For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Mayatnik.

Mayatnik

Mayatnik — deb, og'irlik markazidan o'tmagan o'qqa nisbatan muvozanat vaziyati atrofida tebranmaharakat qila oladigan (qattiq) jismlarga aytiladi. Mayatnikning turlari ko'p bo'lib, biz asosan matematik, fizik va prujinali mayatniklar bilan tanishib chiqamiz.

    Prujinali mayatnik deb bir uchi mahkamlangan prujina va unga osilgan m massali yukdan iborat sistemaga aytiladi.Massasi m boʻlgan moddiy F natijaviy kuch ta'sirida a tezlanish bilan garmonik tebranish qiladi.Nyutoning II qonuniga asosan:
    F = ma teng.

Mayatnikning harakati aylanma harakat dinamikasining tenglamasi ya'ni

bilan harakterlash mumkun.

[tahrir | manbasini tahrirlash]

lardan foydalanib quyidagicha yozish mumkin

Bunda U- sharchaning aylanish o'qiga nisbatan inersiya momenti; Ye- uning burchak tezlanishi; M esa F kuchning O o'qqa nisbatan momenti. У = ml2

Tebranishlar tabiatdagi juda ko'plab moddalarning fizik xususiyatlarini tushuntirib beradi. Shu sabab tebranish qonunlarini o'rganish muhim ahamiyat kasb etadi.Ko'plab abiturientlar va talabalar eng sodda tebranuvchi sitemalardan biri boʻlgan matematik mayatnikning tebranish qonunlari natijalarini yodlab olganlar va bu natijalar qanday kelib chiqani albatta ularni qiziqtiradi.Ammo, bu yechimlarni maktab kursidagi matematik apparatlar bilan topib bo'lmaydi. Maqolada ana shu natijalarni qanday olishi mumkin qadar matematik usullar bilan keltirib chiqarilgan.

Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (avgust 2024)
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Mayatnik
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?