For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Teişebaini.

Teişebaini

Teişebaini
Կարմիր Բլուր
Erivan, Ermenistan
Karmir-Blur / Kızıl-Tepe
Armenia üzerinde Teişebaini
Teişebaini
Teişebaini
Ermenistan'daki konumu
Koordinatlar40°09′14″N 44°27′12″E / 40.153888°K 44.453366°D / 40.153888; 44.453366
Tipşehir, saray ve kale
Alan44,5 ha (110 akre)
Yükseklik901 metre (2.955 ft)
Yapı bilgisi
Halka açık mı?Evet
Bugünkü durumuKalıntılar (duvarların bazı kısımları kalmış)
Web sitesiErebuni Tarihi ve Arkeolojik Koruma Alanı: Teishebaini Kalesi
Yapı tarihçesi
İnşaMÖ 650 ile 600 arasında
İnşa ettirenII.Rusa[1]

Teişebaini (Teşebani, modern Karmir-Blur/Kızıl-Tepe; Ermenice: Կարմիր Բլուր) Karmir-Blur'deki antik Urartu Kalesi'nin yer aldığı tepeye verilen isimdir. Urartu Transkafkasyası'nın başkentiydi. Ermenistan'ın Erivan ilinin yakınlarındadır. Kulesi, surları, büyük kapıları, tören alanı olan bir hükûmet merkeziydi. Şehir, kraliyet sarayı ve surların içerisinde kalan kale ile birlikte 110 dönümlük (0.45 km²) arazi üzerindeydi.[2]

Karmir-Blur/Kızıl-Tepe'de bulunan bir tablet.

Şehrin bulunduğu yerdeki tepenin renginin kızıllığı nedeniyle Karmir-Blur / Kızıl-Tepe olarak adlandırılmaktadır. Tepenin renginin kırmızımsı olması, vaktiyle şehrin yakılmasıyla neticesinde tüften yapılan üst duvarların ufalanması ve böylece tepenin kızıla bürünmesi nedeniyledir. Şehrin duvarlarının alt kısmı daha güçlü taşlardan yapıldığı için hala ayaktadır.

Arkeolojik sitenin bugünkü durumu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Açık havada kalan sıkıştrılmış kil kütlesinin zamanla yok olması neticesinde kale duvarları kolayca erozyona maruz kalmış, tuğlalar erimiş, aktif aşınma sebebiyle surlar tahrip olmuş ve günümüzdeki manzara ortaya çıkmıştır.

Teişebaini'nin aşınmaya uğramış olan surlarının günümüzdeki görüntüsü
Yerleşkenin genel görünümü Teişebaini surlarının yapısı
Surlar bazalt taşların üzerine tuğla kullanmak suretiyle inşa edilmiştir. Çevre şartlarının etkisiyle günümüzde kale duvarları tamamen yok olmağa yüz tutmuş ve tahrip olmuş vaziyettedir.


Volkanik Bazalt taşlardan oluşan Teişebaini surlarının temel duvarları
Surların volkanik bazalt kaya parçacıklarından oluşan ve arkeolojik çalışmalar sırasında kısmen kurtarılabilen bölümleri


Karmir-Blur (Kızıl-Tepe) arkeolojik kazı alanı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Karmir-Blur, Kızıl-Tepe anlamına gelmektedir. Teişebaini Kalesi'nin yer aldığı tepenin civarları Karmir-Blur mıntıkası olarak adlandırılmakta, antik kalenin yer aldığı tepe ise "Teişebaini Kalesi" olarak adlandırılmaktadır.

Kızıl-Tepe (Karmir-Blur) arkeolojik kazı alanı
Sol taraf: Karmir-Blur (Kızıl-Tepe) mevkii.Orta: Teyşebaini Kalesi kazılarında ele geçirilen yaklaşık olarak I. Argişti dönemine ait olan bronz başlık kalıntısı. Sağ taraf: Kızıl-Tepe (Karmir-Blur) arkeolojik çalışmaları neticesi ortaya çıkarılabilen harabeler.


Teişebaini Kalesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir zamanlar site, büyük kapılara sahip ve yüksek payanda duvarları ile çevrili bulunan Ararat Kalesi ile zemin katı büyük depolama odalarından müteşekkil bir hükûmet merkeziydi. Şehir, kraliyet sarayı ve surlarıyla birlikte toplam 110 dönüm (0.45 km²) bir alan üzerinde konuçlandırılmıştı.[2]

Teişebaini Kale Şeması
Karmiblurskoy arkeolojik keşifine göre.
Semboller:
Tahıl ambarları
Bira ve bira depolama
Susam yağı imâlat atölyesi
Şarap Depoları
Merkez kapısı
Batı kapısı (yardımcı kapı)
Avlu
Komutanın Konutu
Arşiv (Çivi yazılı bir tablet bulundu)
Koordinat: (Gri) hatlarının her bir 50 metre aralıkla çizilmiştir..
Karmir-Blur/Kızıl-Tepe'de bulunan Teişebaini Kalesi. (Mimarî görüntüsü.)

Kale arşivinde bulunan çivi yazılı bir tabletten anlaşıldığı kadarıyla, depolar, sütunlu salonlar ve küçük evlerden oluşan iç kale, hem valinin ikametgâhı olarak kullanılmakta, hem de üretim atölyeleri de dahil olmak üzere çok sayıda iş binaları, bir susam yağı atölyesi, bira fabrikaları, tahıl ambarları, peynir, et, süt ve diğer başlıca gıda ürünlerini muhafaza edebilmek için yapılmış depolar ile silah, demir ürünleri, seramik, vb. maddelerin depolanabilmesi için yapılmış odaları ihtiva etmekteydi.

  1. ^ Ian Lindsay and Adam T. Smith, A History of Archaeology in the Republic of Armenia, Journal of Field Archaeology, Vol. 31, No. 2, Summer, 2006:173.
  2. ^ a b Sir Banister Fletcher, Sir Banister Fletcher's a History of Architecture - Sahife 74.
  • Chahin, Mack (2001), The Kingdom of Armenia: New Edition (Caucasus World), Richmond, England: Curzon Press, ISBN 0-7007-1452-9 
  • Diakonoff, Igor (1988), The Pre-History of the Armenian People, New York, New York: Caravan Books, ISBN 0-88206-039-2 
  • Kiesling, Brady (2005), Rediscovering Armenia: Guide, Erivan: Matit Graphic Design Studio 
  • Piotrovskii, Boris (1969), The Ancient Civilization of Urartu, Londra: Cowles Book Co., ISBN 0-402-10171-5 
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Teişebaini
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?