community."[4] - ^ Pentecostals have also secured parliamentary representation, for example, in Australia, Colombia, Nicaragua, and Peru, and have helped form Christian political parties that have won parliamentary seats. A noteworthy case is Sweden's Christian Democrat Party, not only because it is in a continent where Pentecostals have struggled to make political headway but also because its Pentecostal founder, Lewi Pethrus, who challenged secularization by creating institutions to foster a Christian counterculture, was active at a time when Pentecostals in Sweden or the United States shunned politics.[6]
- ^ The basic tenets of Christian Democracy call for applying Christian principles to public policy; Christian Democratic parties tend to be socially conservative but otherwise left of center with respect to economic and labor issues, civil rights, and foreign policy.[9]
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Heywood 2012, tr. 83.
- ^ Galetti 2011, tr. 28, 3.4.
- ^ Monsma 2012, tr. 13.
- ^ a b Witte 1993, tr. 9.
- ^ Freeden 2004, tr. 82.
- ^ Robeck & Yong 2014, tr. 178.
- ^ Müller 2014.
- ^ a b Vervliet 2009, tr. 48–51.
- ^ Kte'pi 2009, tr. 131.
- ^ Van Hecke & Gerard 2004.
Sách tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Adams, Ian (2001). Political Ideology Today. Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-6020-5.
- Bak, Hans; van Holthoon, F. L.; Krabbendam, Hans; Ayers, Edward L. (1996). Social and Secure?: Politics and Culture of the Welfare State: a Comparative Inquiry. VU University Press. ISBN 978-90-5383-458-9.
- Coleman, James William; Kerbo, Harold R.; Ramos, Linda L. (2001). Social Problems. Prentice Hall. ISBN 978-0-13-041373-4.
- Dussel, Enrique (1981). A History of the Church in Latin America. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-8028-2131-7.
- Freeden, Michael (ngày 2 tháng 8 năm 2004). Reassessing Political Ideologies: The Durability of Dissent (bằng tiếng Anh). Routledge. ISBN 978-1-134-52146-3.
- Galetti, Nino (2011), “3.4 Environment Policy”, trong Grabow, Karsten (biên tập), Christian Democracy: Principles and Policy Making, Berlin: Konrad Adeneaur Stiftung
- Grabow, Karsten (2011). Agethen, Karsten (biên tập). “Christian Democracy: Principles and Policy-Making” (PDF). www.kas.de. Berlin: Konrad-Adenauer-Stiftung e.V., Sankt Augustin. ISBN 978-3-942775-30-4. Truy cập ngày 20 tháng 1 năm 2018.
- Heywood, Andrew (2012). Political Ideologies: An Introduction. Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-36994-4.
- Kerbo, Harold R.; Strasser, Hermann (2000). Modern Germany. McGraw Hill. ISBN 978-0-07-292819-8.
- Kte'pi, Bill (2009). “Belgium”. Trong Wankel, Charles (biên tập). Encyclopedia of Business in Today's World: A - C. Sage. ISBN 978-1-4129-6427-2.
- Longenecker, Dwight (ngày 12 tháng 5 năm 2016). “Is It Time for a US Christian Democracy Party?” (bằng tiếng Anh). Aleteia. Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2016.
- Mainwaring, Scott (2003). Christian Democracy in Latin America: Electoral Competition and Regime Conflicts. Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-4598-7.
- Monsma, Stephen V. (2012). Pluralism and Freedom: Faith-based Organizations in a Democractic Society. Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-1430-9.
- Matlary, Prof. Janne Haaland; Veiden, Pål; Hansen, David (2011), Tre essays om Kristendemokrati [Three essays about Christian democracy] (PDF), Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 3 năm 2021, truy cập ngày 30 tháng 4 năm 2020
- Müller, Jan-Werner (ngày 15 tháng 7 năm 2014), “The End of Christian Democracy”, Foreign Affairs
- Pombeni, Paolo (2000). “The ideology of Christian Democracy”. Journal of Political Ideologies. 5 (3): 289–300. doi:10.1080/713682945. ISSN 1356-9317.
- Poppa, Terrence E. (2010). Drug Lord: A True Story: The Life and Death of a Mexican Kingpin. Cinco Puntos Press. ISBN 978-1-935955-00-9.
- Robeck, Cecil M.; Yong, Amos (2014). The Cambridge Companion to Pentecostalism. Cambridge Companions to Religion. Cambridge University Press. ISBN 978-1-3160-6064-3.
- Roberts, Geoffrey K.; Hogwood, Patricia (1997). European Politics Today. Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-4363-5.
- Heffernan Schindler, Jeanne (2008). Christianity and Civil Society: Catholic and Neo-Calvinist Perspectives. Lexington Books. ISBN 978-0-7391-0884-0.
- Sturzo, Luigi (1947). “The Philosophic Background of Christian Democracy”. The Review of Politics. 9 (1): 3–15. doi:10.1017/S0034670500037918. ISSN 0034-6705.
- Szulc, Tad (1965). “Communists, Socialists, and Christian Democrats”. The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 360 (1): 99–109. doi:10.1177/000271626536000109. ISSN 0002-7162.
- Turner, Rachel S. (2008). Neo-Liberal Ideology: History, Concepts and Policies. Edinburgh University Press. ISBN 0-748-68868-4.
- Van Hecke, Steven; Gerard, Emmanuel (2004). Christian Democratic Parties in Europe Since the End of the Cold War. Leuven University Press. ISBN 978-90-5867-377-0.
- van Kersbergen, Kees (2003). Social Capitalism: A Study of Christian Democracy and the Welfare State. Routledge. ISBN 978-1-134-81834-1.
- Vervliet, Chris (2009). Human Person. Adonis & Abbey. ISBN 978-1-912234-19-6.
- Wankel, Charles (2009). Encyclopedia of Business in Today's World. SAGE Publications. tr. 131. ISBN 978-1-4129-6427-2.
- Witte, Els; Craeybeckx, Jan; Meynen, Alain (2009). Political History of Belgium: From 1830 Onwards. Asp / Vubpress / Upa. ISBN 978-90-5487-517-8.
- Witte, John (1993). Christianity and Democracy in Global Context. Westview Press. ISBN 978-0-8133-1843-1.
Đọc thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Gehler, Michael; Kaiser, Wolfram (2004), Political Catholicism in Europe 1918–1945, Routledge, ISBN 0-7146-5650-X
- Gehler, Michael; Kaiser, Wolfram (2004), Christian Democracy in Europe since 1945, Routledge, ISBN 0-7146-5662-3
- Gehler, Michael; Kaiser, Wolfram; Wohnout, Helmut biên tập (2001), Christdemokratie in Europa im 20. Jahrhundert / Christian Democracy in 20th Century Europe, Böhlau Verlag, ISBN 3-205-99360-8
- Kaiser, Wolfram (2007), Christian Democracy and the Origins of European Union, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-88310-8
- Kalyvas, Stathis N. (1996). The Rise of Christian Democracy in Europe. Cornell University Press. ISBN 0-8014-8320-4.
- Kalyvas, Stathis N. and Kees van Kersbergen (2010). "Christian Democracy". Annual Review of Political Science 2010. 13:183–209.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn] |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Dân chủ Kitô giáo. |
- American Solidarity Party – Christian democratic party in the United States
- Christian Democracy Magazine – Online magazine exploring policy solutions in line with Catholic Social Teaching
- New Advent Catholic Encyclopedia – an article on Christian Democracy
- Christian Democracy in Western Europe: 1820–1953 Lưu trữ 2012-02-24 tại Wayback Machine – a book by Michael Fogarty
- 'Conservativism and Christian Democracy' – an essay by former (1992–2015) UK Conservative MP David Willetts
- 'Blue Labour + Red Tory = Christian Democracy?' – an article by Nicholas Townsend, April 2015
- The Commoner – a Christian Democratic blog
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
