Тверь
 | |
 | |
| Халык саны | 424 969 (1 гыйнвар 2021)  |
|---|---|
| Нигезләнгән | 1135 |
| Хөкүмәт башлыгы | Алексей Валентинович Огоньков |
| Сәгать поясы | UTC+03:00 |
| Кардәш шәһәрләр | Бергамо, Оснабрүк, Безансон, Велико-Тырново, Хмелнытскый, Велико-Тырново[d], Капошвар һәм Баффало[1] |
| География | |
| АТБ | Тверь өлкәсе |
| Ил | Россия |
| Мәйдан | 152.22 км² |
| ДДӨБ | 135 метр |
| Сулык | Идел |
| Координатлар | 56°51'28.18"тн, 35°55'18.94"кнч |
| Почта индексы | 170000–179999 |
| Телефон коды | 4822 |
| Хөкүмәт башлыгы | Алексей Валентинович Огоньков |
 | |
Тверь (рус. Тверь (тыңларга ), кар. Tveri, 1931–1990 елларда — Кали́нин) — Россия шәһәре, Тверь өлкәсенең һәм Калинин районының мәркәзе. Иделгә Тверца һәм Тьмака елгалары кушылган урында, Мәскәүдән 158 километр ераклыкта урнашкан.
2010 ел җанисәбе буенча шәһәрдә 403 606 кеше яши[2].
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Елъязмаларда беренче тапкыр 1135 елда телгә алына. 1247 елдан Тверь кенәзлегенең мәркәзе. Борынгы Россиянең икътисади, сәяси һәм мәдәни мәркәзләрдән бере. Алтын Урда дәверендә Русьның үзәге булу өчен Мәскәү белән көндәшлек иткән һәм монголларга каршы хәрәкәтенең үзәге булып торган. 1327 елда шәһәрдә монголларга каршы эре күтәрелеш булган. 1466 елда тверле Афанасий Никитин Һиндстанга сәяхәт кылган.
1485 елдан Мәскәү дәүләте составында. 1775 елдан Тверь калгайлыгы, 1796 елдан Тверь губернасы үзәге. 1941 елның октябрь-декбарь айларында алман оккупациясе астында булган.
Твердә машиналар төзү (вагоннар, экскаваторлар, электр аппаратурасы һ.б.), җиңел, химия (химия җепселләре, ясалма күн әйберләре һ.б.), полиграфия, азык-төлек сәнәгатьләре ширкәтләре бар, төзелеш материаллары да җитештерелә.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]| 1897[3] | 1926[4] | 1931[5] | 1939[6] | 1959[7] | 1970[8] | 1979[9] | 1989[10] | 2002[11] | 2010[2] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ~54 000 | ~108 000 | ~133 100 | 216 131 | 260 974 | 345 112 | 411 548 | 450 941 | 408 903 | 403 606 |
Милләтләр (2010): руслар — 93,1 %, украиннар — 1,5 %.
Идарә-җир төзелеше
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр 4 районга бүленгән:
- Идел аръягы районы
- Мәскәү районы
- Пролетар районы
- Үзәк районы
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ https://web.archive.org/web/20191222141646/https://www.buffalony.gov/645/Buffalo-Sister-Cities
- ↑ 2,0 2,1 2010 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2013-08-17, retrieved 2018-10-13
- ↑ архив күчермәсе (PDF), archived from the original (PDF) on 2016-03-04, retrieved 2018-10-13
- ↑ http://www.mojgorod.ru/tversk_obl/tver/index.html
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_3.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
| 1 000 000-нан артык кеше | Мәскәү • Санкт-Петербург • Новосибирск • Екатеринбург • Казан • Нижгар • Чиләбе • Самар • Омск • Ростов-на-Дону • Уфа • Красноярск • Воронеж • Пермь • Волгоград |  |
|---|---|---|
| 500 000 — 1 000 000 кеше | ||
| 250 000 — 500 000 кеше | Киров • Чабаксар • Калининград • Брянск • Курск • Иваново • Магнитогорски • Улан-Удэ • Тверь • Ставрополь • Акмәсҗит* • Акъяр* • Түбән Тагил • Смоленск • Белгород | |
Шәһәрләрнең халык саны 2010 халык исәбе буенча китерелгән. * Кырым шәһәрләренең халык саның 2012 елгы мәгълүматлары буенча китерелгән. | ||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
