For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Дзвінкий губно-губний дрижачий.

Дзвінкий губно-губний дрижачий

Матеріал з Вікіпедії — вільної енциклопедії.

Дзвінкий губно-губний дрижачий
ʙ
Номер МФА121
Кодування
HTML (десяткове)ʙ
Юнікод (hex)U+0299
X-SAMPAB\
Кіршенбаумb<trl>
Брайль[en]⠔ (braille pattern dots-35)⠃ (braille pattern dots-12)

Губно-губний дрижачий  — приголосний звук, що існує в деяких мовах. У Міжнародному фонетичному алфавіті записується як ⟨ʙ⟩, а еквівалентний символ X-SAMPAB\. В українській мові цей звук передається на письмі літерою б або диграфом бр.

Назва

[ред. | ред. код]
  • Білабіальний дрижачий (англ. bilabial trill)
  • Губно-губний дрижачий

Особливості

[ред. | ред. код]

Особливості дзвінкого губно-губного дрижачого:

  • Спосіб творення — дрижачий, тобто він артикулюється дрижанням язика в місці творення. Здебільшого є дрижачою реалізацією преназалізованого проривного.
  • Місце твореннягубно-губне, тобто він артикулюється обома губами.
  • Тип фонації — дзвінка, тобто голосові зв'язки вібрують від час вимови.
  • Це ротовий приголосний, тобто повітря виходить крізь рот.
  • Оскільки звук не створюється потоком повітря над язиком, він не є ані центральним, ані боковим.
  • Механізм передачі повітря — егресивний легеневий, тобто під час артикуляції повітря виштовхується крізь голосовий тракт з легенів, а не з гортані, чи з рота.


Різновиди

[ред. | ред. код]
МФА Опис
ʙ Дзвінкий губно-губний дрижачий
ᵐʙ Преназалізований дзвінкий губно-губний дрижачий

Приклади

[ред. | ред. код]
Приклади [ʙ] у різних мовах
Сім'я Мова Слово МФА Значення Примітка
Бантоїдні Медумба mʙʉ [mʙʉ́][джерело?] 'собака'
Нґве діалект Лебанґ [àʙɨ́ ́] 'попіл'
Мура Піраха kaoáíbogi [kàò̯áí̯ʙòˈɡì] 'злий дух' Алофон фонеми /b/ перед /o/
ʔíbogi [ʔíʙoi] 'молоко'
Уральські Комі-перм'яцька[1] Бунгаг [ʙuŋɡaɡ] 'навозний жук' Зазвичай паралінгвістичний звук. Це єдине слово, де цей звук зустрічається.

Преназалізований

[ред. | ред. код]
Приклади [ᵐʙ] у різних мовах
Сім'я Мова Слово МФА Значення Примітка
Океанійські Келе[2][3] [ᵐʙulim] 'обличчя' Та інші мови островів Адміралтейства
Тітан[2][3] [ᵐʙutukei] 'дерев'яна табличка'
Унуа[4] [ᵐʙue] 'свиня'
Ахамб[5] [nãᵐʙwas] 'свиня' Фонемічний звук; є розрізнення між /ᵐʙ/ та /ʙ̥/.

Предпроривні дрижачі, проривні із дрижачою вимовою

[ред. | ред. код]

[уточнити переклад]

Приклади губно-губних дрижачих із проривним у різних мовах
Сім'я Мова Слово МФА Значення Примітки
Наґа Санґтам [t͡ʙàŋ][6] 'голка' Є складовою фонеми /t͡ʙ/, окрема від /t͡ʙ̥ʰ/.[6]
Цянські Лізу[7][8] TU, [tʙ̩˥˩] 'біб' Утворює склад. Алофон /u/ після /pʰ, p, b, tʰ, t, d/ на початку слова[7].
Намуї[9] tbĭh [t͡ʙ̩˨][9] 'забивати' Фонемічний звук, згідно Pavlík (2017), виникає перед /u/ або як складовий приголосний.
[ʙ] класифікується як алофон /u/ після /p/, /b/, /t/ або /d/ у фонемічних аналізах Huáng (1992) та Yǐn (2016).[10]
У фонемічному аналізі Nishida (2013) взагалі не згадано про губно-губні дрижачі.
dbù [d͡ʙu˥˨][9] 'дикий'
pbĭh [p͡ʙ̩][9] 'поставляти'
[b͡ʙuda][9] прізвище
Пумі[8] biiv [pʙ̩˥] 'копати' Утворює склад. Алофон /ə/ після /pʰ, p, b, tʰ, t, d/.

Примітки

[ред. | ред. код]
  1. Wichmann, Yrjö; Uotila, T. E. (1942). Syrjänischer Wortschatz nebst Hauptzügen der Formenlehre. Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura.
  2. а б Ladefoged (2005:165)
  3. а б Bowern, Claire (2012). Sivisa Titan. University of Hawai'i Press.
  4. Dimock (2005:19)
  5. Rangelov, Tihomir (2019), The bilabial trills of Ahamb (Vanuatu): acoustic and articulatory properties, University of Waikato
  6. а б Coupe, Alexander (2016), Prestopped bilabial trills in Sangtam, Proceedings of the 18th International Congress of Phonetic Sciences, Glasgow, 10-14 August 2015.
  7. а б Chirkova & Chen (2013:78)
  8. а б Chirkova, Katia (2012). "The Qiangic Subgroup from an Areal Perspective: A Case Study of Languages of Muli" (Archive). In Languages and Linguistics 13(1):133-170. Taipei: Academia Sinica.
  9. а б в г д Pavlík (2017)
  10. Pavlík (2017)

Джерела

[ред. | ред. код]
  • Chirkova, Katia; Chen, Yiya (2013), Lizu (PDF), Journal of the International Phonetic Association, 43 (1): 75—86, doi:10.1017/S0025100312000242[недоступне посилання з 01.07.2017]
  • Dimock, Laura (2005). The Bilabial Trill in Unua (PDF). Wellington Working Papers in Linguistics. 17: 17—33. ISSN 1170-1978.
  • Huáng, Bùfán, ред. (1992), 藏緬語族語言詞彙 [Tibeto-Burman language vocabulary] (кит.), Beijing: Minzu University Press
  • Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (вид. Second). Blackwell.
  • Nishida, Fuminobu (2013). Phonetics and Phonology of Dzolo Dialect of Namuyi. Arutesu Riberaresu / Artes Liberales. 92: 21—54. doi:10.15113/00013130.
  • Pavlík, Štěpán (2017). The Description of Namuzi Language (Дипломна робота). Charles University.
  • Yǐn, Wèibīn (2016), 納木茲語語法標註文本 [Grammar of Namuzi with Annotated Texts] (кит.), Beijing: Social Science Literature Press
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Дзвінкий губно-губний дрижачий
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?