For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Yararcılık.

Yararcılık

Bu madde asıl adı utilitarianism olan yararcı ahlak prensibi hakkındadır. Egoizm ya da pragmatizm ile karıştırılmamalıdır.

Yararcılık (utilitaryanizm), ilgili tüm bireylerin mutluluk ve refah seviyelerini maksimize edecek olan eylemleri seçmemizi talep eden bir normatif etik teoriler ailesidir.[1][2] Yararcılığın farklı çeşitleri, farklı tanımlamaları içine alsa da, hepsinin arkasındaki temel fikir, bir anlamda, mutluluk ve refah gibi kavramlarla tanımlanan yararı maksimize etmektir. Örneğin, yararcılığın kurucusu Jeremy Bentham, faydayı "Çıkarı düşünülen taraf için fayda, avantaj, zevk, iyilik veya mutluluk üretme eğiliminde olan veya kötülük veya mutsuzluğa maruz kalmasını önleyen özellik." olarak tanımlamıştır.

Yararcılık, herhangi bir eylemin sonuçlarının onun doğru ve yanlış olmasının tek standardı olduğunu belirten sonuççuluğun bir versiyonudur. Egoizm ve altruizm gibi diğer sonuççuluk biçimlerinden farklı olarak, yararcılık tüm bireylerin çıkarlarını eşit kabul eder.

Negatif Yararcılık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Negatif yararcılık, toplam mutluluğu artırmadan önce toplam ızdırabı minimize etmemiz gerektiğini öne süren bir tür negatif sonuççuluktur. Negatif-yarar sayılan ızdırabı azaltmaya öncelik veren bir yararcılık türüdür.[3]

"Etik açıdan, acı ve zevk arasında bir simetri olduğuna inanmıyorum. [Yani biri diğerini telafi etmez.] Ne yararcıların 'maksimum miktarda mutluluk' [içeren sonuç tercih edilmelidir] prensibi ne de Kant'ın 'Diğer [muhtemelen zaten kendilerini iyi hisseden] insanların mutluluklarına katkıda bulun...' prensibi bana doğru gelmekteler. (Bana göre) İnsan ıstırabını dindirmenin, doğrudan bir ahlaki önemi varken, zaten keyfi yerinde birinin mutluluk seviyesini artırmanın böyle bir ehemmiyeti yoktur." -Karl Popper[4]

  1. ^ Duignan, Brian. [1999] 2000. "Utilitarianism 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (revised). Encyclopædia Britannica. Retrieved 5 July 2020.
  2. ^ "Utilitarianism 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Ethics Unwrapped. Austin, TX: McCombs School of Business. Retrieved 27 May 2020.
  3. ^ Leslie 1998, p. 12. 
  4. ^ (The Open Society and Its Enemies, 1952). 
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Yararcılık
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?