For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Вертячки.

Вертячки

Матеріал з Вікіпедії — вільної енциклопедії.

Вертячки
Час існування: геттанзький вік–дотепер

Біологічна класифікація
Домен: Ядерні (Eukaryota)
Царство: Тварини (Animalia)
Тип: Членистоногі (Arthropoda)
Клас: Комахи (Insecta)
Підклас: Крилаті комахи (Pterygota)
Інфраклас: Новокрилі (Neoptera)
Надряд: Голометабола (Holometabola)
Ряд: Твердокрилі (Coleoptera)
Підряд: Хижі жуки (Adephaga)
Родина: Вертячки (Gyrinidae)
Latreille, 1802
Підродини
  • Gyrininae
  • Heterogyrinae
  • Spanglerogyrinae
Посилання
Вікісховище: Gyrinidae
Віківиди: Gyrinidae
EOL: 7435
ITIS: 112653
NCBI: 107778
Fossilworks: 69190

Вертячки (Gyrinidae) — родина водяних комах із ряду твердокрилі (Coleoptera). Це водяні жуки, які зазвичай плавають на поверхні води, хоча вони можуть пірнати, коли їм загрожує небезпека. Родина включає близько 700 існуючих видів у всьому світі, у 15 родах, а також кілька викопних видів.

Поширення

[ред. | ред. код]

Космополітична родина, відома на всіх континентах, крім Антарктиди. Більшість видів описано з Південно-Східної Азії та Африки.

Більшість видів дуже схожі за зовнішнім виглядом, хоча вони відрізняються за розміром від 3 мм до 18 мм у довжину. Вони мають тенденцію бути сплощеними та округлими в поперечному перерізі, якщо дивитися зверху, і в поздовжньому розрізі. Насправді їхня форма є наближенням до еліпсоїда, з ніжками та іншими відростками, що щільно прилягають до обтічної поверхні.

Біологія та екологія

[ред. | ред. код]

Вертячки — хижаки, які пристосовані до життя на поверхні прісних і солонуватих вод, тому входять до складу плейстону. Живуть як у стоячих, так і в проточних водоймах. Вони швидко рухаються по поверхні, роблячи кола і спіралі. Іноді вони зупиняються на виступаючих каменях або плаваючих листках. Попри те, що вони добре пірнають, їм доводиться триматися за щось, щоб вода не виштовхнула їх на поверхню. Зазвичай вони зустрічаються групами, часто з кількох видів, що полегшує їм пошук здобичі. Харчуються живими та мертвими комахами, що потрапили на поверхню води.

Філогенія

[ред. | ред. код]

Раніше жуки-вертячки були об'єднані в групу з іншими водними членами Adephaga, такими як плавунці (Dytiscidae), як члени групи «Hydradephaga». Однак на основі молекулярних доказів вони наразі вважаються найдавнішою відмінною лінією Adephaga і розвинули свою водну екологію незалежно від інших хижих жуків. Кладограма за Vasilikopoulos et al. 2021:[1]

Adephaga

Gyrinidae

Geadephaga

Trachypachidae

Cicindelidae

Carabidae

Haliplidae

Dytiscoidea

Noteridae

Hygrobiidae

Aspidytidae

Amphizoidae

Dytiscidae


Класифікація

[ред. | ред. код]
  • Spanglerogyrinae Folkerts, 1979
    • Angarogyrus Ponomarenko, 1977
    • Spanglerogyrus Folkerts, 1979
  • Heterogyrinae Brinck, 1955
    • Mesogyrus Ponomarenko, 1973
    • Heterogyrus Legros, 1953
    • Cretotortor Ponomarenko, 1973
    • Baissogyrus Ponomarenko, 1973
  • Gyrininae Latreille, 1810
    • Dineutini Desmarest, 1851
      • Cretodineutus Liang et al., 2020[2]
      • Cretogyrus Zhao et al., 2019[3]
      • Dineutus MacLeay, 1825
      • Enhydrus Laporte, 1835
      • Macrogyrus Régimbart, 1882
      • Mesodineutes Ponomarenko, 1977
      • Miodineutes Hatch, 1927
      • Porrorhynchus Laporte, 1835
    • Gyrinini Latreille, 1810
      • Aulonogyrus Motchulsky, 1853
      • Gyrinoides Motchulsky, 1856
      • Gyrinus Geoffroy, 1762
      • Metagyrinus Brinck, 1955
    • Orectochilini Régimbart, 1882
      • Gyretes Brullé, 1835
      • Orectochilus Dejean, 1833
      • Orectogyrus Régimbart, 1884
      • Patrus Aubé, 1836
    • Chimerogyrus Gustafson, Michat & Balke, 2020
  • Incertae sedis
    • Anagyrinus Handlirsch, 1908
    • Gyrinopsis Handlirsch, 1908

Примітки

[ред. | ред. код]
  1. Vasilikopoulos, Alexandros; Balke, Michael; Kukowka, Sandra; Pflug, James M.; Martin, Sebastian; Meusemann, Karen; Hendrich, Lars; Mayer, Christoph; Maddison, David R.; Niehuis, Oliver; Beutel, Rolf G.; Misof, Bernhard (October 2021). Phylogenomic analyses clarify the pattern of evolution of Adephaga (Coleoptera) and highlight phylogenetic artefacts due to model misspecification and excessive data trimming. Systematic Entomology (англ.). 46 (4): 991—1018. doi:10.1111/syen.12508. ISSN 0307-6970. S2CID 237486696.
  2. Zulong Liang; Zhihao Qi; Jiahui Chen; Fenglong Jia (2020). Cretodineutus rotundus gen. et sp. nov., the oldest adult whirligig beetle from the Upper Cretaceous of Myanmar (Coleoptera, Gyrinidae, Gyrininae). Cretaceous Research. 106: Article 104251. doi:10.1016/j.cretres.2019.104251. S2CID 204257893.
  3. Gustafson, Grey T.; Michat, Mariano C.; Balke, Michael (2020). Burmese amber reveals a new stem lineage of whirligig beetle (Coleoptera: Gyrinidae) based on the larval stage. Zoological Journal of the Linnean Society. 189 (4): 1232—1248. doi:10.1093/zoolinnean/zlz161. PMC 7398075. PMID 32780030.

Джерела

[ред. | ред. код]


{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Вертячки
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?