For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Gürcücenin lehçeleri.

Gürcücenin lehçeleri

Gürcüce (Gürcüce: ქართული, Kartuli), Güney Kafkas dillerinden biridir. Çoğunluğu Gürcistan’da olmak üzere yaklaşık 4.1 milyon kişi tarafından konuşulur. Gürcüce’nin konuşulduğu diğer ülkelerin başında Rusya, Türkiye, İran ve Azerbaycan gelir. Gelişmiş bir dil olan Gürcüce’nin yazılı dil geleneği, 5. yüzyıla değin uzanır (Eski Gürcüce). Gürcüce, coğrafi bölgelere dayalı olarak birçok diyalekti içerir. Standart Gürcüce ise Kartli diyalektinden gelişmiştir. Gürcüce’nin diyalektlerinin farklılıkları sesbilgisi, morfoloji, sentaks ve sözcüklere dayalıdır. Güney Kafkas dillerinden Megrelce, Lazca ve Svanca, Gürcüce’ye akraba dillerdir.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gürcüce’nin diyalektleri, Gürcülerin coğrafi dağılımına, etnografik alt gruplara bağlı olarak sınıflandırılır. Temelde Batı ve Doğu gruplarına ayrılır, ama bazı dilbilimciler Güney grubun varlığını da kabul eder. Gürcüce’nin diyalektleri, temel olarak beş grup altında toplanabilir. Ancak bütün bu diyalektleri konuşan halkın ortak ve eğitim dili standart Gürcüce’dir.

Kuzey diyalektleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gürcistan’ın kuzeydoğu kesiminde dağlık bölgelerdeki halk tarafından konuşulur.

  • Moheve diyalekti (Mohevuri, მოხევური), Hevi bölgesinde konuşulur.
  • Mtiuleti-Gudamakri diyalekti (Mtiulur-Gudamakruli, მთიულურ-გუდამაყრული), Mtiuleti ve Gudamakari bölgelerinde konuşulur.
  • Hevsuri diyalekti (Hevsuruli, ხევსურული), Hevsureti bölgesinde koşulur.
  • Pşav diyalekti (Pşavuri, ფშავური), Pşavi bölgesinde konuşulur
  • Tuşeti diyalekti (Tuşuri, თუშური), Tuşeti bölgesinde konuşulur.

Doğu diyalektleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu diyalektler arısında, Gürcistan dışında konuşulan iki diyalekt de yer alır. Bu iki diyalekt, Azerbaycan’ın kuzey kesimindeki yerli Gürcüler ile 17. yüzyılda İran’a sürülen Gürcülerin torunları tarafından konuşulur.

  • Kaheti diyalekti (Kahuri, კახური), Kaheti bölgesinde konuşulur
  • İngiloy diyalekti (İngilouri, ინგილოური), Saingilo (Azerbaijan) bölgesinde konuşulur,
  • Fereydan diyalekti (Pereidnuli, ფერეიდნული), Fereydan Şehr’de (İran) konuşulur.
  • Tianeti diyalekti (Tianeturi, თიანეთური), Tianeti bölgesinde konuşulur.

Orta diyalektler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta diyalektler, standart Gürcüce’nin geliştiği Gürcistan’ın orta ve güney kesimlerinde konuşulur.

  • Kartli diyalekti (Kartluri, ქართლური), Kartli bölgesinde konuşulur.
  • Cavaheti diyalekti (Cavahuri, ჯავახური), Cavaheti bölgesinde konuşulur.
  • Meshi diyalekti (Meshuri, მესხური), Mesheti bölgesinde konuşulur.

Güney diyalektleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Guria diyalekti (Guruli, გურული), Guria bölgesinde konuşulur.
  • Acara diyalekti (Acaruli, აჭარული), Acara bölgesinde konuşulur.
  • İmerhevi diyalekti (İmerhevuli, იმერხევული), İmerhevi (Türkiye) bölgesinde konuşulur.

Kuzeybatı diyalekteleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İmereti diyalekti (İmeruli, იმერული), İmereti bölgesinde konuşulur.
  • Leçhumi diyalekti (Leçhumuri, ლეჩხუმური), Leçhumi bölgesinde konuşulur.
  • Raca diyalekti (Raçuli, რაჭული), Raca bölgesinde konuşulur.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Gürcücenin lehçeleri
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?