Уса
| Уса | |
| Байрак[d] | |
.png) | _(2020).png) |
| Нигезләнү датасы | 1591 |
|---|---|
 | |
| Кушамат/тәхәллүс | Город на средней Каме[1] |
| Дәүләт |
 Россия |
| Нәрсәнең башкаласы | Осинское городское поселение[d][2], Уса районы һәм Уса өязе |
| Административ-территориаль берәмлек | Уса районы һәм Уса өязе |
| Сәгать поясы | UTC+05:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Чулман |
| Халык саны | 19 369 (2023)[3] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 100 метр |
| Мәйдан | 105,7 км² |
| Почта индексы | 618120 |
| Рәсми веб-сайт | osa.perm.ru |
| Җирле телефон коды | 34291 |
 | |
 Уса Викиҗыентыкта | |
Уса (рус. Оса) — Пермь краенда урнашкан шәһәр (1938 елдан), Уса районының административ үзәге.
Халык саны — 21 191 кеше (2010).
География
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр Чулман (Воткинск сусаклагычы) елгасында, аңа Тол елгасы кушылган төшендә, Пермьдан 146 километрга көньяк-көнбатышрак урнашкан.
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Уса 1591 елда Россия дәүләтенең терәк пункты буларак Яңа Никола бистәсе (Новоникольская слобода) исеме астында нигезләнә. 1623 елда Уса Никола бистәсе (Осинская Никольская слобода) буларак, 1678 елда Уса бистәсе буларак, 1732 елда Уса авылы буларак телгә алына. XVIII гасырдан Уса аша Себер тракты уза башлаган
1737 елда Усага шәһәр статусы бирелә.
1774 елда шәһәрне Емельян Пугачёв гаскәре ала.
1781 елдан — Пермь калгайлыгы (1796 елдан — Пермь губернасы) Уса өязе үзәге.
1856 елда Усада 2 чиркәү, 288 йорт һәм 39 лавка (кибет) булган.
1924 елдан — Уса районы үзәге.
1960 елда Уса тирәсендә нефть табыла.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]| 1840[4] | 1856[5] | 1897[6] | 1913[5] | 1926[5] | 1931[5] | 1959[7] | 1970[8] | 1979[9] | 1989[10] | 2002[11] | 2010[12] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 705 | ~1 300 | 5 067 | ~5 800 | ~5 900 | ~6 300 | 12 719 | 15 038 | 19 993 | 24 132 | 23 452 | 21 191 |
Милли состав (2002): руслар — 90,0%, башкортлар — 5,0%, татарлар — 2,2%, украиннар — 0,6%.[13]
Икътисад
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Машиналар төзү заводы, ураман һәм азык-төлек сәнәгатнең ширкәтләре.
Уса районында нефть чыгару эшләре үткәрелә.
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
- ↑ ОКТМО
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — 2023.
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://www.mojgorod.ru/nizhegor_obl/knjaginino/index.html
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1088
- ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-12-22
- ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-01-02
Тышкы сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү] | Шәһәрләр: Александровск | Березники | Верещагино | Горнозаводск | Гремячинск | Губаха | Добрянка | Киҗел | Красновишерск | Краснокам | Кудымкар | Көнгер | Нытва | Оханск | Очёр | Пермь | Саликам | Уса | Усолье | Чайковский | Чырдин | Чёрмоз | Чернушка | Чусавай | Ылыч
|  | |
Районнар: Александровск районы | Барда районы | Берёзовка районы | Олы Сосновка районы | Верещагино районы | Гайнә районы | Горнозаводск районы | Гремячинск районы | Губаха районы | Добрянка районы | Елау районы | Ильинский районы | Карагай районы | Киҗел районы | Кишерть районы | Коса районы | Кочёво районы | Красновишерск районы | Краснокам районы | Кудымкар районы | Көязе районы | Көнгер районы | Ылыч районы | Нытва районы | Октябрьский районы | Уса районы | Оханск районы | Очёр районы | Пермь районы | Сива районы | Саликам районы | Суыксу районы | Өя районы | Урда районы | Усолье районы | Чайковский районы | Частые районы | Чырдин районы | Чернушка районы | Чусавай районы | Юрла районы | Юсьва районы | |||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
