Kadife balığı
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Sınıf: Teleostei Takım: Cypriniformes Familya: Cyprinidae Cins: Tinca Tür: T. tinca
İkili adlandırma
Tinca tinca Linnaeus, 1758

Kadife balığı (Tinca tinca), Yeşil sazan olarak da bilinir, sazangiller (Cyprinidae) familyasından fazla hareket etmeyen, yavaş akan suların dip kısımlarında yaşayan bir balık türü.

Hemen hemen bütün Avrupa'da ve Asya'nın orta derece iklimli kesimlerinde bulunur. Türkiye'nin kuzeyinde, yani batı ve doğu karadeniz bölgelerinin tatlı sularında, İç Anadolu'daki baraj ve göllerde, özellikle Eskişehir Çatıören barajında bol miktarda bulunmaktadır.

Kadife balığının doğal rengi yeşil-zeytin rengidir, ama insanlarca yetiştirilmiş olan altın renkli varyantı "altın kadife balığı" sadece suni göllerde bulunur. Dış özelliklerinden en çok dikkati çeken kalın kuyruğudur. Kalın derisi bir sürü çok küçük pullar ve salya ile kaplıdır. Görünüşünden ve ele çok yumuşak geldiğinden dolayı Türkçede "Kadife" diye adlandırılmıştır. Ağzını aynı diğer sazangiller gibi dışarıya doğru uzatabilir ve dudaklarından iki kısa bıyık sarkar.

Kadife balıkları ortalama 20 ila 30 santim büyüklüğünde olurlar. En büyük rastlanmış ve kanıtlanmış ölçüleri 70 santim uzunluk ve 10 kilo ağırlıktır.

Kadife balıkları uzun bir süre için oksijen kıtlığı içinde yaşayabilirler. (iç organları temizlendikten sonra bile canlılık emareleri gösterebilir). Zaten sadece bu kabiliyetlerinden dolayı onları çok küçük göllerde bile bulmak mümkündür.

Çiftleşip yumurtlama zamanları nisan ile haziran arasıdır. O zaman 300.000 yapışkan yumurtalarını su bitkileri üzerine bırakırlar.

Suyun içindeki mikroskopik hayvanlardan beslenirler, ama bazen sülük ya da yosun da yerler.

Pek fazla bilinmemesine rağmen kadife balığının en önemli özelliğinden birisi de derisindeki sümüksü sıvıdan ileri gelmektedir. Bu sümüksü sıvının sağlatıcı ve şifa verici olduğu bilinmektedir. Bu nedenle balığın diğer bir adı da "doktor balığı"dır. Sulardaki diğer yaralı ve hasta balıkların, kadife balığının dış yüzeyindeki sıvıya sürtünerek kendilerini iyileştirdikleri bilinmektedir.^[1] Ayrıca bu sıvının insanlarda sarılık, yüksek ateş, baş ve diş ağrısına iyi geldiği de bilindiğinden ötürü, balığın, kimi zaman "mucize tabip" diye adlandırıldığına da tanık olunmaktadır. Bu nedenle Marmara Bölgesi, Sakarya, Mollaköy Göletleri civarındaki yerel balık avcıları, balığın derisini yüzmenin yanlış olduğunu düşünerek incir yaprağının tırtıklı yüzeyi veya bir fırça yardımıyla temizleyerek derisiyle birlikte tüketmektedirler.

• Kadife balığı