Kyusyu

Geografiya
Maydoni	36 782,11[1] km2
Dengiz sathidan balandligi	m.
Eng baland nuqtasi	Kuju Mountains
Ma'muriyat
Davlat	Yaponiya
Mintaqa	Yaponiya
Demografiya
Aholisi	13 061 879
Qo'shimcha ma'lumot

Kyusyu, K i u – S i u (yaponcha – toʻqqiz viloyat) – Yaponiyaning jan. qismidagi orol. Tinch okean, Ichki Yapon va Sharqiy Xitoy dengizlari bilan oʻralgan. Maydoni yondosh mayda orollar bilan birga 42,1 ming km². Qirgʻoq chi-zigʻi notekis, qoʻltiq koʻp. Relyefi, asosan togʻli, shim. va gʻarbi sertepa va allyuvial pasttekislik. K.ning eng baland joyi – Kudzyu vulkani (1788 m). Soʻnmagan vulkanlar bor, issiq bulok koʻp. Teztez zilzila boʻlib turadi. Iqlimi subtropik, mussonli iqlim. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi togʻlarda 0°, tekisliklarda 10°, iyulniki 15—28°. Yillik yogʻin 1600–3000 mm. K.ning iqlimiga uning qirgʻoqlari yaqinidan oʻtadigan Kurosio va Susima iliq oqimlarining taʼsiri katta. Tez-tez tayfun boʻlib turadi. Yirik daryolari: Tikuga, Oyodo va Gokase; gidroenergiya resurslariga boy. Tuprogʻi qizil va sariq tuproq. 850 m balandlikkacha subtropik doim yashil oʻrmonlar, undan yuqorisi igva bargli oʻrmonlar, togʻ tepalari – butazor, oʻtloq va yalangliklar bilan band. K. – Yaponiyada oʻsimlik dunyosiga eng boy orol. K.ning shim. Yaponiyaning asosiy koʻmir-metallurgiya bazasi; markazi va jan. esa muhim qishloq xoʻjaligi rayonidir. Orolda aholi zich yashaydi. Yirik shaharlari: Kumamoto, Vagasaki, Kitakyusyu.^[2]

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.