Дания Гыймранова
Туган телдә исем	Дания Әхәт кызы Гыймранова
Туган	23 октябрь 1937(1937-10-23) Казан
Үлгән	29 октябрь 2014(2014-10-29) (77 яшь) Казан
Милләт	татар
Ватандашлыгы	ССРБ Россия Федерациясе
Һөнәре	сәнгать белгече, театр тәнкыйтьчесе

Дания Гыймранова — театр белгече һәм тәнкыйтьчесе.

Дания Әхәт кызы Гыймранова 1937 елның 23 октябрендә Казан шәһәрендә туа. 1962 елда Мәскәүдә А.В.Луначарский исемендәге Театр сәнгате дәүләт институтының (ГИТИС) театр белгечлеге факультетын тәмамлап Казанга кайткач, ике ел Татарстан радиосында режиссер булып эшли, аннары, фәнни максатларны күздә тотып, 1964 елда СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтына эшкә күчә. Анда әүвәл фольклор, аннары сәнгать бүлегендә лаборант вазифаларын башкара, бер үк вакытта читтән торып укып театр белгечлеге буенча аспирантура тәмамлый һәм, диссертация яклап, сәнгать бүлегендә фәнни хезмәткәр, 1992 елдан өлкән фәнни хезмәткәр булып эшли.

Д.Гыймранова, татар театр сәнгатен өйрәнүче белгеч буларак, институт планындагы Мәскәү татар эшче театры, «Татар театрының елъязмасы», «Революциягә кадәрге татар театрында актерлык сәнгате», «Республикада колхоз-совхоз театрлары тарихы» кебек темаларга гыйльми хезмәтләр язуда катнаша, көндәлек матбугат битләрендә, аерым җыентыкларда, энциклопедик басмаларда дистәләгән фәнни хезмәтләрен, фәнни-популяр жанрдагы язмаларын бастыра. Д.Гыймранова – аерым басма рәвешендә дөнья күргән «Гөлсем Болгарская» (1981) һәм «Габдулла Шамуков» (1985) исемле монографияләр авторы. Ул шулай ук Татарстан радиосында һәм телевидениесендә яңгыраган һәм тамашага куелган күпсанлы тапшыруларның авторы, режиссеры һәм алып баручысы буларак та билгеле.

Дания Гыймранова, гомумән, республикадагы барлык татар театрлары (Казан, Әлмәт, Чаллы, Түбән Кама) белән иҗади элемтәдә торып, аларның репертуарлары, иҗат эшчәнлекләре турында матбугатта тирән эчтәлекле мәкаләләре белән чыгышлар ясавын дәвам итә. Театр сәнгатен өйрәнү өлкәсендәге фидакяр хезмәте өчен аңа 1997 елда «Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе» дигән мактаулы исем бирелә. Дамир Сираҗиев премиясе лауреаты.

Дания Әхәт кызы – танылган тарихчы Рөстәм Габәшинең тормыш иптәше иде. Кызлары, Айгөл Габәши – сәнгать белгече, театр тәнкыйтьчесе, Тел һәм әдәбият интитутында өлкән фәнни хезмәткәр.

Дания Гыймранова 2014 елның 29 октябрендә вафат булды.

• Әдипләребез: биобиблиографик белешмәлек. 2 томда. Төзүчеләре Р.Н.Даутов һәм Р.Ф.Рахмани. Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2009.
• Дания Гыймранова вафат

к б ү «Татарстан Республикасының Атказанган сәнгать эшлеклесе» мактаулы исеме ияләре
А	Винера Абдуллина • Абрек Абзгилдин • Рөстәм Абязов • Җәүдәт Айдаров • Ильяс Айдаров • Рәмис Аймәт • Миләүшә Айтуганова • Владимир Акимов • Афәрим Акчурин • Өммегөлсем Ардаширова • Виктор Аршинов •
Ә	Фоат Әбүбәкеров • Байназар Әлминов • Фәйзрахман Әминов • Юныс Әминов • Сәлимә Әминова • Шәүкәт Әмиров • Ильяс Әүхәдиев • Резеда Әхиярова • Нур Әхмәдиев • Азат Әхмәдуллин • Мөҗәһит Әхмәтҗанов • Сания Әхмәтҗанова • Марат Әхмәтов • Вәсим Әхмәтшин • Харрас Әюп • Ренат Әюпов •
Б	Илһам Байтирәк • Рафаил Бакиров • Таһир Балтачиев • Нәгыймә Балтачиева • Закир Батраев • Рабит Батулла • Луиза Батыр-Болгари • Игорь Башмаков • Виктор Беспалов • Фәрит Бикчәнтәев • Рафаэль Билалов • Равил Бохараев • Алексей Бурлай •
В	Владимир Васильев • Хәй Вахит • Резеда Вәлиева • Юрий Виноградов •
Г	Альберт Гаделшин • Рәшит Газиев • Ләйлә Гарифуллина • Мәхмүт Гасыймов • Риф Гатауллин • Рәдиф Гаташ • Марат Гәрәев • Мәгъсүм Гәрәев • Эрнст Гельмс • Максат Гомәров • Владимир Горшков • Валентина Губская • Александр Губский • Таҗи Гыйззәт • Аяз Гыйләҗев • Мансур Гыйләҗев • Рәшит Гыйләҗев • Галимҗан Гыйльманов • Шәүрә Гыйльманова • Зөфәр Гыймаев • Дания Гыймранова • Хәдичә Гыйниятова •
Д	Ирина Дубинина • Вадим Дулат-Алиев •
Е	Анатолий Егоров •
Җ	Фирүзә Җамалетдинова • Нурания Җамали • Кадим Җәмитов • Шәмсия Җиһангирова • Нурдия Җүрәева •
З	Илгиз Закиров • Рөстәм Зарипов • Рәшит Заһидуллин • Гөлшат Зәйнашева • Илгиз Зәйниев • Илдус Зиннуров •
И	Байрас Ибраһимов • Илсөяр Иксанова • Рафаэль Ильясов • Ильтани Илялова • Алмас Имаев • Мәсгут Имашев • Рәшит Имашев • Йолдыз Исәнбәт • Празат Исәнбәт • Нәҗип Исмәгыйлев • Рифкать Исрафилов •
К	Сәрвәр Какура • Шәриф Камал • Георгий Кантор • Юнона Карева • Наил Касыймов • Марат Кәбиров • Рәшит Кәлимуллин • Рөстәм Килдебәков • Мария Килдебәкова • Ирина Колмогорцева • Рәфис Корбан • Рифат Корбанов • Нина Короева • Рәбига Круглякова • Виктор Куделькин • Михаил Кузнецов • Абдрахман Кумысников • Наилә Кумысникова • Лима Кустабаева • Илдар Кыямов •
Л	Хәмит Латыйпов • Мәсгуть Латыйпов • Анатолий Луппов • Леонид Любовский •
М	Геннадий Макаров • Марс Макаров • Заһид Мәхмүди • Рөстәм Мингалим • Мөдәррис Минһаҗев • Ринат Миңнебаев • Туфан Миңнуллин • Асия Миңнуллина • Мансур Мозаффаров • Газинур Морат • Илдус Мортазин • Мулланур Мостафин • Бату Мөлекев • Әхәт Мушинский •
Н	Әнвәр Нагаев • Зифа Нагаева • Булат Насыйхов • Мәхмүт Нигъмәтҗанов • Шамил Нигъмәтуллин • Рада Нигъмәтуллина • Рашат Низамиев • Эльмир Низамов •
О	Диләвәр Османов •
Ө	Сабир Өметбаев •
П	Александр Петров • Каюм Поздняков • Владимир Попов •
Р	Гайшә Рахманкулова •
С	Елена Сайтбагина • Фәридә Салитова • Данил Салихов • Ширияздан Сарымсаков • Юныс Сафиуллин • Рабис Сәлахов • Фәрдия Сәфәргалиева • Әдхәт Синугыл • Эмиль Ситдыйков • Сергей Скоморохов • Петр Сперанский •
Т	Клара Таҗиева • Миләүшә Таминдарова • Шамил Тимербулатов • Алсу Тимергалина • Фәйзулла Туишев • Равил Тумашев • Кәшифә Тумашева •
Ү	Идмас Үтәгәнов •
Ф	Җәүдәт Фәйзи • Ильяс Фәйзуллин • Рөстәм Фәткуллин • Әгъзам Фәттах • Александр Федотов •
Х	Тавил Хаҗиәхмәтов • Рәгъде Халитов • Ринат Халитов • Ренат Харис • Фәрит Хатыйпов • Инсаф Хәбибуллин • Озад Хәбибуллин • Сәяр Хәбибуллин • Фәрит Хәбибуллин • Мәснәви Хәертдинов • Асия Хәйруллина • Айдар Хәлим • Алмаз Хәмзин • Фәридә Хәсьянова • Әлфинур Хисами • Азат Хөсәенов • Гали Хөсәенов • Сәлах Хөсни • Зиннур Хөснияр • Котдус Хөснуллин •
Ч	Рамил Чурагулов •
Ш	Луара Шакирҗанова • Розалина Шаһиева • Ленар Шәех • Миннехан Шәйдуллин • Шамил Шәйдуллин • Вәкил Шәйхетдинов • Исмай Шәмсетдинов • Рушан Шәмсетдинов • Мәсгудә Шәмсетдинова • Әнвәр Шәрәфиев • Шамил Шәрифуллин • Эльмира Шәрифуллина • Мансур Шиһапов • Анатолий Шутиков •
Э	Григорий Эйдинов •
Ю	Илдар Юзеев • Салават Юзеев •
Я	Илдар Ягъфәров • Валерий Яковлев • Илдус Якупов • Шамил Якупов • Рушан Якупова • Зәйтүн Яркәев •