Ehl-i beyt
| Makale serilerinden |
 |
Ehl-i beyt (Arapça: أهل البيت), "ev halkı" anlamına gelen ve İslam peygamberi Muhammed'in ev ahalisini tanımlamak için kullanılan İslâmî terim.
Anlamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ehl-i beytteki ehl ile ahali aynı köktendir, "kişiler" demektir. Beyt ise "ev" demektir. Yani "ev ahalisi" manasına gelir. İslam Peygamberi Muhammed'in ev ahalisi için kullanılan bir terimdir. Ehl-i beyt deyimi Kur'an'da da geçer.
Ehl-i beyttten olmak, İslam toplumunda özel bir statü ve seçkinlik anlamına geldiği gibi Şîa Müslümanlara kendilerine özel bir gelir tahsis edilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
Anlayış farkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Sünniler ehl-i beyti genel olarak peygamberin hanımları, çocukları ve torunlarından oluşan, saygı duyulan bir topluluk olarak ele alırlar. Şiilikte ise ehl-i beyt, toplumu halifelik düzeninde yönetim haklarına sahip olan, dünya ve ahiretteki statüler hakkında görüşlerinin eleştirilmesine karşı olan[kaynak belirtilmeli] ve insanüstü mistik özellikler barındıran bir üst katman şeklinde değerlendirilir.
Ehl-i Sünnet ile Şiilik arasında bir anlayış farkı da bu kavramın kapsamı ile ilgilidir. Sünnilikte kesin hatlarla çerçevesi çizilmeyen bu kavram Şiilere göre İslam peygamberi Muhammed, Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin[1] ve onların soyundan gelen 12 imamları kapsar. On İki İmam:
- Ali (Ebu Talip Oğlu Ali)
- Hasan (Şerifan) (Ali Oğlu Hasan)
- Hüseyin bin Ali (Seyyidan) (Ali Oğlu Hüseyin)
- Zeynelâbidîn (Hüseyin Oğlu Zeynel)
- Muhammed el-Bâkır (Ali Oğlu Muhammed)
- Ca'fer es-Sâdık (Muhammed oğlu Cafer)
- Mûsâ el-Kâzım (Cafer Oğlu Musa)
- Ali er-Rızâ (Musa Oğlu Ali)
- Muhammed el-Cevâd (Ali Oğlu Muhammed)
- Ali el-Hâdî (Muhammed oğlu Ali)
- Hasan b. Ali Hasan el-Askerî (Ali Oğlu Hasan)
- Mehdî el-Muntazar (Hasan oğlu Muhammed)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- TDV İslâm Ansiklopedisi'nde ehlibeyit tanımı 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ ed-dürrül-mensur”, 6. cilt, s. 7; “Mustedrek”, Hakim, 3-cü cilt, say. 172; “Mecmeüz-zavaid”, 9-cü cilt, say. 168; “Keşşaf”, 4-cü cilt, 219
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
