Ekinokokkoz
Echinococcus hayat döngüsü (büyütmek için tıklatın)
Uzmanlık	Enfeksiyon hastalıkları, helminthologist

Ekinokokkoz ya da diğer adlarıyla kist hidatik, hidatidoz veya halk arasında türüne bakılmaksızın bilinen adıyla kist hastalığı, Echinococcus türü şerit solucanlarının sebep olduğu bir paraziter hastalıktır. İnsanlarda bu hastalığın iki ana türü görülür: kistik ekinokokkoz ve alveolar ekinokokkoz. Daha seyrek görülen ve polikistik ekinokokkoz ve ünikistik ekinokokkoz adı verilen iki türü daha vardır. Bu hastalık çoğunlukla belirti vermeden başlar ve bu durum yıllarca sürebilir. Ortaya çıkan belirti ve işaretler kistlerin yerine ve büyüklüğüne bağlıdır. Alveolar hastalık genellikle karaciğerde başlar, ama akciğerler ve beyin gibi vücudun diğer kısımlarına da sıçrayabilir. Karaciğeri etkilenen kişilerde karın ağrısı, kilo kaybı ve renkte sararma görülebilir. Akciğer hastalığı ise göğüs ağrısına, nefes darlığına ve öksürüğe yol açabilir.^[1]

Hastalık, parazitin yumurtalarını içeren yiyecek veya içecek yenilip içildiğinde ya da enfekte hayvana yakın temas sonucunda bulaşır.^[1] Yumurtalar, et yiyen ve parazit ile enfekte hayvanların dışkısıyla açığa çıkar.^[2] Köpekler, tilkiler ve kurtlar enfeksiyonun sık görüldüğü hayvanlardır.^[2] Bu hayvanların enfekte olabilmesi için, koyun veya kemirgenler gibi vücudunda kistler bulunan bir hayvanın organlarını yemelidir.^[2] Bir insanda görülen hastalığın türü, enfeksiyona sebep olan Echinococcus türüne bağlıdır. Bu hastalık bir solucan enfeksiyonu türü olup ihmal edilen tropik hastalıklardandır.^[3] Tanı genellikle ultrason yoluyla konulur; bununla beraber, bilgisayarlı tomografi (BT) ya da manyetik rezonans görüntüleme de (MR) kullanılabilir. Biyopsi ve parazite karşı oluşan antikorların araştırıldığı kan testleri faydalı olabilir.^[1]

Kist hastalığından korunma, hastalığı taşıma ihtimali bulunan köpeklerin tedavi edilmesi ve koyunların aşılanmasıyla gerçekleştirilir. Tedavi çoğunlukla zorluklar içerir. Kistik ekinokokkoz, ilaç tedavisinin ardından deri yoluyla giderilebilir.^[1] Bazen bu hastalık türü yalnızca izlenir.^[4] Alveolar ekinokokkoz ise çoğunlukla ilaç tedavisi ve ardından cerrahi müdahale gerektirir.^[1] Tedavide albendazol kullanılır ve yıllarca kullanılması gerekebilir.^[1][4] Alveolar hastalık ölümle neticelenebilir.^[1]

Bu hastalık dünyanın çoğu bölgesinde görülür ve şu an tahminen bir milyon kişiyi etkilemektedir. Güney Amerika, Afrika ve Asya’nın bazı bölgelerinde belli nüfusun %10’a varan kısmı bu hastalıktan etkilenmiş durumdadır.^[1] 2010 itibarıyla, yaklaşık 1200 ölüme yol açmış olup, 1990 yılına ait 2000 rakamıyla karşılaştırıldığında bir düşüş olduğu görülmektedir.^[5] Bu hastalığın ekonomik maliyetinin yılda 3 milyar Amerikan Doları civarında olduğu tahmin edilmektedir. Ekinokokkoz hastalığı domuz, inek ve at gibi diğer hayvanları da etkileyebilir.^[1]

• Echinococcus granulosus