A. S. Griboyedov haykali, Sankt-Peterburg
A. S. Griboyedov haykali — rus yozuvchisi va diplomati A. S. Griboedov meʼmoriy yodgorligi. 1959-yilda Sankt-Peterburgda A. A. Bryansev nomidagi Yosh tomoshabinlar teatri oldidagi Pionerlar maydonida oʻrnatilgan. Yodgorlik loyihasining mualliflari haykaltarosh V. V. Lishev va meʼmor V. I. Yakovlevdir. Yodgorlik federal ahamiyatga ega boʻlgan madaniy meros obyekti hisoblanadi[1].
Tarix
[tahrir | manbasini tahrirlash]Leningradda A. S. Griboyedovga haykal oʻrnatish toʻgʻrisida qaror Ulugʻ Vatan urushi boshlanishidan oldin qabul qilingan. 1949-yilda haykaltarosh V.V.Lishev va meʼmor V.I.Yakovlevning loyihasi boʻlajak yodgorlik uchun tanlangan. 1950-yil kuzida Monumentskulptura zavodida bronza haykal quyilgan. Bir necha yillar davomida bu haykal zavodda yotgan, chunki shahar hokimiyati yodgorlik oʻrnatilishi toʻgʻrisida qaror qabul qila olmagan. 1956-yilda Leningrad shahar ijroiya qoʻmitasi qurilayotgan Yosh tomoshabinlar teatri binosi oldidagi maydonga haykal oʻrnatishga qaror qildi. „Krasnaya Zarya“ zavodi yodgorlikni qurish va poydevor ishlab chiqarish bilan shugʻullangan. Yodgorlikning tantanali ochilishi 1959-yil 23-noyabrda boʻlib oʻtdi[2].
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]A. S. Griboyedov tinchlangan holda oʻtirgan holatda tasvirlangan. Kresloning orqa tomoniga plash tashlangan. Yozuvchining nigohi oldinga, kelajakka qaratilgan. Oʻng qoʻlida tizzasida yotgan kitob[3].
Sakkiz burchakli kulrang sayqallangan granit postamentda" Aleksandr Sergeevich / Griboyedov " yozuvi zarhallangan belgilar bilan oʻyib yozilgan. Haykalning balandligi 3 m, postamentning balandligi 3,9 m[2].
1963-yilda „Leningrad haykali“ kitobining mualliflari Griboyedov yodgorligini tanqid qilib, xuddi shu mualliflar tomonidan yaratilgan N. G. Chernishevskiy haykali bilan solishtirganda ichki kechinmalari sezilmayotganinini taʼkidlab tanqid qilishgan[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Постановление Правительства РФ № 527 от 10.07.2001“. 2020-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-noyabr.
- ↑ 2,0 2,1 „Энциклопедия Санкт-Петербурга. Грибоедову А. С., памятник“. 2019-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-noyabr.
- ↑ Iskusstvo. Vipusk 1. 1960. — S. 60
- ↑ Lisaevich I. I., Bexter-Ostrenko I. Yu. Pamyatniki deyatelyam nauki i kulturi // Skulptura Leningrada — Leningrad: Iskusstvo, 1963.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
